Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
rend
[rend]
v.t. rent, rending
1) разрыва́ць
Wolves will rend a lamb — Ваўкі́ разарву́ць ягня́
it rends my heart — Гэ́та рве мне сэ́рца
2) расшчапля́ць, разьдзіра́ць
Lightning rent the tree — Мала́нка расшчапі́ла дрэ́ва
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
splinter
[ˈsplɪntər]1.
n.
стрэ́мка f.; дро́бны во́стры кава́лачак, аско́лак -ка m.
The mirror broke into splinters — Лю́стра разьбілася на дро́бныя кава́лачкі
2.
v.t.
расьсяка́ць, расшчапля́ць, кало́ць (дро́вы)
3.
v.i.
адступа́цца, адшчапля́цца, аддзяля́цца
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
cleave
I[kli:v]
v.t. cleft or cleaved or clove
1) расшчапля́ць, раско́лваць
2) прасяка́ць
3) расьсяка́ць
II[kli:v]
v.t. cleaved
мо́цна трыма́цца; лі́пнуць; быць ве́рным, адда́ным
He cleaves to his friends — Ён адда́ны сябро́м
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Раске́п ’раскол, шчыліна’ (Нас., ТСБМ). Сюды ж раске́п, роске́п ’раздвоены дышаль у вупражы валоў’ (ПСл, Лексика Пол.). Зыходнай формай лічыцца *расскеп, параўн. рус.дыял.расскеп ’тс’, што, паводле Фасмера (3, 445), ад скепать ’расшчапляць, калоць’. Ад раске́піць, гл.; паводле Карскага (1, 368), вядомае і ў старабеларускі перыяд, пры звычайным рашчэп (ращеп). Захаванне першасных спалучэнняў ске‑ (< прасл.*skoaip‑) Векслер (Гіст., 92) звязвае са старажытным падзелам славянскіх моў, параўн. макед.расцеп ’разлом, шчыліна ў скале’. Меркаванне пра запазычанасць гл. Цвяткоў, Запіскі, 2, 72.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Па́скалак ’вельмі дрэннае палена’ (перан.) ’гультай’ (докш., Янк. Мат.; Бір., Шат.), дзярж.пакалак ’дрэннае палена’ (Бір.), ’нятоўстае і маладое палена, зручнае, каб кінуць яго пошыбнем’ (КЭС, лаг.). Паводле лексемы пакалак можна дапусціць роднаснасць яго са словам кол (калок), а прэфікс pa‑ і суфікс ‑ъkъ прыўносяць значэнне ’другасны, несапраўдны’ (Борысь, Prefiks., 53). Але першае — паскалак — семантычна-роднаснае з аскепак (гл.), ’шчэпка, трэска’, карэліц.паскіпаны ’патрэсканы’ (Сцяшк., Сл.), рус.скепать ’расшчапляць, калоць’ з’яўляецца кантамінацыйным утварэннем ηά‑калак і аскепак. Аналагічна ўкр.валынск.паклин і пасклин (паскіл1, паскʼін’, паемʼінок, пасклʼон) (Казачук, 75).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пацэ́пніца ’памылка, дапушчаная пры ўвядзенні асновы ў бёрда’ (пух., Сл. ПЗБ). Магчыма, паланізм. Параўн. малапольск.росер, росера, podcepnica, pocepka, pocepucha, малапольск., маз., падляшск.росерпіса ’тс’. Не выключана, што гэта архаізм, які генетычна можна аднесці да прасл.čepati ’расшчапляць’, ’калоць’, сёръ: рус.цеп ’зеў у аснове, дзе ходзіць чаўнок пры тканні’, цвяр.цепы ’ніт’, польск.сер ’памылка, выкліканая тым, што праз ніт разам праходзяць дзве ніткі асновы; славен.сёр ’расколіна’, балг.цеп ’планачка паміж ніткамі асновы пры тканні’, цап ’планачка для ўтварэння зева ў кроснах’ (Трубачоў, Эт. сл., 3, 184–186).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
fissure
[ˈfɪʃər]1.
n.
1) расшчэ́піна, трэ́шчына, раско́ліна f.
a fissure in a rock — раско́ліна ў скале́
2) расшчэ́пліваньне n., дзяле́ньне на ча́сткі
3) Anat. зьві́ліна f. (у мазга́х)
2.
v.t.
расшчапля́ць, дзялі́ць на ча́сткі
3.
v.i.
расшчапля́цца
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)