расшчапля́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
расшчапля́ю |
расшчапля́ем |
| 2-я ас. |
расшчапля́еш |
расшчапля́еце |
| 3-я ас. |
расшчапля́е |
расшчапля́юць |
| Прошлы час |
| м. |
расшчапля́ў |
расшчапля́лі |
| ж. |
расшчапля́ла |
| н. |
расшчапля́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
расшчапля́й |
расшчапля́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
расшчапля́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
расшчапля́ць несов.
1. расщепля́ть, раска́лывать;
2. (раздроблять) расщепля́ть;
3. хим. расщепля́ть;
4. разжима́ть; разъединя́ть, разводи́ть, разнима́ть;
5. раздробля́ть, размозжа́ть;
1-5 см. расшчапі́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
расшчапля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.
Незак. да расшчапіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расшчапля́ць гл. расшчапіць
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
расшчапі́ць, -шчаплю́, -шчэ́піш, -шчэ́піць; -шчэ́плены; зак., што.
1. Раскалоць, раздзяліць на часткі.
Р. палена.
2. Разняць, раз’яднаць.
Р. пальцы.
3. Раздрабіць, заставіць распасціся на часткі (спец.).
Р. валокны.
4. Раскласці на часткі ў выніку хімічнай рэакцыі (спец.).
Р. эфір.
5. Прымусіць распасціся (атам; спец.).
Р. атам урану.
|| незак. расшчапля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е і расшчэ́пліваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. расшчапле́нне, -я, н. (да 3—5 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
расшчэ́пліваць несов., см. расшчапля́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
расшчапля́цца, ‑яецца; незак.
1. Незак. да расшчапіцца.
2. Зал. да расшчапляць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расщепля́ть сов., в разн. знач. расшчэ́пліваць, расшчапля́ць; см. расщепи́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
rozszczepiać
незак. расшчапляць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
пепсі́н, ‑у, м.
Спец. Неабходны для стрававання фермент страўнікавага соку, здольны расшчапляць бялкі; лякарства з такога ферменту.
[Ад грэч. pepsis — страваванне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)