акарало́гія

(ад гр. akari = клешч + -логія)

раздзел заалогіі, які вывучае кляшчоў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Клешчаві́на 1 ’алейная расліна сямейства малачаевых’ (ТСБМ). Праз рус. клещевина з польск. kleszczowina. Калька з лац. ricinus ’клешч’, ’клешчавіна’ (ЕСУМ, 2, 460).

Клешчаві́на 2 ’адна палавіна драўлянай асновы хамута’ (Сл. паўн.-зах.). Гл. клешчы 2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

акарапідо́з

(ад гр. akari = клешч + лац. apis = пчала)

хвароба пчол, якая выклікаецца кляшчом.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

акарыно́зы

(ад гр. akari = клешч + -ноз)

хваробы, якія выклікаюцца паразітычнымі кляшчамі, напр. кароста.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

акарыцы́ды

(ад гр. akari = клешч + -цыды)

рэчывы, якія прымяняюцца для барацьбы з кляшчамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дэзакарыдыза́цыя

(ад дэз + гр. akari = клешч)

комплекс мерапрыемстваў па знішчэнню кляшчоў і іх зародкаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

акараідо́зы

(н.-лац. acaroidea, ад гр. akari = клешч)

інвазійная хвароба скуры жывёл і чалавека, якая выклікаецца кароставымі кляшчамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

цукро́вы в разн. знач. са́харный;

~вая пу́дра — са́харная пу́дра;

ц. заво́д — са́харный заво́д;

ц. клешч — зоол. са́харный клещ;

○ ц. дыябе́т — са́харный диабе́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

АКАРЫЦЫ́ДЫ

[ад грэч. akari клешч + ...цыд(ы)],

пестыцыды, прызначаныя для барацьбы з кляшчамі. Існуюць акарыцыды расліннага (анабазін, нікацін) і сінтэтычнага (фосфарарган., хлараваныя арган. злучэнні, карбаматы і інш.) паходжання. Выкарыстоўваюць у выглядзе водных раствораў, эмульсій, суспензій, дустаў, газаў, аэразоляў. Магчыма атрутнае ўздзеянне на чалавека, жывёл і птушак. З акарыцыдаў найб. шырока ўжываюцца мінер. масла, сера, вапнава-серны адвар, фосфарарган. злучэнні (хларафос, карбафос). Парушэнні тэхналогіі выкарыстання акарыцыдаў вядуць да экалагічных страт.

т. 1, с. 186

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Клоп ’насякомае-паразіт, якое корміцца кроўю жывёл і чалавека’ (ТСБМ, Сл. паўн.-зах., Бяльк.). Укр. клоп, рус. клоп ’тс’, серб.-харв. кло̏п ’клешч’, славен. klòp ’тс’. Прасл. klopъ не мае надзейнай этымалогіі. Цікавае супастаўленне з балг. клопам ’кішэць’ (БЕР, 2, 467). Параўн. Якабсон, Word, 8, 388. Нельга рашуча аспрэчваць і метатэзу klopъ < *plokъ, маючы на ўвазе балтыйскія паралелі літ. blãkė ’клоп’, лат. blakts ’тс’ (параўн. вядомае прасл. pekti ∼ літ. kèpti). Можна меркаваць таксама аб klopъ ∼ klapati ’біць, плюшчыць’, параўн. польск. pluskwa, ploszczyca ’клоп’. Іншыя версіі зусім неверагодныя.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)