чапі́цца разм.

1. (зачэплівацца) sich ánhaken, sich ánklammern (за што-н. an D);

2. перан. (даймаць) bekrítteln vt; nörgeln vi (да чаго-н. an D), schikaníeren vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

даня́ць сов., разг.

1. (не дать покоя, довести до крайности) доня́ть, извести́, допе́чь; см. дайма́ць;

2. безл., разг. (оказать сильное воздействие) прошиби́ть, проня́ть;

даняло́ да слёз — проняло́ до слёз; слеза́ проши́бла

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

nag​3 [næg] v.

1. (at) дайма́ць (каго-н.), дапяка́ць (каму-н.), назаля́ць (каму-н.), дакуча́ць, раздражня́ць

2. прыдзіра́цца, чапля́цца; бурча́ць; пілава́ць (перан.);

She nags him all day long. Яна чапляецца да яго з раніцы да ночы.

3. бале́ць, ныць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

verzéhren

1.

vt

1) з’яда́ць, паглына́ць, спажыва́ць

j-n mit den Áugen ~ — паглына́ць каго́-н. вача́мі

2) дайма́ць, знясі́льваць (пра хваробу)

2.

(sich) знясі́льваць сябе́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

дзяўбці́

1. (зерне) pícken vt;

2. (біць дзюбай) (mit dem Schnábel) hácken vt;

дзяўбці́ адзі́н аднаго́ sich (gégenseitig) hácken;

3. (рабіць паглыбленне) stóßen* vt; áushöhlen vt; (heráus)stémmen vt;

4. перан., разм. (бесперапынна паўтараць) beständig wiederhólen; éinhämmern vt; sich (D) éinprägen (сабе);

5. перан. (даймаць нападкамі) mit Vórwürfen ángreifen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

клява́ць, клюю, клюеш, клюе; клюём, клюяце; незак.

1. што. Есці, хапаючы, адшчыпваючы ежу дзюбай (пра птушак). Куры клююць зерне. □ Тут крычаць вераб’і і клююць крапіву. Купала.

2. каго-што. Біць, удараць дзюбай; дзяўбці. Певень клюе ката. □ А чайкі смялелі ў змаганні, Плявалі яго [каршуна], дабівалі. Бялевіч. // перан. Даймаць, дапякаць, крыўдзіць. — Добры ты сябра Васілю Міхайлавічу аднак. Яго і без цябе клюе кіраўніцтва. Шыцік.

3. Хапаць прынаду, насадку на вудачцы (пра рыбу). Акуні клююць слаба: відаць, не галодныя. Якімовіч.

4. безас. Разм. Ідзе на лад; атрымліваецца, ўдаецца. — Вось бачыш, адразу клюе, — сказаў дзядзька Пятрусь да Адася. — Пабегла [старая] па кілбасы, да якіх я ласы. Дамашэвіч.

5. перан. Разм. Мнагакратна ўдараць чым‑н. вострым; дзяўбаць, цюкаць. Кляваць тапаром бервяно. // Доўга і настойліва біць з гармат у адно месца. Настала ноч, а гэты мінамёт усё кляваў і кляваў у адно і тое ж месца. Кулакоўскі.

•••

Кляваць (дзюбаць) носам — драмаць то апускаючы, то ўзнімаючы галаву.

Куры не клююць гл. курыца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

hurt

[hɜ:rt]

1.

v.i.

1) бале́ць

My finger hurts — Мне балі́ць па́лец

2) дайма́ць, крана́ць за жыво́е

2.

v.t.

1) ра́ніць (нагу́, руку́); кале́чыць; удара́ць

to hurt oneself — пакале́чыцца, уда́рыцца, вы́цяцца; пакры́ўдзіць, зьнява́жыць

He hurt his mother’s feelings — Ён пакрыўдзіў сваю́ ма́ці

2) псава́ць, шко́дзіць

3) хвалява́ць, засмуча́ць

3.

n.

1) боль -ю m.; ра́на f.

2) шко́да f., зло n.; кры́ўда f.

it would do no hurt — Не пашко́дзіла б

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

dziura

dziur|a

ж.

1. дзірка; прабоіна;

2. яма; нара;

3. перан. закутак; глухамань;

przez to ~y w niebie nie będzie — ад гэтага зямля не праваліцца;

ona zawsze szuka ~y w całym — яна заўсёды чапляецца;

wiercić komu ~ę w brzuchu разм. цкаваць каго, даймаць, дражніць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

дзяўбці́, дзяўбу, дзяўбеш, дзяўбе; дзяўбём, дзеўбяце, дзяўбуць; пр. дзёўб, дзяўбла, дзяўбло; заг. дзяўбі; незак., каго-што.

1. Есці, хапаючы ежу дзюбай (пра птушак). Каля дарогі шпацыравалі вароны, нешта дзяўблі ў каляінах і зусім не палохаліся фурманкі. Чорны. Галубы цэлы дзень нічога не елі, але на другі дзень пачалі патроху дзяўбці хлебныя крошкі і піць ваду. Навуменка.

2. Біць, удараць дзюбай. Куры хваталі ежу і з зайздрасцю дзяўблі адна адну ў галаву. Чорны. Крумкач выдру дзюбаю дзяўбе, а выдра крумкача зубамі грызе. Якімовіч. // Разм. Біць, стукаць чым‑н. вострым. Узяліся дружна салдаты і ну дзяўбці слупам у дзверы. Лынькоў.

3. Паслядоўнымі частымі ўдарамі па чым‑н. рабіць паглыбленне, адтуліну. На ўзлессі дзяцел гулка дзёўб кару. Куляшоў. Дзяўблі ломам, секлі мёрзлую зямлю сякерай. Шамякін. // Вырабляць што‑н. дзяўбаннем, выдзёўбваннем. Дзяўбці долатам паз. □ Дзяды дзяўбуць ночвы ці выразаюць лыжкі. Брыль.

4. перан. Разм. Бесперапынна гаварыць, паўтараць адно і тое. — Ты яму пра вяселле гавары. Няхай жэніцца. Ты яму штодзень дзяўбі пра гэта. Чарнышэвіч. Што каму наўме, той тое і дзяўбе. Прыказка.

5. перан. Даймаць папрокамі, нападкамі. — Думаеце, так ужо і скінуць Галушкіна. Яго не ў першы раз дзяўбуць. І ўсё сухім з вады выходзіць. Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жывы́, -а́я, -о́е.

1. Такі, які жыве, валодае жыццём; проціл. мёртвы.

Жывая істота.

Жывыя кветкі.

2. Які мае ацносіны да жывёльнага або расліннага свету.

Жывая прырода.

3. Поўны жыццёвай энергіі, сіл; актыўны, дзейны.

Хлопец быў малады, вясёлы, ж.

Ж. тэмперамент.

Жывая работа.

4. Сапраўдны, натуральны, арыгінальны.

Жывая рэчаіснасць.

Паказаць у творы жывых людзей.

Ж. прыклад гераізму.

5. Бойкі, поўны руху, ажыўлены.

Жывая дарога.

6. Выразны, яркі.

Жывая мова рамана.

Ж. паказ падзей.

Жывыя ўспаміны.

7. Які сапраўды існуе, яшчэ не знік.

Жывая граматычная форма.

Жывая літаратурная мова.

8. Які захоўваецца ў памяці, не забываецца.

Старыя будынкі — жывая гісторыя горада.

○

Жывая вага — вага жывой жывёліны (у процілегласць чыстай вазе мяса).

Жывая мова — мова, якой карыстаецца народ.

Жывая сіла (спец.) — людзі, жывёла (у адрозненне ад механізмаў, тэхнікі).

Жывое срэбра — ртуць.

◊

Браць (узяць) за жывое (разм.) — даймаць (даняць) чым-н., расстройваць (расстроіць), прымушаць (прымусіць) нервавацца.

Жывая капейка — пра ўсё, што дае прыбытак, даход.

Жывая крыніца — пра тое, што існуе ў сваім першапачатковым, натуральным стане.

Жывая рана —

1) рана, якая яшчэ не зажыла;

2) перан. вострае, нядаўняе гора, пакута.

Жывога месца няма (разм.) — пра вельмі збітага чалавека.

Жывое слова —

1) вусная мова ў адрозненне ад пісьмовай;

2) яркая мова, цікавае слова, якое хвалюе слухача.

Жывы труп — пра вельмі слабага, худога, хворага, блізкага да смерці чалавека.

Зачапіць за жывое — усхваляваць, закрануўшы што-н. важнае для каго-н.

На жывую нітку (разм.) — нетрывала, на скорую руку (зрабіць што-н.).

Ні адной жывой душы (разм.) — нікога, ні аднаго чалавека.

Ні жывы ні мёртвы (разм.) — у стане вялікага страху.

|| наз. жы́васць, -і, ж. (да 3, 5 і 6 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)