wczoraj

1. учора;

wczoraj był wtorek — учора быў аўторак;

2. нескл. н. учарашні дзень; учора;

wczoraj było podobne do dziś — учора было падобнае на сёння; учарашні дзень быў падобны на сённяшні;

od wczoraj — з учарашняга дня

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

last​2 [lɑ:st] adj.

1. міну́лы;

lаst Tuesday у міну́лы аўто́рак;

lаst week на міну́лым ты́дні;

lаst year ле́тась, у міну́лым го́дзе

2. апо́шні;

in the last two/five years за апо́шнія два гады́/пяць гадо́ў;

the lаst chapter апо́шняя глава́

♦

the lаst person/thing (самы) непажаданы; неспадзява́ны;

He is the lаst person I expected to see. Менш за ўсё я спадзяваўся ўбачыць яго;

on one’s last legs ця́жка хво́ры;

on its last legs у ве́льмі дрэ́нным ста́не;

This machine is on its last legs. Гэта машына вось-вось разваліцца.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Ра́даўніца 1 ’памінальны дзень’ (ТСБМ, Др.-Падб., Рам. 8, Касп.), ’гандлёвы дзень у аўторак на Фаміным тыдні’ (віл., Яшк. Мясц.), ра́дуніца ’памінальны тыдзень’ (Бяльк.), ра́дульніца (Ян.), ра́доница, ра́дуница ’тс’ (Нас.), раданіца ’тс’ (Гарэц., Рам. 8), ра́доўніца ’тс’ (ТС), ст.-бел. радуница (1522 г.), рус. ра́дуница, дыял. радуни́ца, ра́довница, ра́дошница, ра́дунки ’радуніца’, радуни́ца ’Фаміны тыдзень’ ’вясёлка’, ст.-рус. радуница. Збліжаюць з рад, тлумачачы з першапачатковага ’свята радаснага памінання памерлых на Вялікдзень у сувязі з уваскрасеннем Хрыста’ (Фасмер, 3, 431), параўн. рус. дыял. Христов день ’радаўніца’. Няпэўна. Малаверагодным падаецца збліжэнне з род, якое грунтуецца на рус. дыял. выразе родителки ’памінальны дзень’, родитель ’памерлы сваяк увогуле’ (Патабня, РФВ, 1, 84). Праводзячы паралелі паміж славянскім і літоўскім язычніцкім абрадам галашэння над памерлымі, які на мяжы Літвы і Беларусі існаваў да пачатку XX ст., Лаўчутэ (Балтизмы, 127–129) даводзіць, што назва ра́даўніца ўтворана на аснове літ. дзеяслова raudóti ’галасіць’, ’моцна плакаць’, raudìne ’малітва з плачам і галашэннем за памерлых’, параўн. суфіксальныя варыянты raudė́ti, raudáuti ’плакаць’, ’галасіць’. Перамяшчэнне дыфтонга ‑аў‑ з першага на другі склад магло адбыцца пад уздзеяннем славянскага рад, з якім славяне пачалі збліжаць незразумелую для іх назву, што сумніўна, гл. Анікін, Опыт, 261. Малаверагодна вывядзенне з незафіксаванага грэч. *ροδωνια ад ροδον ’ружа’ (Дзясніцкая, Слав. языкозн., IX, 92), гл. Жураўлёў, Язык и миф, 393.

Ра́даўніца 2 ’вясёлка’ (Мат. Гом.). Ад ра́ды, радавацца (гл.) па ўзору вясёлка (гл.).

Радаўні́ца ’беспарадак’: у яе вечная радаўніца (капыл., Жыв. сл.). Няясна, магчыма, ад ра́даўніца 1 — ’перадсвяточнае прыбіранне’? (сувязь з рад, парадак здаецца незразумелай у словаўтваральным плане).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

next​1 [nekst] adj.

1. насту́пны, які́ ідзе сле́дам;

the next turning to the left пе́ршы паваро́т нале́ва;

Next, please! (Хто) наступны! (да наведвальнікаў)

2. насту́пны, бу́дучы;

(the) next day на другі́ дзень, (на)за́ўтра;

next year у насту́пным, бу́дучым го́дзе, нале́та;

(the) next time другі́м ра́зам;

Your papers will be ready on Tuesday next. Вашы дакументы будуць гатовыя на наступным тыдні ў аўторак.

3. сусе́дні;

in the next room у сусе́днім пако́і;

next but one праз адзі́н

♦

the next world той свет, замагі́льны свет;

the next man любы́, ко́жны;

He understands this as well as the next man. Ён разумее гэта не горш за каго іншага.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

on

[ɑ:n]

1.

prep.

1) на (для абазначэ́ньня ме́сца):

а) на пыта́ньне “дзе?” зь ме́сным скло́нам

The book is on the table — Кні́га на стале́

a house on the shore — дом на бе́разе мо́ра

He lives on the next street — Ён жыве́ на насту́пнай ву́ліцы

б) на пыта́ньне “куды́?” зь вінава́льным скло́нам

Put on the table, please — Калі ла́ска, палажэ́це на стол

в) march on the capital — марш на сталіцу

2) над

The town lies on the lake — Го́рад ляжы́ць над во́зерам

3) (для абазначэ́ньня ча́су)

а) on Tuesday — у аўто́рак

б) on the next day — на другі́ дзень

в) on the 5th of February — пя́тага лю́тага

г) on time — у пару́, у час

4) у ча́се чаго́-н., калі́

а) They greeted us on our arrival — Яны́ віта́лі нас, калі́ мы прые́халі

б) on my way home — па даро́зе дамо́ў

5) (для абазначэ́ньня мэ́ты)

He went on business — Ён пае́хаў па спра́вах

6) (для абазначэ́ньня прычы́ны, падста́вы, крыні́цы):

а) It is all clear on the evidence — Усё я́сна са сьве́дчаньняў

б) The news is on good authority — Ве́стка з пэ́ўнай крыні́цы

7) пра, аб, на; адно́сна чаго́-н.

а) a book on animals — кні́га пра зьвяро́ў

б) to talk on many subjects — гавары́ць на шмат які́я тэ́мы

в) my opinion on that question — мая́ ду́мка адно́сна таго́ пыта́ньня

г) I congratulate you on your success — Я віншу́ю вас з уда́чай

8) у

а) on fire — у агні́

б) on duty — у ча́се слу́жбы

в) to be on the go — быць у ру́ху, у пра́цы; зьбіра́цца адыхо́дзіць

г) on leave — у адпачы́нку

д) on the list — у сьпі́се

9) у скла́дзе, у лі́ку чаго́-н.

on the committee — у скла́дзе камітэ́ту, у камітэ́це

on the jury — у лі́ку прысяжны́х

2.

adj.

уклю́чаны, адкры́ты, пача́ты

The race is on — Спабо́рніцтвы ўжо́ іду́ць

3.

adv.

(пака́звае на праця́г дзе́яньня)

Hold on, or you may fall — Трыма́йся, а то ўпадзе́ш

•

- and so on

- Defeat on defeat discouraged them

- from this day on

- Go on!

- later on

- look on

- on and off

- on and on

- on purpose

- She had a green hat on

- The light is on

- Turn on the gas!

- march on

- walk on

- What had he on?

- What is on tonight?

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)