bestréiten

* vt

1) аспрэ́чваць, абвярга́ць

ich will dies nicht ~ — я гэ́тага не адмаўлцю

2) апла́чваць (выдаткі)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Клоп ’насякомае-паразіт, якое корміцца кроўю жывёл і чалавека’ (ТСБМ, Сл. паўн.-зах., Бяльк.). Укр. клоп, рус. клоп ’тс’, серб.-харв. кло̏п ’клешч’, славен. klòp ’тс’. Прасл. klopъ не мае надзейнай этымалогіі. Цікавае супастаўленне з балг. клопам ’кішэць’ (БЕР, 2, 467). Параўн. Якабсон, Word, 8, 388. Нельга рашуча аспрэчваць і метатэзу klopъ < *plokъ, маючы на ўвазе балтыйскія паралелі літ. blãkė ’клоп’, лат. blakts ’тс’ (параўн. вядомае прасл. pekti ∼ літ. kèpti). Можна меркаваць таксама аб klopъ ∼ klapati ’біць, плюшчыць’, параўн. польск. pluskwa, ploszczyca ’клоп’. Іншыя версіі зусім неверагодныя.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ábstreiten

* vt (D)

1) аспрэ́чваць (што-н. у каго-н.)

2) (j-m) адспрэ́чыць (што-н. у каго-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ánfechten

* vt

1) аспрэ́чваць, апратэсто́ўваць, абска́рджваць

2) высок. спакуша́ць

3) турбава́ць

das ficht mich gar nicht an — гэ́та мяне́ ніко́лькі не турбу́е

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

contend

[kənˈtend]

v.

1) змага́цца, перамага́ць

the refugees had to contend with sickness and lack of food — уцекачы́ му́сілі змага́цца з хваро́бамі і няста́чай харчо́ў

2) спаду́жнічаць, спабо́рнічаць

3) спрача́цца

4) аспрэ́чваць, сьцьвярджа́ць; заяўля́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

dispute

[dɪˈspju:t]

1.

v.i.

1) спрача́цца, дыскутава́ць

2) свары́цца

2.

v.t.

1) аспрэ́чваць, пярэ́чыць, браць пад сумне́ў, сумнява́цца

2) абмярко́ўваць, дыскутава́ць

3) спабо́рнічаць, спаду́жнічаць

3.

n.

спрэ́чка f., ды́спут -у m., сва́рка f.

beyond dispute — бясспрэ́чны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

question​1 [ˈkwestʃən] n.

1. пыта́нне;

May I ask a question? Можна задаць пытанне?

2. прабле́ма, спра́ва; пыта́нне, яко́е абмярко́ўваецца;

economic/social questions эканамі́чныя/сацыя́льныя прабле́мы

3. сумне́нне; пярэ́чанне;

There is no question about it. У гэтым ніхто не сумняваецца.

♦

beyond question без сумне́ння;

in question згада́ны;

out of the question безумо́ўна, на́ват гаво́ркі няма́;

without question без сумне́ння;

bring/throw smth. into question ста́віць што-н. пад сумне́нне, аспрэ́чваць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

contest

1. [ˈkɑ:ntest]

n.

1) спабо́рніцтва, спаду́жніцтва n., ко́нкурс -у m.

a swimming contest — плыве́цкае спабо́рніцтва

a beauty contest — ко́нкурс прыгажо́сьці

2) бой -ю m., змага́ньне n.

3) спрэ́чка, дыску́сія f.

2. [kənˈtest]

v.

1) спабо́рнічаць, змага́цца

2) зьбіва́ць (аргумэ́нты, до́вады); выступа́ць супро́ць, аспрэ́чваць

3) ста́віць пад сумне́ў

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Каламы́тка ’панос’ (Мат. Маг.). Рус. каламытка ’тс’. Статус бел. лексемы няясны. Фіксацыя, аднак, і рус. слова прадстаўлена на абмежаванай тэрыторыі і гэта не дазваляе думаць пра банальнае запазычанне або пра інфільтрацыю. Наяўнасць жа сепаратных сувязей нельга аспрэчваць, хоць і няясна, на якой тэрыторыі знаходзіўся цэнтр інавацыі. Слова, як здаецца, было ўтворана на базе больш шырока вядомага мыт ’панос’ (гл.). Паколькі гэта слова вядома і ў рус. і ва ўсх.-бел. гаворках, яно не вырашае пытання аб напрамку інавацыі. Адносна першай часткі лексемы каламытка можна выказаць наступныя меркаванні. Нельга выключыць магчымасці ўтварэння слова з пачатковым эспрэсіўным фармантам кала‑ (кола‑) няяснага паходжання (відаць, выдзяляецца як самастойная частка з складаных слоў). Існаванне такога фарманта пацвярджаецца шэрагам прыкладаў: рус. бран. коломат ’крык, шум і інш.’, укр. бук. калабусьок ’бусел’ і інш., на жаль, не вельмі ясных этымалагічна. З другога боку, нельга выключыць сувязі першай часткі слова са слав. kalъ, пэраў», бел. дыял. каліцца ’спаражняцца’. Трэба ўлічыць таксама, што другая частка разглядаемага слова суадносіцца з дзеясловам тыпу рус. мытить. Адносна значэння параўн. у Даля, 2, 956: «Хворать мытом, поносом». У такім выпадку каламытка ў большай меры нагадвае ўтварэнні тыпу бел. каламут, рус. колоброд і да т. п., аднак генезіс першай часткі слова няясны. Гл. яшчэ адносна этымалогіі другой часткі мыт, мытуха.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ляд 1 ’няшчасце, няўдача’ (Булг.). Роднаснае з рус. ляд ’д’ябал, нячысцік, якое выводзяць з ледачий ’шалапутны, нічога не варты’ або з польск. ladaczy (ladacy) ’д’ябал’. Гэта нібыта пацвярджаюць і бел. лядашчыц ’нячысцік’, лядашцік ’злы дух’ (Нас.). Паводле Карскага (Труды, 205), лядъ лічыцца таксама паланізмам, што можна аспрэчваць. Бел. ляд з’яўляецца працягам прасл. паўн. lędъ ’д’ябал’, які названы так паводле яго месцазнаходжання — на лядах, параўн. аналагічна хлеўнік, амшанік, балотнік (Талстой, Геогр., 142–143). Развіццё семантыкі ў адмоўным напрамку, як і ў бел. чартаўшчына ’што-небудзь незразумелае, неверагоднае, недарэчнае’, якое ад чорт. Бел. ляд мае адпаведнікі ў рус. народных гаворках са значэннямі: ’бяда, няшчасце’, ’хвароба, немач’, ’усё ні да чаго не патрэбнае’. Сюды ж маст. ляда ’цяжка’ (Сл. ПЗБ).

Ляд 2 ’прагаліна на полі, дзе не ўзышло збожжа або бульба’ (кам., ДАБМ, 957), ’поле на месцы высечанага лесу ці пажарышча’ (пруж., Яшк.). Роднаснае да ляда 1 (гл.). Прасл. lęd‑ъ (параўн. рус. валаг., калін. ляд ’нізкае балоцістае месца’, ’сырая паляна’, арханг. ’лядная сістэма земляробства’ ўжывалася разам з lęd‑a і lęd‑o, як і іншыя словы з суфіксамі на ‑nъ (‑na, ‑no) і ‑tъ (‑ta, ‑to), — больш падрабязна гл. Аткупшчыкоў (Из истории, 162, 163).

Ляд 3 у назве расліны мышый ляд ’гарошак мышыны, Vicia crassa L.’ (драг., Нар. лекс.). Да ля́да 2 (гл.) або да яд (?).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)