КУПРЫЯ́НЕНКА Васіль Аляксеевіч

(н. 29.6.1950, Магілёў),

бел. музыкант, кампазітар; збіральнік і выканаўца бел. муз. фальклору. Засл. арт. Беларусі (1987). Скончыў Бел. кансерваторыю (1975). З 1974 канцэртмайстар, з 1978 муз. кіраўнік фальклорна-харэаграфічнага ансамбля «Харошкі». З 1984 арганізатар і маст. кіраўнік Бел. дзярж. ансамбля нар. музыкі «Свята» Аўтар апрацовак нар. музыкі, у т.л. песень «Калі каліна не цвіла», «Пасею гурочкі», «Песня-балада», арыгінальных песень на вершы Я.Чачота, Я.Купалы і інш.

т. 9, с. 39

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ЛА́НДЭР, Ланер (Lander) Гаральд

[сапр. Стэўнсборг (Stevnsborg) Альфрэд Бернхарт; 25.2.1905, Капенгаген — 14.9.1971],

дацкі артыст балета, балетмайстар, педагог. З 1913 вучыўся ў школе Каралеўскага дацкага балета (у 1932—51 яе кіраўнік), у 1927—29 у ЗША у М.Фокіка. Вывучаў рус. і мексіканскія нар. танцы. З 1923 характарны танцоўшчык, з 1929 саліст, у 1931—51 кіраўнік Каралеўскага дацкага балета. Паставіў больш за 30 балетаў на муз. Ф.Пуленка, К.Рысагера, Ж.Ф.Рамо і інш. З 1953 выкладчык, у 1956—63 кіраўнік школы Парыжскай оперы. Адначасова працаваў у інш. краінах. У 1964 стварыў студыю ў Парыжы. Яго спектаклі на нац. сюжэты былі насычаны нар. танцамі. У лепшым з пастаўленых ім балетаў — «Эцюды» на муз. К.Чэрні (1948) па-новаму выкарыстаў выразныя сродкі класічнага танца.

т. 9, с. 123

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

а́хмістр

(ст.-польск. ochmistrz < с.-в.-ням. hovemeister)

адміністрацыйная пасада ў гаспадарках магнатаў і шляхты ў сярэдневяковай Польшчы і Вялікім княстве Літоўскім; кіраўнік панскага двара.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

худо́жественный в разн. знач. маста́цкі;

худо́жественный сове́т маста́цкі саве́т;

худо́жественный руководи́тель маста́цкі кіраўні́к;

худо́жественное произведе́ние маста́цкі твор;

худо́жественная литерату́ра маста́цкая літарату́ра;

худо́жественное исполне́ние маста́цкае выкана́нне;

худо́жественная вы́шивка маста́цкая вы́шыўка.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ДЗІ́НГЕЛЬШТЭТ (Dingelstedt) Франц фон

(30.6.1814, Гальсдорф, каля г. Марбург, Германія — 15.5.1881),

нямецкі драматург, рэжысёр, тэатр. дзеяч. Працаваў у прыдворных т-рах Штутгарта (з 1846), для якога напісаў шматлікія пралогі, п’есу «Дом Берневельт» (1850), Мюнхена (кіраўнік з 1851), дзе ставіў п’есы І.В.Гётэ, Ф.Шылера, Г.Э.Лесінга з удзелам буйнейшых тагачасных акцёраў, Веймара (кіраўнік з 1857), дзе паставіў шэраг п’ес У.Шэкспіра. З 1867 дырэктар опернага т-ра, з 1870 — «Бургтэатра» ў Вене. Дзейнасць Дз. значна паўплывала на развіццё ням. і аўстр. т-ра.

т. 6, с. 116

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

шэф м.

1. (кіраўнік) Chef [ʃɛf] m -s, -s, Vrgesetzte (sub) m -n, -n;

2. (апякун – пра асобу, установу і пад.) Pte m -n, -n, betreende Organisatin, Ptenorganisation f -, -en, Schrmherr m -(e)n, -en

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

tutor1 [ˈtju:tə] n.

1. ха́тні наста́ўнік, рэпеты́тар;

hire a tutor наня́ць прыва́тнага наста́ўніка

2. кіраўні́к гру́пы студэ́нтаў (у англійскіх універсітэтах); мало́дшы выкла́дчык вышэ́йшай навуча́льнай устано́вы (у ЗША)

3. кні́га з інстру́кцыямі;

a violin tutor шко́ла ігры́ на скры́пцы (назва падручніка)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

предводи́тель

1. (вождь) правады́р, -ра́ м.; (руководитель) кіраўні́к, -ка́ м.; (вожак) важа́к, -ка́ м.; (заправила) завада́тар, -ра м., завада́тай, -тая м.;

2. (дворянства) ист. марша́лак, -лка м., прадвадзі́цель, -ля м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

przewodnik

м.

1. праваднік; гід;

przewodnik wycieczek — кіраўнік турыстычнай групы;

2. правадыр;

3. даведнік (кніга);

4. фіз., хім. праваднік

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

дэка́н

(ням. Dekan, ад лац. decanus = дзесятнік)

1) кіраўнік факультэта ў вышэйшай навучальнай установе;

2) старшы ксёндз, які назірае над некалькімі прыходамі;

3) тое, што і дуаен.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)