п. за тры́ццаць срэ́бранікаў — прода́ть за три́дцать сре́бреников;
п. шпа́гу — прода́ть шпа́гу;
як пшані́цу прада́ўшы (спаць) — как пшени́цу прода́вши (спать)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Лажы́ць, ложы́ць ’класці’, лажы́цца, ложы́цца, ложы́ціса, лажы́тысь, ляга́тыса (ТСБМ, Гарэц., Др.-Падб., Нас., Бяльк., ТС, Яруш., Шат.), ’укладваць’ (Сл. паўн.-зах.), ’класціся спаць’, ’апранаць’, ’надзяваць’, ’пакладаць’ (Там жа); укр.ложити(ся) ’лажыць, лажыцца’, рус.ложить(ся), польск.łożyć (się), н.-луж.łožyś, чэш.ložiti, мар.ložiť (зах.-слав. формы ўжываюцца пераважна з прэфіксамі), славен.ložíti (lóžiti), серб.-харв.ло̀жити, чак.ložȉti, макед.ложи, ложам, балг.ложа, ст.-слав.ложити ’класці, ставіць’. Прасл.ložiti, ložǫ з’яўляюцца каўзатывам да ляжаць, які мае адпаведнікі ў германскіх мовах: гоц.lagjan, ст.-ісл.leggja, ст.-в.-ням.leggan ’класці’ (Бернекер, 1, 897; Фасмер, 2, 511; Слаўскі, 4, 250–253; Торп, 358 і інш.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ *Ненька1, нэнька ’калыска’ (Сл. Брэс.), ’калыска (толькі вісячая)’ (брэсц., Нар. лекс.), параўн. таксама нянька ’вісячая калыска’ (кобр., ДАБМ), укр.валын.нэнька, нянька, нанька ’калыска’, апошняе знаходзіць дакладную адпаведнасць у балг.нанкъ ’тс’. Тыповае ўтварэнне на базе дзіцячай мовы, як сведчыць балг.пана ’спаць (пра дзіця)’, макед.нани‑нани ’выклічнік пры калыханні дзіцяці’ і пад., гл. Грыцэнка, Ареальне вар. лекс., Київ, 1989, 207.
◎ Не́нька2 (нэнька?) ’рыбалоўная рухомая пастка з адным адкрытым заходам (звычайна лазовая)’ (палеск., Крыв.). Відаць, да папярэдняга слова, што тлумачыцца падабенствам рэалій (форма, матэрыял пляцення і пад.), параўн. колыска ’кломля, рыбалоўная рухомая пастка з адкрытым заходам для лоўлі рыбы ўдваіх на неглыбокіх месцах’ (там жа).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
згарну́цца, згарнуся, згорнешся, згорнецца; зак.
1. Скруціцца трубкай, спіраллю і пад. Дзіміна палажыла графік на стол, і ватман згарнуўся ў скрутак.Карпаў.// Скурчыцца, скруціцца. Грыбавец не пайшоў спаць у машыну, астаўся пры агні, Васіль Чаравака таксама згарнуўся пад дубам, накрыўшыся кажушком.Пестрак.
2.перан. Паменшыцца, зменшыцца, скараціцца (у колькасці, памерах, працягласці і пад.). Вытворчасць згарнулася.// Часова спыніць або скараціць сваю дзейнасць. Прадпрыемства згарнулася.
3.Спец. Згуснуць, згусціцца. Каб кроў, узятая ў донара, не згарнулася, у яе адразу дадаюцца пабочныя рэчывы для стабілізацыі.«Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
1. Зняць з каго‑н. верхняе адзенне. Галіна Фёдараўна зараз жа разгарнула раскладушку, кінула на яе падушку, прасціну, коўдру, распранула млявую Верачку і паклала спаць.Паслядовіч.// Зняць з сябе (верхняе адзенне). — Калі ласка, распраніце шынель, я тут павешу, і праходзьце! — ветліва прапанавала дама.Карпюк.Віктар распрануў пінжак і павесіў яго на спінку крэсла.Даніленка.
2.перан. Зняць, скінуць покрыва (лісце, траву) з чаго‑н. Лістапад распрануў.. сад да апошняга лістка.Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
wach
a
1) які́ не спіць
~ wérden — прачну́цца
~ bléiben* — не спаць
2) жва́вы, бадзёры, ке́млівы
er hátte die ~ste Empfíndung — у яго́ было́ зусі́м я́снае адчува́нне
ein ~er Kopf — жывы́ ро́зум
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
wáchen
vi
1) не спаць
2) (überA) назіра́ць (за кім-н., за чым-н.); стаяць на ва́рце (чаго-н.) ахо́ўваць, вартава́ць (што-н.)
bei éinem Kránken ~ — дзяжу́рыць каля́ пасце́лі хво́рага
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
уле́гчыся, уля́гуся, уля́жашся, уля́жацца; уля́жамся, уля́жацеся, уля́гуцца; улёгся, уле́глася і улягла́ся, уле́глася і улягло́ся; уля́жся; зак.
1. Легчы (спаць ці адпачываць); змясціцца дзе-н. у ляжачым становішчы.
У. адпачываць.
Ты на гэтай канапцы не ўляжашся.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Змясціцца (пра прадметы).
Кнігі ўлегліся ў чамадан.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Асесці, апусціцца.
Улёгся пыл.
Сена ўляглося.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Аслабець, сціхнуць, супакоіцца (разм.).
Бура ўлеглася.
Брэх сабак улёгся.
Хваляванне ўляглося.
5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Усталявацца, стаць.
Зіма добра ўлеглася.
|| незак.уляга́цца, -а́ецца (да 3 і 4 знач.), уклада́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца (да 1 і 2 знач.) іукла́двацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
уклада́цьII
1. (пакласці) légen vt;
уклада́ць спаць zu Bett bríngen*, schláfen légen;
2. (рэчы) (éin)pácken vt;
3. (кабельі г. д.) légen vt, verlégen vt;
4. (складваць) lágern vt, stápeln vt;
5. (валасы) éinlegen vt;
6.буд. (выкладаць) áuslegen vt, bedécken vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
irregular[ɪˈregjələ]adj.
1. няпра́вільны; непрыня́ты;
an irregular marriage незако́нны шлюб
2. бязла́дны;
He leads an irregular life. Ён вядзе бязладнае жыццё.
3. нерэгуля́рны;
at irregular intervals з неадно́лькавымі інтэрва́ламі;
He keeps irregular hours. Ён устае і кладзецца спаць калі папала.
4. няро́ўны;
irregular teeth няро́ўныя зу́бы
5.ling. няпра́вільны;
an irregular verb няпра́вільны дзеясло́ў
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)