узня́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад узняць.
2. у знач. прым. Які ўзвышаецца, узносіцца ўверх. Высока ўзнятыя вяршыні гор.
3. у знач. прым. Радасна-ўсхваляваны. Хлопцы ішлі вясёлыя, і настрой у іх быў узняты. Колас. Кацярына так узнята Не была яшчэ ў жыцці. Хвалявалася занадта, Не магла ў сябе прыйсці. Броўка. // Узвышаны, урачысты (пра мову, стыль).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расстра́ивать несов.
1. (нарушать строй) расстро́йваць; (о музыкальном инструменте — ещё) разла́джваць;
расстра́ивать ряды́ проти́вника расстро́йваць рады́ праці́ўніка;
расстра́ивать роя́ль расстро́йваць рая́ль;
2. (причинять ущерб) разла́джваць;
расстра́ивать дела́ разла́джваць спра́вы;
3. (мешать осуществлению) разла́джваць;
расстра́ивать пла́ны разла́джваць пла́ны;
4. (приводить в болезненное состояние) псава́ць;
расстра́ивать не́рвы псава́ць не́рвы;
5. (огорчать) хвалява́ць, псава́ць настро́й; засмуча́ць;
э́ти ве́сти меня́ расстра́ивают гэ́тыя ве́сткі мяне́ хвалю́юць (засмуча́юць), гэ́тыя ве́сткі псую́ць мне настро́й;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
настро́іць, -ро́ю, -ро́іш, -ро́іць; -ро́ены; зак.
1. што. Надаць музычнаму інструменту пэўнае гучанне.
Н. гітару.
2. што. Прыстасаваць для прыёму якіх-н. радыёхваль.
Н. прыёмнік на кароткія хвалі.
3. што. Наладзіць, прывесці ў патрэбны тэхнічны стан (спец.).
Н. станок.
4. перан., каго (што). Выклікаць які-н. настрой або якія-н. пачуцці ў каго-н.
Н. на вясёлы лад.
Н. сына супраць бацькі.
|| незак. настро́йваць, -аю, -аеш, -ае.
|| звар. настро́іцца, -ро́юся, -ро́ішся, -ро́іцца (да 2 і 4 знач.); незак. настро́йвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. настро́йка, -і, ДМ -стро́йцы, ж. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
разагна́ць, -зганю́, -зго́ніш, -зго́ніць; -загна́ў, -загна́ла; -згані; -загна́ны; зак.
1. каго-што. Прымусіць разысціся, разляцецца, разбегчыся ў розныя бакі.
Р. дзяцей.
Р. натоўп.
2. Выгнаць, звольніць (усіх, многіх) адкуль-н. (разм.).
Р. гультаёў на рабоце.
3. Рассеяць, развеяць.
Вецер разагнаў хмары.
4. Прымусіць прайсці, мінуць (пра настрой, стан, пачуццё).
Р. тугу.
5. каго-што. Паскорыць ход, рух.
Р. каня.
Р. лодку.
6. што. Разараць (барозны).
Р. некалькі баразён бульбы.
|| незак. разганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. разго́н, -у, м. (да 1, 2 і 5 знач.) і разго́нка, -і, -нцы, ж. (да 5 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
possess [pəˈzes] v.
1. улада́ць, вало́даць;
possess oneself вало́даць сабо́ю;
He was found guilty of possessing heroin. Яго абвінавацілі ў захоўванні гераіну.
2. ахо́пліваць, авало́дваць (пра пачуцці, настрой і да т.п.);
What possessed you to do it? Што прымусіла цябе зрабіць гэта?
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
vein
[veɪn]
1.
n.
1) вэ́на f.
2) жы́ла f.
3) Bot. жы́лка f.
vein of a leaf — жы́лка або́ про́жылак на лісьце́
4) Geol. жы́ла f., про́жылак -ка m.
a vein of gold — залатано́сная жы́ла
5) настро́й -ю m.; хара́ктар -у m.
a joking vein — жартаўлі́вы настро́й
6) тон -у m.
comedy written in a witty vein — камэ́дыя напі́саная ў дасьці́пным то́не
2.
v.t.
спаласі́ць (бы́ццам жы́ламі)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ця́жкасць ж
1. (пра вагу) Last f -, -en;
2. мн:
ця́жкасці Schwíerigkeit f -, -en;
ця́жкасці ро́сту Wáchstumsschwierigkeiten pl;
пераадо́лець ця́жкасці die Schwíerigkeiten überwínden*;
2. (пра непрыемнае адчуванне, настрой) Lästigkeit f -, Péinlichkeit f -, -en
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
вясёлы, ‑ая, ‑ае.
1. Поўны радасці; жыццярадасны. Вясёлы настрой. Вясёлы характар. □ [Лейтэнант:] — Выключны быў таварыш, вясёлы хлопец, жартаўнік... Васілевіч. // Які перадае весялосць. Вясёлы твар. Вясёлыя вочы.
2. Які выклікае, нараджае весялосць, жыццярадаснасць. Вясёлы спектакль. Вясёлыя песні. □ Хутка песні і вясёлая музыка паланілі атрад. Лынькоў. // Светлы, яркі. Вясёлы ранак. □ Поезд хаваўся то пад кронай свежай яркай зелені, то імчаўся паміж вясёлых пералескаў. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гуллі́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Вясёлы, жартаўлівы. Гуллівы настрой. □ Голас у .. [Аксаны] чысты, лёгкі, і песня гэткая ж лёгкая і гуллівая, як бліскучыя чорныя яе вочы. Галавач.
2. Ахвочы пагуляць; гарэзлівы, шустры. Гуллівае дзіця. Гуллівая вавёрка. □ Мігатліва бліскацелі трапяткія крылачкі гуллівых стракоз. Пестрак. // перан. Рухавы, зменлівы. [Жыта] то калышацца вясёлымі гуллівымі хвалямі, то нікне шэрымі каласамі ў нейкай задуме. Дуброўскі. Зіму змыюць паводкі гуллівыя. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ахаладзе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
1. Стаць халодным, астыць, ахалодаць. Халімон не звяртаў увагі на Патапчыка, а пакручваў прэнт датуль, пакуль ён не ахаладзеў, а тады зноў усунуў у горан. Чарнышэвіч.
2. перан. Страціць сілу пачуцця, свежасць ўспрымання; стаць абыякавым; астыць, ахалодаць. Настрой створаны, глеба гатова, марудзіць нельга, трэба сеяць, каб не спазніцца, каб не ахаладзеў запал і рашучасць. Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)