кампаўндава́ць
(ад англ. compound = састаўны)
змешваць два або некалькі масел, відаў паліва, каб атрымаць спецыяльныя прадукты зададзеных якасцей.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
◎ *Панасно́й, поносный ’аб вазе або аб’ёме, які можа перанесці адзін (або два) чалавекі’ (Клім.), поносния тэрныця ’пераносная ільнамялка’ (Выг.). Дэрыват з суф. ‑н‑ ад па- несці < несці (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
zwęzić
зак. звузіць;
zwęzić о dwa centymetry — звузіць на два сантыметры
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
туры́ць, туру, турыш, турыць; незак., каго-што.
Разм.
1. Гнаць, праганяць. Дружна хлопцы тураць Ворага за Тураў. Пушча. Два дыпломы, два значкі — Два закончыў інстытуты. Працаваць жа спец такі Лічыць горшаю пакутай. Дзе б ён толькі ні рабіў — Адусюль мятлою тураць. Маеўскі. // Паганяць, падганяць. — Я каня гэтак турыў, гнаў гэтак, — гаварыў маладзейшы [хлопец], з нейкаю як бы крыўдаю ў голасе. Чорны.
2. Несці, везці што‑н. вельмі грузнае, грувасткае. Наперадзе насос, за ім жа бочкі тураць. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шасна́ццаць, ‑ццаці, Т ‑ццаццю, ліч. кольк.
Лік і лічба 16. Шаснаццаць падзяліць на два. Напісаць шаснаццаць. // Колькасць, якая абазначаецца лічбай 16. Мані было ўжо гадоў шаснаццаць, а Насця гады на два малодшая. Колас. А пасадзі яе [Алёну] за кросны! Няхай другая паспрабуе выткаць абрусы і коўдры ў шаснаццаць нітоў. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адле́гласць, -і, мн. -і, -ей, ж.
1. Прастора, якая раздзяляе два пункты, прамежак паміж чым-н.
Велізарная а. раздзяляе нас.
Трымаць на адлегласці (таксама перан.: пазбягаць блізкіх адносін, збліжэння з кім-н.).
2. Адрэзак шляху пэўнай велічыні, працягласці.
За гадзіну спадарожнік праходзіць велізарную а.
3. Больш-менш аддаленае месца; далечыня.
Перадача энергіі на далёкія адлегласці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пралёт¹, -а, М -лёце, мн. -ы, -аў, м.
1. Адкрытая прастора паміж чым-н.
Шырокі п. вуліцы.
Аконны п.
2. Адлегласць паміж суседнімі пунктамі апоры ў збудаваннях.
Мост на два пралёты.
3. Участак чыгуначнага шляху паміж станцыямі; перагон (разм.).
4. Свабодны прамежак у лесвічнай клетцы шматпавярховага будынка.
|| прым. пралётны, -ая, -ае (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паўтраця́, нескл., ліч. кольк.
Разм. уст. Два з палавінай. Свінчо невялікае ды худаватае, так пуда на паўтраця можа. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
марда́ты, ‑ая, ‑ае.
З тоўстым, вялікім тварам. Два дзябёлыя мардатыя жандары з аголенымі шашкамі вялі пад рукі Зыгмунта. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
двое... (а таксама двая...).
Першая састаўная частка складаных слоў, якая па значэнню адпавядае словам: два, двайны, напрыклад: двоеўладдзе, дваяжэнства.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)