Плю́скат ’шум ад удару чым-небудзь па вадкасці або наадварот’ (ТСБМ). Да плю́скаць 1 (гл.). Назоўнікі на *‑ot‑ъ утвараюцца часцей за ўсё ад дзеясловаў, якія абазначаюць гукі. Сюды ж плюскаце́ць ’хлюпаць (пра ваду ў ботах)’ (Сцяц.), плюската́ць ’плёскаць (аб хвалях)’ (Шат.), ’плёскацца’ (астрав., Сцяшк. Сл.), ’распырсквацца, вылівацца’ (ТСБМ). Параўн. польск. pluskot ’пляск’, ’плёскат’, ’лопат’, pluskolać ’выдаваць пляск’, ’ударыць з пляскам’, ’плёскацца’, укр. плюскота ’пляск’, плюскотати ’плёскаць’, н.-луж. pluskot ’пляск, плёскат, журчанне’, pluskotaś ’плёскаць, журчаць’, в.-луж. pluskolać ’тс’, чэш. pliskotati ’пра моцны дождж’, паўд.-чэш. pluskotati ’тс’, макед. плускот ’манатонны шум дажджу’, ’патрэскванне агню’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трэ́тар ‘трэск’, ‘рэха’: як даў, аж трэтар пайшоў (Касп.; полац., Волк.; в.-дзв., Шатал.), ‘водгалас, водгук, розгалас’ (Вушац. сл.; полац., Нар. лекс.), ‘шум, гвалт, піск’ (рас., Шатал.). Ca ст.-польск. treta, treter ‘шум, шуміха, гармідар, замяшанне, блытаніна, разброд’ (XVI ст.), якое разглядаецца як метафарычнае да першаснага treta ‘рынак, рыначная плошча’, што да ням. tret ‘тс’ (Вінцэнц). Няпэўна. Відаць, не звязанае са ст.-слав. тръторъ (трътъръ), што перадавала грэч. ταρταρος ‘апраметная, пекла’ (СССл.), аднак, паводле Рачавай (Slavia, 79, 1, 106), роднаснае ц.-слав. трътрати ‘выдаваць гук’, балг. търторя ‘балбатаць, мармытаць’, славен. triráti ‘тс’ і іншым гукапераймальным дзеясловам.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Клум ’шум, тлум, турбота, чуткі’ (Нас., Гарэц., Мат. Маг., Юрч., Др.-Падб.). Талькі беларускае. Смал. клум ’мітусня, беганіна’, клуміць ’турбаваць, дурыць’ уключаецца ў беларускі арэал. Лічыцца пранікненнем з польск. tłum ’натоўп’, tłumić ’падаўляць’ (Фасмер, 2, 255). Параўн. клуміць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Во́ступ ’запаведнае глухое месца ў лесе’ (Яшк., КТС); ’квартал лесу, пушчы’ (Яшк.); ’аблава на ваўкоў’ (КТС); ’грамада людзей на аблаве, якая падымае шум і крык, каб ваўкі беглі на стральцоў’ (КЭС), во́ступ воўчы ’месца, дзе водзяцца ваўкі’ (Касп.). Гл. оступ.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ляпу́шка 1 ’мокры снег, слата, хлюпота’ (швянч., Сл. ПЗБ). Да ля́па 3 (гл.).
Ля́пушка 2 ’бразготка’ (швянч., Сл. ПЗБ). Да ля́паць 1 (гл.).
Ляпу́шка ’ляжанка’ (шум., Сл. ПЗБ). Рус. пск., цвяр. лепу́ха, лепуха́. Бел.-рус. ізалекса. Відавочна, да ляпі́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рон ’мякіна (дробная), вотрыны — буйныя каласы’ (шум., Сл. ПЗБ), рус. наўг., валаг. рон ’вялікія камякі снегу, якія куніца збівае з галін’, паляўнічае рон, альбо верхавы след ’збітыя звярком у час ходу па дрэвах часцінкі кары, ігліца, лістота, снег’. Да раняць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
receive [rɪˈsi:v] v.
1. атры́мліваць (у розных знач.);
receive information атры́мліваць інфарма́цыю;
We received numerous complaints about the airport noise. Мы атрымалі шматлікія скаргі на шум аэрапорта;
receive severe injuries быць жо́рстка збі́тым
2. прыма́ць (гасцей, наведвальнікаў)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
палтэрге́йст
(ням. Poltergeist, ад Polter = шум + Geist = дух)
1) містычны дух, нябачная істота, якой прыпісваюць розныя непрыемныя з’явы ў доме, што звычайна суправаджаюцца шумам;
2) з’явы перамяшчэння або знікнення прадметаў, якія адбываюцца дома і тлумачацца выхадкамі дамавіка, духа.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
foam
[foʊm]
1.
n.
1) шум -у m., шумаві́ньне n., пе́на f.
2) мы́ла n., пе́на ў ко́ней ад по́ту
3) губча́стая шту́чная гу́ма
2.
v.t.
пакрыва́ць пе́най
3.
v.i.
пе́ніцца, пакрыва́цца пе́най
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
szmer, ~u
м.
1. шолах, шоргат;
2. цурчанне, булькатанне;
3. шум;
~y w sercu — шумы ў сэрцы
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)