шум², -у, м. (разм.).

Пеністы налёт на паверхні супу і пад. пры кіпенні, а таксама пена на сырадоі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

шум, -у, м.

1. Гукі, якія зліліся ў громкае і нязладжанае гучанне.

Ш. прыбою.

Ш. матораў.

Без шуму перамяшчацца.

Узняўся ш.

Ш. у зале.

2. перан. Ажыўленае абмеркаванне, выкліканае павышаным інтарэсам да чаго-н.

Фільм выклікаў ш.

3. Гук з няяснай танальнасцю (спец.).

Шумы ў сэрцы.

4. Сварка, крыкі, гучнае выражэнне незадавальнення.

Што там за ш. у суседзяў? Чаго ўзнялі ш., супакойцеся!

|| прым. шумавы́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

шум

1. шум, род. шу́му м.; (громкий разговор) го́ман, -ну м.; (крик) крык, род. кры́ку м.;

шум шаго́в шум кро́каў;

лесно́й шум шум (го́ман) ле́су, лясны́ шум (го́ман);

слы́шался шум голосо́в быў чу́тны го́ман галасо́ў;

по́дняли шум паднялі́ крык;

без шу́ма бясшу́мна, без шу́му, (беззвучно) бязгу́чна, (тихо) ці́ха, (молча) мо́ўчкі;

зву́ки и шу́мы гу́кі і шу́мы;

шу́мы в се́рдце шу́мы ў сэ́рцы;

2. (оживлённое возбуждение) шум, род. шу́му м.;

◊

мно́го шу́ма из ничего́ посл. мно́га шу́му з нічо́га;

наде́лать шу́му, подня́ть шум нарабі́ць шу́му;

а́дский шум страшэ́нны шум;

шум и гам крык і го́ман.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

шум I, род. шу́му м., в разн. знач. шум;

лясны́ ш. — лесно́й шум;

без шу́му — без шу́ма;

гу́кі і шу́мы — зву́ки и шу́мы;

шу́мы ў сэ́рцы — шу́мы в се́рдце;

◊ нарабі́ць шу́му — наде́лать шу́му, подня́ть шум;

і не ш. баравы́ — хоть бы что, (и) в ус не дуть;

мно́га шу́му з нічо́га — погов. мно́го шу́ма из ничего́

шум II, род. шу́му м., разг.

1. пе́на ж.;

2. на́кипь ж.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

шум ​1, ‑у, м.

1. Разнастайныя гукі ад якога‑н. дзеяння, руху, галасоў і пад., якія зліваюцца ў аднастайнае гучанне. Шум прыбою. Шум матораў. Шум дажджу. Шум галасоў. □ [Надзя] любіла цішыню і шыр палявых прастораў, густы шум лесу і павольную плынь вясковага жыцця. Машара. Аўтобус. Шум. Вясёлы гоман. Матор напружана раве. Дайнека. У зале стаяў роўны шум, чуліся вясёлыя галасы і смех. Сіняўскі.

2. перан. Рух, мітусня, ажыўленне. Далей ад шуму гарадскога, Ад рэдакцыйнай мітусні! Барадулін. [Сцёпку] цягнуў вір сельскага шуму. Колас.

3. Сварка, крыкі, лаянка; гучнае вырашэнне незадавальнення. Падняўся такі шум, такі гармідар, ажно з ваколічных блізкіх вёсак прыбягалі сюды, як на пажар. Бядуля. Па натоўпу прайшоўся шум. Мележ.

4. перан. Разм. Размовы, жывое абмяркоўванне і пад., выкліканыя вялікай зацікаўленасцю каго‑, чаго‑н. [Славіку] ўсё-такі шкада пакідаць завод. Гэта яго стрымлівала ад нечага такога, што магло сапраўды нарабіць вялікага шуму. Шамякін. // Шырокае апавяшчэнне чаго‑н. тайнага, вядомага нямногім. Пагаварыць з кім‑н. адзін на адзін, без шуму.

5. Спец. Гук з няяснай танальнасцю, які ўзнікае пры рабоце няспраўнага агрэгата, апарата, прыбора і пад. Шум у радыёпрыёмніку. // У медыцыне — характэрны гук, які праслухваецца ў некаторых унутраных органах пры іх паталогіі. Шумы клапанаў сэрца. Лёгачныя шумы.

6. У мовазнаўстве — гук мовы, які ўтвараецца ў поласці рота без удзелу голасу, пры праходжанні струменя паветра праз перашкоды ў моўным апараце.

•••

І не шум баравы — хоць бы што, і ўвагі не звяртаць.

шум ​2, ‑у, м.

Разм. Брудны, пеністы налёт на паверхні супу і пад. пры кіпенні. // Пена (на сырадоі). Пакуль сырадой дзюрчыць у даёнку і ўздымаецца белым, салодкім шумам, .. пан стаіць за парогам. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шум​I м Lärm m -(e)s; Geräusch n -(e)s, -e;

шум у вуша́х Óhrensausen n -s;

шум ве́тру [хва́ль] Bráusen [Ráuschen] des Wíndes [der Wéllen];

шум лі́сця Ráuschen der Blätter;

◊ мно́га шуму з нічо́га viel Lärm um nichts;

наво́шта ўздыма́ць такі́ шум? wozú so viel Lärm?;

нарабі́ць шмат шуму viel Staub áufwirbeln; Áufsehen errégen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

шум Смецце, прынесенае вадой да берага (Ст.-дар.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

шум​II м, шумаві́нне н Schaum m -(e)s, Schäume;

зняць шум з чаго-н den Schaum ábnehmen* [ábschöpfen]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

шум, пошум; шолам, гамана (разм.); галас (абл.); гоман (іран.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

гру́кат, -у, М -каце, м.

Моцны, раскацісты шум.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)