Verbum

анлайнавы слоўнік

fuzz

[fʌz]

1) пушы́нка f.; варсі́нкі, валаскі́ pl.; пух -у m., пушо́к -ку́ m.

Peaches covered with fuzz — Пэ́рсікі пакры́тыя пушко́м

2) Sl. паліцыя́нт -а, мент мянта́, дэтэкты́ў -ва m.

v.t.

рабі́ць пушы́стым; пакрыва́ць пушко́м або́ пушы́нкамі

v.i.

1) пакрыва́цца пласто́м дро́бных пушы́нак

2) разьлята́цца, як пух

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

bristle

[ˈbrɪsəl]

1) шчаці́ньне n., шчэць f.

2) шту́чнае шчаці́ньне

a brush with nylon bristles — шчо́тка з нэйлёнавай шчаці́наю

v.i.

1) ашчаці́ньвацца, натапы́рвацца, станаві́цца ду́бам

Dog’s hair bristled — Шэрсьць у саба́кі ста́ла ду́бам (натапы́рылася)

The dog bristled — Саба́ка ашчаці́ніўся

2) выка́зваць злосьць, раздражне́ньне

v.t.

1) пакрыва́ць шчаці́ньнем

2) тапы́рыць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

Ма́заць ’пакрываць слоем чаго-небудзь тлустага ці вадкага’, ’пэцкаць’, ’непрыгожа маляваць або пісаць’, ’рабіць промахі ў гульні, стральбе’ (Нас., ТСБМ, Шат., Мат. Гом.); жытк., нараўл., лельч. ’бяліць’ (Мат. Гом.); светлаг. ’чысціць боты’ (Мат. Гом.), ’падмазваць, намазваць’ (Сл. ПЗБ), ’бяліць мелам’ (ТС). Укр. ма́зати, рус. ма́зать, польск. mazać, н.-луж. mazaś, в.-луж. mazać, чэш. mazati, славац. mazať, славен. mázati, серб.-харв. ма̏зати ’тс’; макед. мазни ’гладзіць’, ’песціць’, мазнина ’сала, тлушч’, балг. мажа; ст.-слав. мазати, мажѫ. Прасл. mažǫ, mazati мае няяснае паходжанне (Махэк₂, 356). Аднак Бернекер (2, 58), Мерынгер (IF, 17, 148), Эндзелін (KZ, 44, 66), Мюленбах-Эндзелін, (2, 684), Младэнаў (WuS, 12, 59), Траўтман (173), Фасмер (2, 557) мяркуюць, што роднаснымі да прасл. mazati з’яўляюцца лат. (iz)muôžêt ’мучыць’, ’перахітрыць’, muôžêt ’прагна есці’, ’біць’, літ. mēžti ’угнойваць’, лат. mêzt ’чысціць ад гною, падмятаць’, ст.-грэч. μάσσω, μάττω, μεμαγμένος ’цісну, мажу’, μαγεύς ’пекар’, μαγίς ’месіва’, μᾱζα ’цеста’, ст.-в.-ням. mahhôn ’складваць, звязваць’, н.-в.-ням. machen ’рабіць’, арм. macanim ’гусцею’. Такім чынам, mazati паходзіць ад *magʼ‑. Яно з’яўляецца ітэратывам з доўгім галосным кораня *‑māgʼ‑ā‑tei. Першасны дзеяслоў у славян не захаваўся. Сюды ж мазену́ць ’ударыць’ (ТС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Саро́чка ’мужчынская (верхняя і сподняя) або жаночая (сподняя) кашуля’ (ТСБМ, Нас., Шат., Касп., Бяльк., Маш., Чач., Сл. ПЗБ, ТС, Сцяшк.), саро́чачка ’тс’ (Мат. Гом.). Укр. соро́чка ’кашуля’, рус. соро́чка, дыял. сорочи́ца ’сялянская кашуля’, ст.-рус. сорочька, ст.-слав. срачица ’сарочка’, царк.-слав. срака, сракы, Род. скл. ‑ъве, славен. sráčica, srájca, srájčka. Прасл. *sorčica < *sorka (гл. Сной₁, 599). Мяркуецца роднасць з літ. šar̃kas ’адзежа, суконны сурдут рыбакоў’, švar̃kas ’пінжак, халат’, лат. svā́rks ’сурдут, пінжак’. Зычны ‑v‑ тлумачыцца тут уплывам літ. švarùs ’чысты, ахайны’, гл. Траўтман, 299; Мюленбах-Эндзелін, 3, 1144. З прычыны наяўнасці ‑š‑ у балцкіх словах Фасмер (3, 727 і наст.) адхіляе думку аб запазычанні з германскіх, параўн. ст.-ісл. serkr ’кашуля, сурдут, штаны’, англ.-сакс. sierce (*sarkjôn‑) ’тс’, як меркавалі аб гэтым Сабалеўскі і інш. (Фасмер, там жа). Адвяргаюцца версіі Мюленбаха–Эндзеліна (3, 1144) і Фрэнкеля (IF, 52, 298) з розніцы ў значэннях узвядзенне слав. *sorčica да сяр.-лац. sarica, sērica ’шоўк’, алб. sharkë ’род плашча з белай воўны’; гл. аб гэтым Фасмер, 3, 724. Аб параўнанні з алб. sharkë ’род плашча з белай воўны з чырвонымі крапінкамі’ і з авесц. surī ’скура’, хец. kari̯ia ’пакрываць’ гл. Сной, там жа.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

film

[fɪlm]

1) абало́нка f., то́ненькае по́крыва, пласт -у m.; эму́льсія f.

2) сту́жка f.; фатаграфі́чная сту́жка

3) кінасту́жка f.; фільм -у m.

4) перапо́нка f.

5) даліка́тная ткані́на

6) цьмя́насьць уваччу́ (ад сьлёзаў)

1) пакрыва́ць (-ца), зацьмява́ць (-ца) (пра во́чы ад сьлёзаў)

2) фільмава́ць, здыма́ць на сту́жку, накру́чваць на сту́жку

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

foil

[fɔɪl]

v.t.

1) разла́джваць, зрыва́ць (пля́ны, наме́ры); перашкаджа́ць; адбіва́ць (ата́ку); перамага́ць

2) зьбіва́ць з тро́пу

сьлед зьвяра́

[fɔɪl]

1) фо́льга f.; станіёль -ю m.

2) фон, які́ падкрасьля́е прыгажо́сьць і́ншага прадме́ту

3) Arch. арна́мэнт у фо́рме лісто́ў

v.t.

пакрыва́ць фо́льгай (шкло для лю́страў)

III

[fɔɪl]

шпа́га f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

ма́заць, мажу, мажаш, мажа; заг. маж; незак.

1. што. Пакрываць тонкім слоем чаго‑н. тлустага або вадкага. Мачыха, спазніўшыся снедаць з усімі, мазала пшанічныя блінцы маслам і запівала іх параным малаком. Васілевіч. // Змазваць. Сяляне круцяцца туды і сюды з торбачкамі ў руках, пояць коней, мажуць калёсы. Бядуля. Усе хлопцы ўзяліся за апошняе, што было неабходным перад паходам — чысціць і мазаць зброю. Кулакоўскі. // Абмазваць для ўцяплення. Мазаць хату глінай.

2. што. Разм. Рабіць брудным, пэцкаць, пляміць. Мазаць стол чарнілам. □ Парадку дзеці не трымалі, І іх ніколі не сціскалі.. Так, Юзік пальцам поркаў страву І верашчакай мазаў лаву. Колас. // Пэцкаць пры дотыку (аб прадметах). Фарба мажа рукі.

3. што і без дап. Разм. Няўмела, непрыгожа маляваць або пісаць. Закарузлыя, крывыя пальцы, папаленыя ў кузні, лягчэй малатком па жалезу б’юць, [чым] пяром па паперы мажуць. Бядуля.

4. Разм. Рабіць промахі (у гульні, стрэльбе і пад.). Мы гулялі [у мяч] без ранейшага імпэту, неяк вяла, часта «мазалі». Васілёнак.

5. перан. Разм. Даваць хабар. [Грышка Верас:] — Эх мілы мой ты! за панамі Няма прадыху. Хто з грашамі І мажа збоку, — той і едзе, Так вось і робіцца, суседзе. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

prime

[praɪm]

adj.

1) гало́ўны, найважне́йшы

2) пе́ршы, пачатко́вы

3) даскана́лы, першара́дны

4) Math., prime number — про́сты лік

1) цьвет, ро́сквіт -у m.

in the prime of life — у цьве́це жыцьця́

2) про́сты лік

[praɪm]

v.t.

1) грунтава́ць (пакрыва́ць паве́рхню пе́ршым пласто́м фа́рбы)

2) забясьпе́чваць інфарма́цыяй

3) уліва́ць ваду́ ў по́мпу (каб пачала́ працава́ць)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

Сяга́ць ’ісці, рухацца’, ’прасцірацца, даходзіць да якой-небудзь мяжы, узроўню і пад.’ (ТСБМ), ’працягваць руку, каб што-небудзь узяць’ (Стан.), ’накіроўвацца’ (Сцяшк. Сл.), сіга́ць ’імкнуцца, жадаць, дамагацца’ (Варл.), часцей з прыстаўкамі: дасяга́ць, прысяга́ць (гл. прысяга), ст.-бел. сѧгнути: сѧгнулъ рукою (Альтбаўэр). Укр. сяга́ти, сягну́ти ’даставаць, хапаць’, рус. сяга́ть, польск. sięgać ’дасягаць, выцягваць руку’, в.-луж. sahać ’даставаць; ісці вялікімі крокамі’, н.-луж. segaś ’выцягваць руку; даставаць, хапаць’, чэш. sahať ’тс’, славац. siahať ’даставаць, хапаць’, серб.-харв. се̏гнути се ’пацягнуцца, працягнуць руку’, славен. séči ’тс’, балг. пася́гам ’працягваю руку’, макед. сега ’сягаю’, ст.-слав. сѧгнѫти ’працягнуць руку’. Прасл. *sęgti, *sęgati роднаснае літ. sègti ’зашпільваць’, sagà ’засцежка, гузік’, sãgas ’пятля’, лат. segt ’пакрываць’, ст.-інд. sájati ’прылягае, прымыкае’, ст.-перс. frahanjati ’вешае’, ірл. suanem ’канат’; да і.-е. *seg‑, *seng‑ ’вязаць, злучаць, датыкацца’; гл. Траўтман, 252; Покарны, 887; Фасмер, 3, 825; Скок, 3, 214; Шустар-Шэўц, 1264; Борысь, 547; супраць сувязі з літ. siekti ’сягаць, дасягаць’, síeknis ’сажань’ Міклашыч, 291; Махэк₂, 535, таксама Бязлай (3, 221) па фанетычных прычынах; гл. яшчэ ЕСУМ, 5, 495–496; Анікін (Этимология–1983, 48 і наст.) звязвае славянскае слова з герм. *sinkʷan, (параўн. гоц. sagqjan, ст.-в.-ням. senken, ст.-сакс. sincan і г. д.), у семантычным радзе яшчэ ёсць значэнні ’апускацца, асядаць; тануць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

bedécken

1) накрыва́ць, прыкрыва́ць; засціла́ць

das Gesícht mit den Händen ~ — прыкры́ць твар рука́мі

der Hímmel ist bedéckt — не́ба пахму́рнае

2) вайск. прыкрыва́ць; канваі́раваць

3) vi пакрыва́ць

wéiche Téppiche ~ den Bóden — мя́ккія дываны́ пакрыва́юць падло́гу

(sich) накрыва́цца, засціла́цца; пакрыва́цца

der Hímmel hat sich bedéckt — не́ба пакры́лася хма́рамі

sich mit Ruhm ~ — пакры́ць сябе́ сла́вай

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)