posąg, ~u

м. статуя

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

кало́с, -а, мн. -ы, -аў, м. (кніжн.).

1. Статуя, збудаванне велізарных памераў.

К.

Радоскі.

2. перан. Пра каго-, што-н. грандыёзнае па сваёй велічыні, значнасці.

К. навукі.

◊

Калос на гліняных нагах — пра што-н. з выгляду велічнае, але слабае, гатовае разваліцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

атла́нт, ‑а, М ‑нце, м.

1. Мужчынская статуя, якая падтрымлівае перакрыцце будынка, порціка і звычайна прыстаўляецца да сцяны або калоны. Атланты Эрмітажа.

2. Першы шыйны пазванок у вышэйшых пазванковых.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

КУМІ́Р,

1) статуя язычніцкага бога, ідал.

2) Аб’ект асаблівага захаплення, пакланення.

т. 9, с. 20

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

подно́жие ср.

1. падно́жжа, -жжа ср.;

у подно́жия горы́ каля́ падно́жжа гары́, пад гаро́й;

2. (пьедестал) п’едэста́л, -ла м.;

ста́туя на грани́тном подно́жии ста́туя на грані́тным п’едэста́ле;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Стату́й зневаж, пра тупога, бесталковага чалавека (ТСБМ, Нас., Байк. і Некр., Мат. Маг., Юрч. Вытв.), ‘нязграбны чалавек’ (Мат. Гом.): стату́й ты карэтны! — лаянка (маг., Ліцв.), стату́й ‘фігура, вылепленая з чаго-небудзь або зробленая з пяску’ (Жд. 2), ста́туй, ста́туя ‘вылепленая фігура; боўдзіла’ (Касп.), ста́туй ‘чалавек высокага росту’ (Бяльк.), стату́я ‘вылепленая фігура; боўдзіла’ (Нас.), стату́й, стату́я ‘фігура з металу ці каменя; манекен’ (Сл. ПЗБ). Сюды ж, магчыма, і статэ́ва ‘высокая жанчына’ (Сл. рэг. лекс.). Запазычана з заходнееўрапейскіх моў, параўн. ням. Statue ‘скульптура, фігура’, франц., англ. statue ‘тс’ з лац. statua ‘статуя, калона’ ад statuo ‘стаўлю, засноўваю’, праз рускае або польскае пасрэдніцтва. Адаптацыя па роду па аналогіі з балван, ёлуп і пад. Гл. Фасмер, 3, 748; ЕСУМ, 5, 402. Значэнне ‘чалавек высокага росту’, магчыма, пад уплывам статны (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Stándbild

n -(e)s, -er ста́туя, по́мнік

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

мадо́нна, ‑ы, ж.

У католікаў — божая маці, багародзіца, а таксама яе скульптурны ці жывапісны партрэт. [У касцёле] толькі каляровыя вітражы .. ды статуя мадонны з дзіцем на руках, без аніякіх адзнак святасці ці царкоўнасці. В. Вольскі.

[Іт. madonna.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ку́рас

(гр. kuros)

статуя юнака-атлета ў мастацтве старажытнагрэчаскай архаікі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

кало́с, ‑а, м.

1. Статуя, калона, абеліск гіганцкіх памераў. Калос Радоскі.

2. Кніжн. Пра каго, што‑н. выдатнае па сваёй велічыні, значнасці. Калос навукі.

•••

Калос на гліняных нагах (кніжн.) — пра што‑н. з выгляду велічнае, але слабае, гатовае распасціся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)