папасмяяцца, ‑смяюся, ‑смяешся, ‑смяецца; ‑смяёмся, ‑смеяцеся; зак., з каго-чаго і без дап.

Разм. Смяяцца доўга, неаднаразова. У Дабрасельцах ужо не тая кузня, што была раней, не тыя і кавалі, аднак жа сабрацца ў кузні ды ў ахвоту папасмяяцца, пажартаваць, падзяліцца навінамі любяць вяскоўцы і цяпер. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абмяня́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца; зак.

1. Зрабіць абмен, памяняцца кім-, чым-н. А. кватэрамі.

2. Выпадкова памяняцца якімі-н. рэчамі. А. шапкамі ў гардэробе.

3. перан. Адказаць на якое-н. дзеянне такім самым дзеяннем (адпаведна значэнню назоўніка); падзяліцца з кім-н. сваімі думкамі і выслухаць думкі, погляды субяседніка. А. прамовамі. А. вопытам.

|| незак. абме́ньвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. абме́н, -у, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)

апошні прыметнік

  1. Канцавы ў шэрагу чаго-н.

    • А. дзень заняткаў.
    • А. ў чарзе.
    • У а. раз.
    • Праводзіць у апошнюю дарогу (пераноснае значэнне: да канца; высокае).

  2. Які толькі што з’явіўся, самы новы.

    • А. нумар часопіса.
    • Апошнія паведамленні.
    • Апранацца па апошняй модзе.

  3. Канчатковы, беспаваротны, рашаючы.

    • Апошняе слова.

  4. Зусім дрэнны, самы горшы (размоўнае).

    • Лаяць апошнімі словамі.

  5. Гэты, толькі што названы (кніжнае).

    • Зайшла адна жанчына, затым другая, апошняя — з дзіцем.

  6. назоўнік апошняе, -яга, н. Тое адзінае, што засталося.

    • Гатовы з чалавекам апошнім падзяліцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

sever

[ˈsevər]

1.

v.t.

1) разраза́ць, адраза́ць, адсяка́ць

to sever a rope — разрэ́заць вяро́ўку

2) парыва́ць (су́вязі, дачыне́ньні)

2.

v.i.

аддзяля́цца, падзяля́цца

to sever into two factions — падзялі́цца на дзьве фра́кцыі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

раздзяліцца, ‑дзялюся, ‑дзелішся, ‑дзеліцца; зак.

1. Распасціся на часткі; падзяліцца. Калі ж Марыя зусім блізка нагнулася над гняздзечкам, пуховы мячык раздзяліўся на пяць жывых істот. Кулакоўскі. Настаўнікі раздзяліліся на дзве групы. На чале адной стаяў Садовіч, другую павёў Лабановіч. Колас. // Даць два або некалькі адгалінаванняў, разгалінавацца. Неўзабаве, за крутым паваротам, Быстранка раздзялілася на два рукавы. Брыль.

2. Размеркавацца паміж кім‑, чым‑н. Функцыі раздзяліліся. Абавязкі раздзяліліся.

3. перан. Разысціся ў чым‑н., выявіць розніцу, не супасці. Камандзір прапанаваў усё ж ісці нацянькі ў Шчотаўку. Думкі раздзяліліся. Федасеенка.

4. Падзяліць паміж сабой маёмасць, гаспадарку; адасобіцца адзін ад другога. Кавалёва больш не слухала Фёклу. Перад ёй сядзеў Іван Лазоўскі і пераконваў, што з дачкою Лідай жыць не можа, раздзяліліся, а адшчапіцца няма куды. Дуброўскі.

5. У матэматыцы — не даць астачы пры дзяленні; падзяліцца. Шэсць раздзеліцца на тры.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сузор’е, ‑я, н.

Участак зорнага неба, група зорак, аб’яднаная агульнай назвай. Высока, высока над вёскай мігаціць сузор’е Вялікай Мядзведзіцы. Брыль. Ноч. Пад сузор’ямі Стажараў Маўчыць зямля ў нямой цішы. Звонак. // перан.; каго-чаго. Група выдатных дзеячаў, пісьменнікаў і пад., якія працуюць сумесна, у адну эпоху. У М. Стральцова ўзнікла патрэба падзяліцца некаторымі сваімі думкамі пра найярчэйшае сузор’е выдатных песняроў XX стагоддзя. Юрэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

vermítteln

vt

1) пасрэ́днічаць, быць пасрэ́днікам (у чым-н.)

éinen Kauf ~ — пасрэ́днічаць пры ку́плі

2) садзе́йнічаць, спрыя́ць (чаму-н.)

3) перадава́ць, перака́зваць

ein Erlébnis ~ — падзялі́цца перажыва́ннем

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

адвесці дзеяслоў | закончанае трыванне

  1. Ведучы, даставіць куды-н.

    • А. дзяцей дадому.

  2. Ведучы, накіраваць убок.

    • А. ўбок.
    • А. ад спакусы (пераноснае значэнне).

  3. Змяніць напрамак руху чаго-н., адхіліць што-н.

    • А. руку.
    • А. вочы.

  4. пераноснае значэнне: Адхіліць што-н. непрыдатнае, неадпаведнае.

    • А. кандыдатуру.
    • А. бяду.

  5. Даць у чыё-н. распараджэнне, выдзеліць для якой-н. мэты.

    • А. залу для пасяджэнняў.
    • А. ўчастак пад сад.

  6. Адлінеіць, адчарціць.

    • А. палі ў сшытку.
    • Адвесці душу (размоўнае) — падзяліцца з кім-н. тым, што набалела; задаволіць якое-н. моцнае жаданне.
    • Вачэй не адвесці (размоўнае адабральнае) — пра што-н. вельмі прыгожае, прывабнае.

|| незакончанае трыванне: адводзіць.

|| назоўнік: адвод і адвядзенне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

пераведаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм.

1. каго. Наведаць, праведаць. Увечары, калі ўжо добра ўцямнела, Мікола прыйшоў пераведаць маці. Сабаленка. Усім хацелася пераведаць земляка, пагутарыць, падзяліцца навінамі. Краўчанка.

2. што і чаго. Зазнаць. Праходзяць дні, ідуць сваёю чарадою зімы і леты з іх халадамі і спякотамі, з іх бурамі і навальніцамі, а.. [дубы] спакойныя, як чалавек, які ўсё пераведаў на свеце, усё перажыў і ўжо нічога новага не чакае ад жыцця, апроч смерці. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апо́шні, -яя, -яе.

1. Канцавы ў шэрагу чаго-н. А. дзень заняткаў. А. ў чарзе. У а. раз.

2. Адзіны, астатні. Раздзяліць а. кавалак хлеба.

3. Які толькі што з’явіўся, самы новы. А. нумар часопіса. Апошнія паведамленні. Апранацца па апошняй модзе.

4. Канчатковы, беспаваротны, рашаючы; вышэйшы, крайні. Апошняе слова. А. сродак.

5. Зусім дрэнны, самы горшы (разм.). Лаяць апошнімі словамі.

6. Гэты, толькі што названы (кніжн.). Зайшла адна жанчына, затым другая, апошняя — з дзіцём.

7. наз. апо́шняе, -яга, н. Тое адзінае, што засталося. Гатовы з чалавекам апошнім падзяліцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)