наса́да Алея, дрэванасаджэнні паабапал дарогі (Зах. Бел.Др.-Падб.). Тое ж наса́дка (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
Прыса́да1 ’тронкі ў нажа, мяча і пад.; ложа ў стрэльбе; насадка (касы, сякеры і пад.)’ (Нас., Байк. і Некр., Яруш.), прыса́дка ’насадка (касы, сякеры і пад.)’ (Байк. і Некр.), пріса́да ’ложа стрэльбы’ (Бяльк.). Ад прысадзі́ць ’асадзіць, уставіць’ да садзі́ць (гл.); параўн. у іншых славянскіх мовах з блізкімі значэннямі: рус.дыял.приса́дка ’прымацоўванне, накладанне; асаджванне’, польск.przysada ’аздоба’ і г. д.
Прыса́да2 ’выгода, прыволле’ (ТС), ст.-бел.присадъ ’сядзіба’, укр.приса́да ’тс’. Відаць, семантычнае развіццё прыса́да, прыса́ды ’дрэва ўздоўж дарогі, алея; насаджэнні’ (гл.), або ад прысадзі́ць ’пасадзіць каля чаго- ці каго-небудзь’ (Нас.), параўн.: его прысада хороша, удобства кругом (ТС), што дае падставы вывесці першаснае значэнне ’размяшчэнне, пасяленне’. Гл. аса́да.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Tülle
f -, -n
1) дыял. ры́льца (чайніка)
2) разе́тка (падсвечніка)
3) уту́лка, накане́чнік, наса́дка
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Múndstück
n -(e)s, -e
1) мушту́к; цу́глі
2) муз. мушту́к
3) тэх. сапло́, наса́дка
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Áufsatz
m -es, -sätze
1) сачыне́нне; арты́кул
2) стало́вы прыбо́р
3) тэх.наса́дка; вайск. прыцэ́л
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
шпу́ля
(польск. szpula, ад ням. Spule)
1) насадка з драўніны ці кардону, якая надзяваецца на верацяно для намотвання на яе пражы;
2) стрыжань для намотвання дроту, кабелю, а таксама сам намотаны дрот, кабель.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
наганя́ннеср.
1. навёрстывание;
2.перен. набива́ние;
3. набива́ние, накола́чивание;
4. наго́нка ж., наса́дкаж., наса́живание;
5. натира́ние;
1-5 см. наганя́ць 2, 5, 7-9
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Жы́ўчык ’прыкметнае біццё артэрыі, торганне павека’, ’сперматазоід’. Рус.жи́вчик ’торганне павека, жылкі’, ’рэзвы, шустры чалавек’, ’сперматазоід’, укр.жи́вчик ’жылачка, што торгаецца’, ’вяртлявы чалавек’, ’сперматазоід’, польск.żywczyk памянш. ад żywiec ’насадка’, дыял. ’жывы хлопец’. Параўн. балг.живе́ц ’пульс’, серб.-харв.жи́вац ’нерв’, славен.žívec ’жывая істота; нерв’. Памянш. ад бел.жывец2 ’частка жывога цела’ > ’частка пазногця’ (адкуль ’артэрыя, біццё яе’) і жывец1 ’жывая рыбка’ < ’жывая істота’ (адкуль ’сперматазоід’) утворана з дапамогай суфікса *‑ikъ ад асновы *živьk‑ (> *živьcь па бадуэнаўскай палаталізацыі), відаць, яшчэ ў прасл. мове.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аса́джваннеIср.
1.наса́дкаж., приса́дка ж.;
2. опра́вка ж.; обрамле́ние;
3. устано́вка ж.;
1-3 см. асадзі́ць I
аса́джваннеIIср. оса́живание; см. аса́джваць II 1
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)