мазо́ль, -заля́, мн. -залі́, -залёў, м.

Патаўшчэнне скуры ці пухір з вадкасцю ад працяглага трэння.

Рукі ў мазалях.

Крывавы м.

◊

Жыць з мазаля (разм.) — жыць працай.

Зарабіць сваім мазалём (разм.) — нажыць сваёй працай.

|| прым. мазо́льны, -ая, -ае.

М. пластыр (для вывядзення мазалёў).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абжы́цца, -жыву́ся, -жыве́шся, -жыве́цца; -жывёмся, -жывяце́ся, -жыву́цца; -жы́ўся, -жыла́ся, -ло́ся; зак.

1. Набыць, нажыць усё неабходнае на новым месцы жыхарства.

А. ў новай кватэры.

2. Прывыкнуць да жыцця на новым месцы, звыкнуцца з новымі ўмовамі.

А. ў горадзе.

|| незак. абжыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ве́рад, ‑у, М ‑дзе, м.

Шкода, якая прычынена руцэ, назе ці якім‑н. унутраным органам у выніку перанапружання або жыццёвай нягоды. Нажыць верад. Верад сэрца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

nabawić się

зак.

1. нажыць;

nabawić się kataru — схапіць насмарк;

nabawić się reumatyzmu — нажыць рэўматызм;

2. нагуляцца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

насе́дзець, -джу, -дзіш, -дзіць і насядзе́ць, -сяджу́, -сядзі́ш, -сядзі́ць; -сядзі́м, -седзіце́, -сядзя́ць; -се́джаны; зак., што.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра птушак: сагрэць яйкі цяплом свайго цела, выседжваючы птушанят.

2. Нажыць якую-н. хваробу ў выніку працяглага сядзення (разм.).

Н. гемарой.

|| незак. насе́джваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нае́сці, -е́м, -ясі́, -е́сць; -ядзі́м, -ясце́, -яду́ць; -е́ў, -е́ла; нае́ш; зак. (разм.).

1. чаго і без дап. З’есці ў нейкай колькасці, на якую-н. суму.

Н. ў рэстаране на вялікую суму.

2. перан., што і чаго. Атрымаць, нажыць у выніку сытнай яды.

Жывот н.

|| незак. наяда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нажэ́рці, ‑жару, ‑жарэш, ‑жарэ; ‑жаром, ‑жараце; зак., што і чаго.

Груб.

1. і без дап. З’есці ў нейкай колькасці або на нейкую суму.

2. У выніку добрай яды атрымаць, нажыць што‑н. Нажэрці карак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

dorobić się

зак.

1. разбагацець, нажыць;

dorobić się fortuny — нажыць багацце;

dorobić się autorytetu — зарабіць аўтарытэт;

dorobić się szacunku — зарабіць павагу

2. дагуляцца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

нажы́ты, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад нажыць.

2. у знач. прым. Набыты паступова. Нажытае багацце. Нажыты вопыт.

3. у знач. наз. нажы́тае, ‑ага, н. Тое, што нажыта, набыта; нажытак. Нажытае нялёгка пакідаць На здзек і глум раз’юшанай арды. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

насе́дзець, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць і насядзе́ць, ‑сяджу, ‑сядзіш, ‑сядзіць; ‑сядзім, ‑седзіце; зак., што.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Сагрэць яйкі цяплом свайго цела, выседжваючы птушанят (пра птушак).

2. Разм. Нажыць якую‑н. хваробу ў выніку працяглага сядзення. Наседзець гемарой.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)