прабітны́, ‑ая, ‑ое.
Разм. Тое, што і прабіўны (у 2 знач.). Прабітная і хітрая, .. [Аўдотка] табе ўсюды дапне. Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сарамя́жасць, ‑і, ж.
Разм. Уласцівасць сарамяжага. У яе нават асталася тая сарамяжасць, якою.. [Акіліна] вылучалася і ў дзявоцтве. Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
япруко́вы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які мае адносіны да япрука, належыць яму. Япруковым лычам сытым Увесь лес быў перарыты. Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Клю́ба 1 ’кіёк для абапірання пры хадзьбе’ (ТС). Гл. клюбы.
Клю́ба 2 ’тоўстая трэска’ (Сл. паўн.-зах., Мядзв., Нар. лекс.). Гл. клюбы.
Клю́ба 3 ’вітка’ (З нар. сл.). Гл. клюбы.
Клю́ба 4 ’прылада для вымярэння таўшчыні цёсу’ (Жд. 2). Гл. клюбы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прыгрэ́ў, ‑грэву, м.
(звычайна з прыназ. «на»). Месца, якое добра прыграваецца сонцам. На ўзгорках, на сонечных прыгрэвах чарнела зямля. Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запамагчы́ся, ‑магуся, ‑можашся, ‑можацца; зак., чым і без дап.
Абл. Атрымаць выгаду, разжыцца, пакарыстаўшыся чым‑н. — Чужым, брат, не запаможашся. Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
высве́чваць, ‑ае; незак.
1. Незак. да высвеціць.
2. Адсвечваць, свяціцца. [Лаўрык] нёс [Віку] цераз шырокі брадок, дно якога высвечвала чыстым жоўтым жвірам... Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
навесялі́цца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; зак.
Разм. Павесяліцца многа, уволю. Калі [Акіліна] аддавала дачку, дык і наплакалася і навесялілася за многія гады. Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рассаба́чыцца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.
Разм. Разбэсціцца, распусціцца. І так рассабачыўся [Пракоп], што пасля ўжо куды сам захоча, туды і ідзе. Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пераво́й (пэрэву͡ой), перево́іна ’тс’ (драг., ЛА, 4) ’лазовыя прывязкі саломы да пераплёту страхі’ (маляр., Нікан.), перавоіна ’вітка’ (рэч., ЛА, 4), пэрэвыны́и ’тс’ (Шушк.), пэрэвэ́йнікі ’галінкі хмызняку, якімі перавіваюць калкі плота’ (лун., Шатал.). Укр. переві́к ’распараныя галіны дрэў, якімі звязваюцца бярвенні’, валын. переві́й ’дышаль у плузе’, переві́йнык ’апоўзіны на стозе’, рус. дыял. перево́й ’пераплёт, буча з галін’, перево́йка ’пярэвітка’, польск. przewój ’перавітка, абвіванне’, серб.-харв. пре́вој ’павязка, перавязка, бінт’, славен. prevòj ’пасма валасоў; маток пражы’. Магчыма, прасл. *pervojь. Да пера- і віць (аснова *voi̯‑), параўн. з іншым вакалізмам перавіў ’пярэвітка’ (мсцісл., ЛА, 4) (гл.). Сюды ж перавіўкі ’вітка’ (ЛА, 4), перяві́ўкі, пераві́ўкі, піряві́ўкі ’пярэвітка’ (там жа).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)