1) скаку́н -а́m. (пра чалаве́ка і пра каня́), скаку́ха f.
2) скакуне́ц -ца́m., палявы́ ко́нік
3) ле́йка f.
4) самазва́л -а m., грузаві́к-самазва́л; ваго́н-самазва́л
II[ˈhɑ:pər]
n.
зьбіра́льнік хме́лю
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
вы́бух, ‑у, м.
1. Хімічная рэакцыя з імгненным вылучэннем энергіі, якая суправаджаецца моцным гукам, успламяненнем і выклікае разбуральныя дзеянні. Выбух дынаміту. Выбух гранаты. Ядзерны выбух.
2. Выбуховая хваля. У гэты момант магутны раскацісты выбух скалануў вагон.Паслядовіч.
3.перан. Раптоўнае праяўленне якога‑н. дзеяння ці пачуцця. Рэвалюцыйны выбух. Выбух смеху, абурэння. □ Прамова скончана. У зале Выбух воплескаў, як шквал.А. Александровіч.
4. Форма скачкападобнага пераходу якой‑н. з’явы ад старой да новай якасці.
5. Імгненны выхад струменю паветра пры вымаўленні некаторых зычных гукаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
áufladen
*vt
1) грузі́ць, загружа́ць
den Wágen ~ — загружа́ць ваго́н
álle Verántwortung auf j-n ~ — ускла́сці на каго́-н. усю́ адка́знасць
2) зараджа́ць (акумулятар і г.д.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
cram[kræm]v.
1. (into) упі́хваць, упіха́ць;
cram clothes into a trunk упі́хваць адзе́жу ў ку́фар;
cram people into a carriage упі́хваць людзе́й у ваго́н
2. перапаўня́ць;
The theatre was crammed. Тэатр быў бітком набіты.
3.infml: cram a pupil for an examination рыхтава́ць ву́чня да экза́мену
4. наспе́х зазу́брываць;
cram for an examination наспе́х зазу́брываць да экза́мену
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
1. Вызваліць ад грузу. Разгрузіць вагон. Разгрузіць параход. □ Глыбакавата села, не выцягнуць... Трэба разгрузіць машыну.Аляхновіч.// Зняць адкуль‑н. (груз); згрузіць. Разгрузіць тавар. □ — Эй..! — загаварыў на ломанай рускай мове пажылы немец. — Можа разгрузіце муку?Гурскі.
2.перан.Разм. Вызваліць, ачысціць ад чаго‑н. непатрэбнага, лішняга і пад. Разгрузілі і пакой цёткі Машы, падрыхтаваўшы яго для танцаў.Дубоўка.Каб разгрузіць сталіцу Беларусі ад залішняга руху, пракладзена не так даўно кальцавая дарога.В. Вольскі.// Зняць частку работы, вызваліць ад дадатковай нагрузкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
транзі́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Які звязаны з транзітам, заснаваны на ім. Транзітны гандаль.// Які дазваляе транзіт. Транзітныя краіны. Транзітная віза.// Які ідзе транзітам да месца прызначэння. Транзітны вагон.// Які едзе да месца прызначэння з перасадкай у якім‑н. пункце (пра пасажыраў). Транзітны пасажыр.// Прызначаны для такіх пасажыраў. Транзітная зала. Транзітная каса.
2. Які ідзе да месца прызначэння без перагрузкі (пра грузы). У чыгуначных перавозках пераважнае месца займаюць транзітныя грузы.Лыч.
3. Непасрэдны, прамы, які мінае прамежкавыя інстанцыі. Транзітная дастаўка гародніны ад пастаўшчыкоў у магазіны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Language is the vehicle of thought — Мо́ва — сро́дак перадава́ньня ду́мак
3) правадні́к -а́m. (гу́ку, сьвятла́)
4) Chem. раствара́льнік, распушча́льнік -у m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Wágen
m -s, -
1) паво́зка, воз, калама́жка
2) (аўта)машы́на, аўтамабі́ль
der ~ liegt gut auf der Stráße — у машы́ны пла́ўны ход
den ~ führen — вадзі́ць машы́ну [аўтамабі́ль], кірава́ць машы́най
3) ваго́н
gepólsterter ~ — мя́ккі ваго́н
4) астр:
der Gróße ~ — Вялі́кая Мядзве́дзіца, разм. Вялі́кі Воз
der Kléine ~ — Мала́я Мядзве́дзіца, разм. Малы́ Воз
◊ die Pférde hínter den Wágen spánnen — ≅ пачына́ць не з таго́ канца́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
ГАЙТЫСО́ЛА
(Goytisolo) Хуан (н. 5.1.1931, г. Барселона, Іспанія),
іспанскі пісьменнік. З 1956 жыў у Францыі. Першы раман «Спрытнасць рук» (1954) — своеасаблівы маніфест пасляваен. пакалення. У творах 1950 — пач. 1960-х г. асэнсаванне вынікаў грамадз. вайны і франкізму (раман «Самота ў раі», 1955; трылогія «Прывіднае заўтра»; дакумент. аповесці «Палі Ніхара», «Чанка»; зб. апавяданняў «Каб жыць тут» і інш.). У рамане «Асаблівыя прыкметы» (1966), зб. эсэ «Хваставы вагон» (1967) даследаваў метамарфозы светаадчування інтэлігенцыі сучаснай Іспаніі. У раманах «Помста графа дона Хуліяна» (1970), «Хуан Беззямельны» (1975), «Макбара» (1980), «Сарацынскія хронікі» (1982) спробы развянчаць сац. міфы і стэрэатыпы нац. свядомасці. Аўтар літ.-крытычных артыкулаў.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ту́пік, ‑а, м.
Паўночная марская птушка сямейства чысцікавых з моцнай, сціснутай з бакоў дзюбай.
тупі́к, ‑а́, м.
1. Вуліца, завулак, якія не маюць скразнога праходу, праезду. Завулкі заводзілі часамі вандроўніка ў тупікі, дзе далей не было дарогі.Колас.// Праход, прастора, якія не маюць далейшага выхаду, прадаўжэння; адсутнасць праходу, прадаўжэння чаго‑н., у чым‑н. Лізагуб паспеў давесці яго да самага акна ў тупіку калідора, і толькі тут Алесь вызваліў локаць.Караткевіч.Упершыню за тысячагоддзі ганарлівая, нястрымная ў сваёй хадзе рэчка спынілася, уперлася ў тупік.Галавач.
2. Чыгуначны станцыйны пуць, злучаны з іншымі пуцямі толькі адным канцом. З’ездзіўся вагон, пастарэў. Паставілі яго ў тупік пад жыллё.Лынькоў.На станцыю Хазарычы цягнік прыйшоў у нядзелю на світанні. Гэта была канцавая станцыя-тупік.Сабаленка.Пакуль рыхтаваўся састаў, вагон, у якім ехала Наталля Аляксееўна, адчапілі і загналі ў тупік аж на шэсць гадзін.Васілевіч.
3.перан. Безвыходнае становішча. [Свідраль] адчуў сябе ў тупіку, з якога ў думках сваіх не знаходзіў выйсця.Дуброўскі.І як заўсёды, нягледзячы на Алесева красамоўства, Кастусь заганяў яго ў тупік.Ваданосаў.
•••
Зайсці ў тупікгл. зайсці.
Ставіць у тупікгл. ставіць.
Стаць у тупікгл. стаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)