бластаідэ́і
(н.-лац. blastoidea, ад гр. blastos = парастак + eidos = выгляд)
клас вымерлых беспазваночных жывёл тыпу ігласкурых, панцыр якіх нагадваў бутонападобны келіх; існавалі ў морах палеазою.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
кануля́рыі
(ад гр. konus = конус + laros = прыемны)
клас вымерлых кішачнаполасцевых жывёл тыпу кнідарый з ракавінай у выглядзе чатырохграннай піраміды, рэшткі якіх трапляюцца ў адкладах палеазою.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
БРА́ШПІЛЬ
(галанд. braadspil),
лябёдка з гарыз. валам для пад’ёму якара, падцягвання судна з дапамогай тросаў да прычала (пірса, сценкі) пры яго швартоўцы. Бываюць ручныя, паравыя, эл. і гідраўлічныя. На вял. ваен. караблях замест брашпіля ўстанаўліваецца шпіль — механізм лябёдачнага тыпу з верт. валам і пераважна эл. Прыводам.
т. 3, с. 255
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВАР
(Var),
рудны раён у дэпартаменце Вар, Францыя. Уключае больш за 10 радовішчаў баксітаў асадкавага тыпу. Адкрыты ў 1879. Паклады баксітаў шырока развіты на тэр. паміж масівамі Цэнтральны Мор і Эстэрэль, падсцілаюцца вапнякамі і даламітамі сярэдняй — верхняй юры і ніжняга мелу. Асн. мінералы: бёміт, каалініт, гематыт.
т. 3, с. 507
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Выкрада́льнік (БРС). Да выкрадаць (гл. красці); структурная калька рус. похити́тель або самастойнае ўтварэнне па тыпу выкрывальнік, злучальнік і г. д.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Ме́шыва, сен. ме́шава ’замешаны корм для скаціны’ (Касп.). Да мяша́ць (гл.) па тыпу прасл. měsivo (рус. месиво, серб.-харв. mjesivo).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Но́сцы ’сквапна’ (Сцяшк. Сл.). Магчыма, на базе спалучэння, што выражае інтэнсіўнасць дзеяння, тыпу + посны насіць (да насіць), параўн. наст. слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Нядо́імка ’недаплата’ (Бяльк.). Да іма́ць ’браць’ па тыпу недаробка ’няскончаная справа’, параўн. з іншым дзеясловам недабо́р ’недаплата’ (ад браць, Нас.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Булдоўка ’расліна Nuphar luteum Sm., гарлачык жоўты’ (Інстр. II, Кіс., там і крыніцы). Паколькі расліна мае «пузатыя» кветкі, то яна часта носіць назвы тыпу ба́нька (< ба́нька ’пузатая пасудзіна’), глечыкі, кушынкі, жбанкі (гл. пад банька і іншыя падобныя назвы). У дадзеным выпадку выступае аснова булд-, якой часта называюць пузатыя, круглыя, выпуклыя прадметы (гл. булд-, булдава́, булды́га, булды́р, бульды́р). Параўн. яшчэ назвы кветак тыпу булдоўнік.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Адве́дкі, атветкі ’наведванне жанчыны, якая нядаўна нарадзіла дзіця’, адведзіны (Янк. I), атведкі ’наведванне (хворага, парадзіхі)’ (Юрч., Мядзв.). Словаўтваральная мадэль тыпу вячоркі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)