часа́ны 1, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад часаць 1 (у 1, 2 знач.).
2. у знач. прым. Апрацаваны часаннем 1. Часаны лён.
часа́ны 2, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад часаць 2.
2. у знач. прым. Апрацаваны часаннем 2. Свіран з часанага бруса.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пума́к ’намоклае бервяно ў рэчцы; бервяно, якім прыціскалі намочаны лён, каб не ўсплываў’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ). Ад памок ’тс’, што да мокнуць, мачыць; да фанетыкі параўн. дыял. пумі‑ дбр і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
го́рный в разн. знач. го́рны;
го́рное де́ло го́рная прамысло́васць;
го́рный хруста́ль мин. го́рны хруста́ль;
го́рный воск мин. го́рны воск;
го́рный лён мин. го́рны лён;
го́рный бара́н зоол. го́рны бара́н;
го́рная боле́знь мед. го́рная хваро́ба;
го́рная о́бласть го́рная во́бласць;
го́рное со́лнце мед. го́рнае со́нца;
го́рный хребе́т го́рны хрыбе́т;
го́рный институ́т го́рны інстыту́т;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
су́шня Будынак, у якім сушаць і труць лён (Лях., Ст.-дар.). Тое ж сушы́лаўка (Гродз.), сушы́лка (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
◎ *Мя́ленне, мяляньня, мяліньне ’кастрыца — адыходы пры першаснай апрацоўцы льну або канапель’ (маладз., Янк. 2, Янк. Мат.; Касп.; КЭС, лаг.; віл., Сл. ПЗБ). З польск. międle‑ nie < międlić ’церці лён’, ’аддзяляць валакно ад кастрыцы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
trzepać
незак.
1. выбіваць (пыл);
2. біць; дубасіць;
3. тэкст. трапаць (лён);
4. махаць; біць;
trzepać ogonem (skrzydłami) — біць (махаць) хвастом (крыламі)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
церабі́ць несов.
1. (лес) проруба́ть, прочища́ть;
2. (сучья) обруба́ть;
3. (овощи) чи́стить, обреза́ть;
4. (лён) тереби́ть, дёргать;
5. перен., разг. (жадно есть) уплета́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пало́ць, палю, полеш, поле; незак., што.
Ачышчаць ад пустазелля. Далей за дарогай зелянелі агароды. Жанчыны ў белых хустках палолі грады. Асіпенка. [Маша], як і ўсе, палола лён, які зарастаў свірэпкай і пырнікам. Гроднеў. // Вырываць пустазелле. Хлопцы пайшлі палоць пустазелле, а я прысеў на ўзмежку і пачаў разглядаць васількі. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пра́дзіва, ‑а, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. прасці. [Аўгіньцы] трэба знайсці нейкую прычыну, каб кінуць сваё бясконцае, да краю абрыдлае прадзіва і выбегчы на вуліцу. Зарэцкі.
2. Вынік гэтага дзеяння; тое, што спрадзена. Многа трэба прадзіва, каб столькі сукна саткаць. «Беларусь».
3. Кудзеля, лён і пад., прыгатаваныя для прадзення.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Гапашы́ць ’трапаць лён’ (Сцяшк. МГ). Няяснае слова. Магчыма, звязана з дзеясловам *pachati. Параўн. вельмі шырокі дыяпазон значэнняў, напр., у рус. паха́ть (гл. у Даля), уключаючы ’рэзаць, крышыць і да т. п.’ (пахать хлеб, мясо).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)