óben

adv наве́рсе, уве́рсе, угары́

bis ~ — даве́рху

nach ~ — уго́ру, угару́

von ~ (heráb) — зве́рху (уні́з)

j-n von ~ heráb behándeln [ánsehen*] — звысо́ку глядзе́ць на каго́-н., ста́віцца да каго́-н. як да ніжэ́йшай істо́ты

~ erwähnt [~ genánnt] — вышэйпамянёны, вышэйназва́ны

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

obliegen

{unknowntag:'}ounknowntag:'bliegen * аддз., oblíegen * неаддз. (але заўсёды: óbgelegen, óbzulegen) vi (h, s) (D)

1) стара́нна займа́цца (чым-н.)

den Wíssenschaften ~ — аддава́цца наву́цы

2) ста́віцца ў абавя́зак, нале́жаць

das liegt mir ob — гэ́та мой абавя́зак

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

обустра́иваться

1. (подготавливаться, оснащать всем необходимым для проведения строительных и других работ) падрыхто́ўвацца, рыхтава́цца (да будаўні́чых і і́ншых рабо́т);

2. (застраиваться — о городе, кварталах и т. п.) забудо́ўвацца;

3. (благоустраиваться, обживаться) устро́йвацца, уладко́ўвацца, абсталёўвацца, добраўпарадко́ўвацца; абжыва́цца; см. обустро́иться;

4. страд. падрыхто́ўвацца, рыхтава́цца; забудо́ўвацца, будава́цца; узво́дзіцца; ста́віцца; устро́йвацца, уладко́ўвацца, абсталёўвацца, добраўпарадко́ўвацца; абжыва́цца; см. обустра́ивать;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

trifle

[ˈtraɪfəl]

1.

n.

1) дро́бязь, драбяза́ f.

2) мала́я ко́лькасьць, кры́шка

3) бе́сцань f.

bought (sold) for a trifle — ку́плены (прада́дзены) за бе́сцань

2.

v.i.

1) гавары́ць, ста́віцца несур’ёзна, лёгкаду́мна

Don’t trifle with serious matters — Не жарту́й з пава́жнымі спра́вамі

2) гуля́ць, забаўля́цца чым

3) марнава́ць, марнатра́віць

She had trifled away the whole morning — Яна́ змарнава́ла ўсю́ ра́ніцу

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

дава́ць, даю́, дае́ш, дае́; даём, даяце́; незак., каго-што.

1. Незак. да даць.

2. заг. дава́й(це); з інф. незак. ці з 1 ас. мн. буд. Разм. Выражае запрашэнне да сумеснага дзеяння. Давай спаць. Давай возьмемся за работу. □ [Мігуцкі:] Я не хачу гвалтаваць вашага сумлення, але давайце разважаць сур’ёзна. Крапіва.

3. заг. дава́й; з інф. незак. Разм. Ужываецца ў значэнні: пачаў, стаў, узяўся энергічна рабіць што‑н. Купец кінуў гуслі, а сам выхапіў у фурмана пугу ды давай коней гнаць. Якімовіч. Пёс Лютня ўскочыў мядзведзю на спіну і давай кусаць. Бядуля.

•••

Быту не даваць — не даваць спакою каму‑н.

Вачам веры не даваць — пра неабходнасць пільна, уважліва ставіцца да чаго‑н., паўторна правяраць што‑н.

Даваць у нос — тое, што і біць у нос (гл. біць).

Не даваць жыцця каму — турбаваць, непакоіць.

Не даваць кроку ступіць — пра немагчымасць або забарону свабодна дзейнічаць.

Не даваць літасці каму — не рабіць уступак, не пакідаць без пакарання за якую‑н. віну.

Не даваць праходу каму — настойліва прыставаць з пытаннямі, просьбамі, размовамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ты́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

1. Шост, які ставіцца, каб абазначыць дарогу (у полі, на снезе), межы зямельных участкаў і пад. Дваццаць хлопцаў і сем дзяўчат прыйшлі на работу. І работа закіпела адразу. Паставілі дзве высокія тычкі з саламянымі мётламі каля рэчкі Міранкі, вызначылі месца, дзе павінен прайсці канал. Колас. Пакуль што я памагаў дзядзьку Гарасіму: ставіў тычкі на межах дзялянак, падчэсваў іх сякераю зверху і пісаў хімічным карандашом з аднаго і другога боку, каму надзел вызначаецца. Якімовіч.

2. Спец. Паплавок у выглядзе шаста з мяцёлкай або перакладзінай наверсе, які абазначае мель, фарватэр і пад. — Пакупаемся, Галіна Казіміраўна, — прапанаваў Зянон. — Тут жа, мусіць, вельмі глыбока? — Не, не! Вунь аж да тых тычак можна ісці. Сабаленка. // звычайна мн. (ты́чкі, ‑чак). Шост, які выкарыстоўваецца як падпорка для павойных раслін. Вацькоўскі дом: шчыт — узыходзячае сонца, На тычцы ўецца белабровы хмель. Лойка. Халахцей баяўся Мар’і. «Бледны чорт» — было вышэйшай ступенню яе абурэння, і ён хуценька ныраў у тычкі з фасоляй і выбягаў на сцежку за поплавам. Ракітны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

deal​2 [di:l] v. (dealt)

1. (with) мець спра́ву (з кім-н./чым-н.);

This chapter deals with the prob lems of… У гэтым раздзеле разглядаюцца праблемы…

2. (with) ста́віцца (да каго-н.); абыхо́дзіцца (з кім-н.);

What is the best way of dealing with young criminals? Як лепей за ўсё абыходзіцца з малалетнімі злачынцамі?

3. здава́ць (пра карты)

deal in [ˌdi:lˈɪn] phr. v. гандлява́ць, спецыялізава́цца на про́дажы яко́га-н. тава́ру; займа́цца (чым-н.)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

scant [skænt] adj.

1. недастатко́вы, мізэ́рны;

be of scant breath задыха́цца;

be of scant speech быць скупы́м на сло́вы;

do scant justice несправядлі́ва ста́віцца (да каго-н., чаго-н.), недаацэ́ньваць (што-н., каго-н.);

scant attendance ке́пскае наве́дванне;

show smb. scant hospitality ке́пска прыма́ць каго́-н.;

2. абмежава́ны, малы́;

scant two hours усяго́ дзве гадзі́ны;

He is scant of sense. Яму не хапае разважнасці;

We are scant of money. У нас канчаюцца грошы.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

hat [hæt] n. капялю́ш

♦

go hat in hand (to smb.) прасі́ць (каго́-н.) ліслі́ва/уго́дліва;

keep smth. under your hat infml трыма́ць што-н. у сакрэ́це;

my hat! BrE, dated трэ́ба ж!; невераго́дна!;

out of a/the hat наўздага́д;

take one’s hat off to smb./hats off to smb. infml захапля́цца кім-н., пакланя́цца каму́-н., ста́віцца з вялі́кай паша́най да каго́-н.;

throw one’s hat into the ring прыня́ць вы́клік на спабо́рніцтва, абвясці́ць пра наме́р удзе́льнічаць у спабо́рніцтве

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Ражо́н ’завостраны кій’ (ТСБМ), ’вострая палка’ (іўеў., воран., паст., трак., Сл. ПЗБ), ’кол’ (карэліц., Сл. ПЗБ), ’дзяржанне’ (слонім, Сл. ПЗБ), ’стрэмка’ (паст., астрав., смарг., ігн., швянч., Сл. ПЗБ), ’стрыжань пяра птушкі’ (гродз., шчуч., Сл. ПЗБ), ’шост’ (ваўк., Сл. ПЗБ), ’сцябло’ (пух., воран., Сл. ПЗБ), ’галлё, палка’ (Сцяшк., Нар. Гом., Др.-Падб., Янк. 2), ’палка, на якую набіваюць жалезную частку вілаў’ (Выг.), ’драўляны пруток, на якім смажаць сала’ (Нар. словатв.), рожо́н ’завостраны кіёк’ (ТС), ро́жан ’тс’ (Мат. Гом.), ражэ́нь ’тс’ (Юрч. СНЛ), рожно́ ’тс’ (Сл. Брэс.). Сюды ж ражэ́ннік ’ламачча’ (Юрч. СНЛ). Рус. рожо́н, ’кол, вострая жэрдка’, рожны́ ’вілы для гною’, укр. роже́н ’ражон’, польск. rożen, в.-луж. rožeń, н.-луж. rožeń, rožon, чэш. rožeň, славац. ražež, славен. ráženj, серб.-харв. ра́жањ ’ражон’, балг. ръже́н ’качарга, ражон’, ц.-слав. ражьнъ, раждьнъ ’кол’. Прасл. *oržьnь/ь, параўн. літ. rãžas ’сухі прут, сцябло’. Калі лічыць утварэннем ад рог 1 (Махэк₂, 521–522), тады незразумелымі застаюцца формы на ра‑, якія дазваляюць дапускаць паходжанне з *oržьn‑ або *orzni̯o‑ (Фасмер, 3, 493; Брукнер, 466; Бязлай, 3, 161). Але гэтая версія таксама недастаткова матываваная. З іншага боку, ставіцца пытанне аб паходжанні ад *razъ, *raziti і збліжэнні з *rogъ (Брант, РФВ 23, 100). Непераканальным падаецца параўнанне з грэч. όρχατος ’агароджа’, όρχάς ’плот’ (Лёвенталь, AfslPh, 37, 391).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)