фунт 1, ‑а, М ‑нце, м.
1. Руская мера вагі, роўная 409,5 г, якая існавала да ўвядзення метрычнай сістэмы. Насечкі на пруце зроблены па старой сістэме — на фунты. Два з палавінай фунты роўны кілаграму. Жычка. // У Вялікім княстве Літоўскім — мера вагі, якая з 1766 г. адпавядала 374,82 г.
2. У краінах з англійскай сістэмаю мер — мера вагі, роўная 453,6 г.
•••
Пачым фунт ліха (ведаць, зазнаць, паказаць і пад.) — як цяжка ў горы, у нястачы.
[Ням. Pfund ад лац. pondus — вага, гіра.]
фунт 2, ‑а, М ‑нце. м.
1. Грашовая адзінка Вялікабрытаніі; тое, што і фунт стэрлінгаў. Было калісьці так: англійскі фунт На біржах свету ўздымаў тайфун. Панчанка.
2. Грашовая адзінка Арабскай Рэспублікі Егіпет, Лівана, Судана, Сірыі і некаторых іншых краін.
•••
Фунт стэрлінгаў — грашовая адзінка Вялікабрытаніі, роўная 100 пенсам.
[Англ. pound (sterling).]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
who [hu:, hu] pron.
1. хто; які́;
Who is absent? Хто адсутнічае?;
The man who was here is an artist. Чалавек, які тут быў, – мастак;
Who on earth is it? І хто б гэта мог быць?;
Who am I to tell you that? І хто я такі, каб табе гэта гаварыць?
2. infml каго́, каму́, кім;
Who is the money for? Для каго гэтыя грошы?
♦
know/learn who’s who ве́даць/даве́дацца, хто ёсць хто
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ríechen*
1. vt ню́хаць, чуць;
das kónnte ich wírklich nicht ~ гэ́тага я ніцк не мог ве́даць [прадба́чыць]
2. vi
1) (an D) ню́хаць, абню́хваць (што-н.)
2) (nach D) па́хнуць (чым-н.)
◊ den Bráten ~ разм. праню́хаць, у чым спра́ва
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
alone
[əˈloʊn]
1.
adj.
1) адзі́н, адна́
She was alone — Яна́ была́ адна́
2) сам, сама́, само́
One boy alone can do it — Адзі́н хлапе́ц гэ́та мо́жа зрабіць сам
2.
adv.
а) аднаму́, адно́й
walk (live) alone — хадзіць (жыць) аднаму́ або́ адно́й
б) то́лькі, вылу́чна
He alone can know it — То́лькі ён мо́жа гэ́та ве́даць
•
- go it alone
- leave alone
- let alone
- Let well enough alone
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Стром ‘спілаванае завіслае дрэва’, ‘схіл страхі’, ‘куча галля’ (ТС), ‘прыстасаванне для лазення на дрэва’ (ЛА, 1), ‘строп страхі’ (узд., ЛА, 5), стро́ма ‘дах’ (Шушк., Сл. Брэс.), ‘круты схіл, абрыў’ (ТСБМ, Гарэц.), страмо́віна ‘выварочанае з коранем дрэва’ (Нар. Гом.). Укр. дыял. стром ‘фруктовае дрэва’, ‘круча’, стрім ‘схіл; тое, што тырчыць угору’, рус. стро́мы ‘кроквы; поручні’, польск. дыял. strom ‘дрэва; фруктовае дрэва’ (ведаць, з чэш., славац. — Борысь, 580), чэш., славац. strom ‘дрэва’, старое н.-луж. strom ‘дрэва’, старое серб. стром, харв. strum ‘ствол дрэва’, славен. strȍm ‘тс’, ‘страха над загарадкай для авец’. Прасл. *stromъ ‘тое, што ўзносіцца ўгару, стаіць вертыкальна’, адпрыметнікавы назоўнік ад прым. *stromъ ‘стромкі, круты’ (Борысь, 580) ці паралельны да прыметніка аддзеяслоўны назоўнік ад *strьměti ‘тырчаць, выдавацца’ (Борысь, Etymologie, 181); гл. яшчэ Фасмер, 3, 781 з аглядам літ-ры. Бязлай (3, 332) праславянскае слова лічыць першасным nomen agentis ад дзеяслова *strēmti > прасл. *stręti, *stręnǫ, параўн. застра́ць ‘застрагнуць у праходзе, захраснуць’ (Нас.). Сюды ж строме́ц ‘козлы, якія прыціскаюць салому на вільчыку’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Persón
f -, -en персо́на, асо́ба, чалаве́к
ich für méine ~ — што да мяне́
in éigener ~ — асабі́ста
j-n von ~ kénnen* — ве́даць каго́-н. асабі́ста
in éigener ~ — ула́снай персо́най
óhne Ánsehen der ~ — не гле́дзячы [не зважа́ючы] на асо́бы
so éine ~! — пагардл. ну і фрукт!
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Schuh
m -(e)s, -e чараві́к, ту́фель; pl тс. абу́так
in kéinen gúten ~en stécken — гарава́ць, быць у незайздро́сным стано́вішчы
◊ wíssen*, wo der ~ drückt — ве́даць слабо́е ме́сца
j-m die Schuld in die ~e schíeben* — звалі́ць віну́ на каго́-н.
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
share2 [ʃeə] v.
1. дзялі́ць; дзялі́цца;
share news with smb. паведамля́ць каму́-н. навіну́;
share asecret ве́даць сакрэ́т
2. (among/between) мець што-н. агу́льнае, карыста́цца ра́зам;
sha re a room жыць у адны́м пако́і;
share smb.’s opinion далучы́цца да чыёй-н. ду́мкі;
share joys and sorrows with smb. перажыва́ць ра́зам з кім-н. і го́ра, і ра́дасць
3. удзе́льнічаць, быць па́йшчыкам;
share profits удзе́льнічаць у дахо́дах
♦
share and share alike мець ро́ўную до́лю ва ўсі́м
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
со́рам, ‑у, м.
1. Пачуццё моцнай збянтэжанасці, хвалявання ад усведамлення непрыгожасці свайго ўчынку. Сеня пачырванеў ад няёмкасці і сораму і стаў у чаргу за старэнькай бабуляй. Пальчэўскі. Сумненні апошніх дзён нахлынулі на Максіма Сцяпанавіча, і да сораму прымяшалася крыўда на сябе. Карпаў. // Пачуццё збянтэжанасці, няёмкасці.
2. Разм. Ганьба. Як у бубен, пра сорам мой біла сяло. Куляшоў. — Ведаеце, — гаварыла Антаніна Мікалаеўна, — я не хацела рабіць сораму перад усімі. Скрыпка.
3. у знач. вык., часцей з інф. Сорамна. Сяк-так дзядзька плечы й грудзі Папалам памые з горам, Але далей кажа, — будзе, — Раздзявацца, бачыш, сорам. Крапіва. Сорам не ведаць сваёй мясцовасці. Якімовіч.
4. Сарамяжлівасць. Аленка зачырванелася ад сораму і вочы ўніз апусціла. Колас.
5. Разм. Знешнія палавыя органы. Сорам [Міхась] схаваў поламі перад чужым чалавекам. Баранавых.
•••
Згарэць ад сораму гл. згарэць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спра́ўдзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., што.
1. Ажыццявіць, здзейсніць; выканаць. Помсціць кляўся родны брат І ўсе таварышы яго. І спраўдзяць. Будзе ведаць свет Аб справе слаўных змагароў. Броўка. Валя арганізавала школу, каб толькі спраўдзіць мару. Лужанін. Хадоська выняла з хусткі гасціпчык, дала кожнаму па сушанай грушцы, спраўдзіла матчыну волю — паклала на стол нізку грыбоў. Мележ.
2. Апраўдаць што‑н. (звычайна пра надзеі і пад.). Нічога не кажучы хлопцу аб тым, што ён не спраўдзіў спадзяванняў, майстар пачаў тлумачыць, што трэба рабіць. Шахавец. «Няўжо дачка мяне пакіне?.. Не спраўдзіць бацькавых надзей?..» Аўрамчык.
3. Упэўніцца ў чым‑н., праверыць што‑н. Іван Сымонавіч спраўдзіў: на палях кнігі ажно вунь колькі разоў паўтараецца Міхасёва прозвішча. Брыль.
4. Разм. Правільна прадказаць што‑н. — Глядзіце, хоць раз спраўдзіў наш сіноптык, — сказаў камандзір палка Пішчыкаў, узіраючыся ў акно. Алешка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)