Рамс: у ра́мса ’від гульні ў карты’ (Машара). З польск. ramsz ’гульня ў карты, у якой прайграе той, у каго застаецца больш ачкоў’ (< ням. Ramsch або франц. ramas ’куча, хлам’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Распалта́ць ’разабраць (напр., кабана)’, ’анатаміраваць (труп)’, распалта́ч ’той, хто разбірае кабана’, сюды ж ро́спалаць (гл.), ро́спаласць ’разразанне; анатаміраванне’ (Ласт.). У выніку метатэзы ад расплата́ць (гл.). Магчыма, пад уплывам полць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Расста́йны ’звязаны з расставаннем’; ’той, што разыходзіцца (шлях, дарога)’ (ТСБМ), ’развітальны’ (Сцяшк.), раста́йная даро́га ’ростані’ (бераст., ЛА, 2), раста́йныя даро́гі ’тс’ (Сл. ПЗБ). Параўн. польск. droga rozstajna. Гл. ростань, растанкі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Туды́ліча ‘ў той старане’ (Сл. рэг. лекс.). Да туды́ (гл.), ускладненага часціцай ‑лі‑ (гл. ль), параўн. адсю́ліка, адсю́ль ‘з гэтага месца’ (Касп.), і часціцай ‑ча, варыянт ‑чы (параўн. тутачы, гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
lubić
lubi|ć
незак. любіць; падабацца;
~ć muzykę — любіць музыку;
kto się lubić ten się czubi — хто каго любіць, той таго і чубіць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
пыта́ць несов., в разн. знач. спра́шивать;
п. ву́чняў — спра́шивать ученико́в;
п. пара́ды — спра́шивать сове́та;
◊ у людзе́й пыта́й і свой ро́зум май — посл. люде́й слу́шай, да свой ум име́й;
хто пыта́е, той не блу́дзіць — язы́к до Ки́ева доведёт
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гандля́р
(польск. handlarz, ад ням. Handler)
1) той, хто займаецца гандлем;
2) перан. беспрынцыповы чалавек, які гандлюе сваім сумленнем, талентам, перакананнямі.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
ерэты́к
(гр. hairetikos)
1) адступнік ад догматаў пануючай рэлігіі, паслядоўнік ерасі 1;
2) перан. той, хто адступае ад агульнапрынятых правіл, поглядаў.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
фарцо́ўшчык
(ад англ. for saite = для продажу)
той, хто займаецца купляй або абменам валюты і рэчаў у іншаземцаў і спекуляцыяй імі.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
вінаку́р, ‑а, м.
Той, хто займаецца вінакурэннем. Пры самай вялікай дарозе стаяў нізкі і доўгі дом.. Цяпер у гэтым доме жыў вядомы на ўсю шырокую акругу вінакур Язэп Уздышкевіч. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)