дзі́ўна,
1. Прысл. да дзіўны (у 1 знач.).
2. безас. у знач. вык. Незвычайна, выклікае здзіўленне. [Юрыю] самому потым дзіўна было, як гэта шпарка ўсё адбылося. Чорны. Як гэта хораша й дзіўна Вокам абняць далячынь. Звонак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лысе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
1. Станавіцца лысым. Вусы .. [дзядзькі] пасівелі ўжо, галава пачала лысець. Чорны.
2. перан. Разм. Пазбаўляцца расліннага ці інш. покрыва. Спачатку лыселі, а потым пакрываліся густой шчоткай маладой вастраносай траўкі прыгоркі. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўцаге́лак, ‑лка, м.
Разм. Палавіна цагліны. Калі разбіралі царкву, Бацька, ад пылу шэры, Навазіў паўцагелкаў, А потым з іх склалі печку. Барадулін. Паўцагелкамі закладалі пасля вайны ўжо дзірку ў коміне, прывёзшы іх з ўчастка. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скло́ка, ‑і, ДМ склоцы, ж.
Сварка, непрыязныя адносіны на глебе дробных інтрыг, барацьбы асабістых інтарэсаў. І між людзьмі такія ёсць: Звядуць дваіх, паладзяць склоку, А потым збоку На цяганіну пазіраюць І рукі паціраюць. Корбан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зумпф
(ням. Sumpf)
1) назапашвальная ёмістасць для вады ці гідрасумесі, якія потым перапампоўваюцца землясосам, вуглясосам ці інш.;
2) частка шахтавага ствала, заглыбленая ніжэй самага глыбокага эксплуатацыйнага гарызонту;
3) адстойнік для прамывачнага раствору пры разведвальным бурэнні;
4) заглыбленне ў ніжняй частцы стаяка лінейнай формы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
АЛАЎІ́ТЫ,
Алавіты, Філаліды, Філалійскія шэрыфы, дынастыя султанаў (з 1660-х г.), потым каралёў (з 1957) у Марока. У перыяд франц. пратэктарата (1912—56) страцілі рэальную ўладу. З сак. 1956 аднавілі сваё кіраванне ў краіне.
т. 1, с. 228
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Сі́ньдзік ‘сінічка’ (Янк. 1), сіндзік ‘тс’ (Янк. БП). Гукапераймальнае, ад крыку сінічкі зінь‑зінь або цінь‑цінь, параўн. ці́нькаць, ці́ньканне сіні́ц (ТСБМ). Булахоўскі (ИАН ОЛЯ, VII, 2, 113) лічыць, што слав. *sinica — гэта ўвогуле назва птушкі па яе крыку, якая потым падверглася народна-этымалагічнаму асэнсаванню і была збліжана з сіні. Гл. сініца.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тыж ‘таксама’ (Сл. рэг. лекс.), тыш (тыж) ‘тс’ (зэльв., Нар. словатв.), ст.-бел. тыжъ, тежъ, тэжъ ‘тс’ (ГСБМ). Спецыфічнае развіццё першаснага спалучэння *tъže (гл. тэж), параўн. укр. теж ‘таксама’, дыял. тиж ‘тс’, ст.-чэш. і чэш. tyž ‘той жа’, tež ‘таксама’, паралельнага да польск. tež ‘тс’. Мена [e] > [ы], як у польск. potem > бел. по́тым.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
алімпі́йскі, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да Алімпа. Алімпійскія багі.
2. Урачыста-спакойны, непарушны. Лемяшэвіч цярпліва чакаў у настаўніцкай, спачатку абураючыся, потым — з алімпійскім спакоем: сядзеў і перачытваў школьныя праграмы. Шамякін.
•••
Алімпійскія гульні гл. гульня.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абціра́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. абціраць — абцерці і абцірацца — абцерціся.
2. Лячэбна-прафілактычная працэдура, пры якой цела абціраецца тканінай, змочанай у якую‑н. вадкасць, а потым расціраецца да пачырванення скуры. Абціранне пасля зарадкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)