Супаста́т старое ’вораг, непрыяцель’, лаянк. ’разбойны, злачынец, ліхадзей’ (ТСБМ), ’упарты чалавек’ (чэрв., Жд. 2), ’тс’, ’варожы воін’ (Бяльк.), ’супраціўнік, нягоднік’ (Рам. 1; рас., Сл. ПЗБ), супуста́тка, лаянк. Укр., рус.супоста́т, ст.-рус.супостатъ ’праціўнік; д’ябал’, ст.-слав.сѫпостатъ ’вораг, непрыяцель, праціўнік’. З *sǫ‑po‑statъ, дзе *sǫ‑ і *po‑ прыстаўкі; *‑statъ утворана з суф. *‑tъ ад *stati, *stanǫ ’стаць’, гл. Слаўскі, SP, 2, 37; ESJSt, 14. 863 (< *sъ‑po‑stati ’паставіць аднаго супраць другога’); параўноўваюць з літ.stótas ’той, які пастаўлены’, авест.stāta ’той, які стаіць’, лац.praestātus ’пастаўлены’; гл. Траўтман, 283; Мее, 302; Фасмер, 3, 805. Паводле Львова (Этимология–1972, 112–113), дакладная калька грэч.ύπ‑εν‑αντίος < ύπο‑ ’з’, έν‑ ’перад, па’, ‑άντίος ’той, які знаходзіцца насупраць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
survivor[səˈvaɪvə]n.
1.той, хто заста́ўся жывы́м; ацале́лы;
He was the sole survivor of the shipwreck. Ён адзін выжыў пасля караблекрушэння.
2. адзі́ны жывы́ спадкае́мец;
a survivor’s pension/benefit пе́нсія (чле́нам сям’і́) у вы́падку сме́рці кармі́целя
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
da
1.
adv
1) там; тут, вось тут, вось
wer ~? — хто там?
von ~ — адту́ль
hier und ~ — тут і там, там і сям
~ und ~ — там-та і там-та (атрымаць і г.д.)
der Mann ~ — вось гэ́ты чалаве́к
~ hast du's!, ~ háben wir's! — вось табе́ і на!
2) тут (пра час)
von ~ ab [an] — з той пары́
2.
cj
1) так як
2) калі́
zu der Zeit, ~ er mit mir sprach — у той час, калі́ ён са мной размаўляў
3) калі́, у той час як
du spielst, ~ du árbeiten sólltest — ты гулцеш, у той час калі́ табе́ трэ́ба было́ б працава́ць
4)
~ sein — быць у наяўнасці, прысу́тнічаць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
воздержа́вшийся
1.прич. які́ (што) устрыма́ўся;
2.сущ.той, хто (што) устрыма́ўся;
постановле́ние при́нято при двух воздержа́вшихся пастано́ва прыня́та пры двух, што ўстрыма́ліся (хто ўстрыма́ўся);
воздержа́вшихся не́ было тых, хто б устрыма́ўся, не было́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
погна́ться пагна́цца;
◊
за двумя́ за́йцами пого́нишься, ни одного́ не пойма́ешьпосл. хто зашма́т жада́е, той нічо́га не ма́е; за сем рабо́т бярэ́цца, а ні адна́ не ўдае́цца; хто два за́йцы го́ніць, ніво́днага не здаго́ніць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аўгу́р
(лац. augur)
1) старажытнарымскі жрэц, які тлумачыў волю багоў па шчабятанні і палёце птушак;
2) перан.той, хто робіць выгляд, што ведае асаблівыя тайны.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
даке́мбрый
(ад кембрый)
найбольш старажытны перыяд геалагічнай гісторыі Зямлі, а таксама пласты горных парод, якія ўтварыліся ў той час (гл. таксама архей, венд, пратэразой, рыфей).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
дысідэ́нт
(лац. dissidens, -ntis = нязгодны)
1) той, хто не прызнае пануючага ў краіне веравызнання (там, дзе асноўнай рэлігіяй з’яўляецца каталіцызм або пратэстантызм);
2) палітычны іншадумец.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
іхтыяфа́уна
(ад іхтыя- + фауна)
сукупнасць відаў рыб якога-н. вадаёма, геаграфічнага раёна, а таксама сукупнасць рыб, якія існавалі ў той або іншы перыяд гісторыі Зямлі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
машыні́ст
(ням. Maschinist)
1) спецыяліст, які працуе на машыне;
2) той, хто кіруе паравозам, вядзе поезд;
3) спецыяліст, які кіруе абсталяваннем сцэны і заменай дэкарацый.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)