◎ Ла́хтаць ’хадзіць, бегаць, штосьці шукаючы і доўга не затрымліваючыся на адным месцы’ (міёр., Нар. лекс.; полац., П. Садоўскі, вусн. паведамл.). Да лахаць© (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Людае́дзіца ’людаедка’ — так называюць свякроў, нявестку (у песнях) (Нар. Гом.). Лексема складае з рус. людаедица (перм., арханг., тул., арл.) адзін арэал. Да людае́д (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ляке́ркі ’лакіраваныя туфлі’ (навагр., Нар. сл.). З польск. lakierki ’абутак з лакіраванай скуры’ < lakier ’лак’ < lakierować ’пакрываць лакам’ < ням. lackieren ’тс’ (Слаўскі, 4, 31).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мазёк! ’пра няўмелае мазанне’ (мсцісл., Нар. лекс.) — гукапераймальнае слова ад мазаць (гл.). Канцавое ‑к‑ замест ‑х‑ (як, напр., пялёх!), відавочна, пад уплывам слова мазок.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Марха́ль 1 ’баран-вытворнік’ (парыц., Янк. Мат.; маз., З нар. сл.). Да марка́ль (гл.).
Марха́ль 2 ’галавасцік’ (кліч., Жыв. сл.). Да морхлы ’вялы, няцвёрды’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ма́хала, ма́хыла, маха́ло ’тое, чым махаюць’, ’дубчык для адгону жывёлы’ (ТСБМ, Нас., Шат., ТС; драг., КЭС; полац., Нар. лекс.). Прасл. maxadlo. Да маха́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мэдзіцца ’прымервацца да справы, меціцца яе зрабіць, доўга збірацца рабіць’ (дзярж., Нар. сл.; Калюга, КТС). У выніку кантамінацыі лексем мэта і мудзіць < мудик (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ *Мяршчы́на, мыршчына ’бязлюддзе (як быццам усё вымерла)’ (малар., Нар. лекс.). Відаць, з умыршчына < умыриты < мерці (гл.). Аб суфіксе ‑шчына гл. Сцяцко, Афікс. наз., 127.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Надвосень ’перад пачаткам восені’ (калінк., З нар. сл.), на́досень ’пад восень’, ’першая палова восені’ (ТС). З над ’перад’ + восень (він. скл.), параўн. надвечар (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нарубе́ц ’навыварат’ (круп., Нар. сл.). Да руб, рубец ’шво (у адзенні)’; мае адпаведнікі ва ўкр. наруби ’тс’, чэш. naruby ’тс’, славен. narȏbe ’навыварат, наадварот’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)