[ад англ. A. Wellington = прозвішчаангл. свяшчэнніка (1769—1852)]
тое, што і секвоядэндрон.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
макінто́ш
(англ. makintosh, ад C. Mackintosh = прозвішчашатл. хіміка)
лёгкае летняе паліто, часцей прагумаванае.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
махі́зм
[ад ням. E. Mach = прозвішчааўстр. філосафа (1838—1916)]
тое, што і эмпірыякрытыцызм.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
рэ́зерфард
[англ. E. Rutherford = прозвішчаангл. фізіка (1871—1937)]
адзінка радыеактыўнасці, якую выцясняе кюры.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
франклініза́цыя
(ад англ. W. Franklin = прозвішчаамер. вучонага 18 ст.)
адзін з метадаў электралячэння.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
імя́н.
1. Náme(n) m -ns, -n, Vórname m, Rúfname m (безпрозвішча);
імя́ і про́звішча Vor- und Zúname;
імя́ і імя́ па ба́цьку Vor- und Vátersname m;
даць імя́éinen Námen gében*;
як Ва́ша імя́? wie ist Ihr (Vór)name?, wie héißen Sie mit Vórnamen?;
выкліка́ць па і́мені námentlich áufrufen*;
2. (вядомасць, слава) Náme m -ns, -n; Ruf m -(e)s;
до́брае імя́ guter Náme [Ruf];
набы́ць імя́ sich éinen Námen máchen;
◊
ад імя́ im Námen (каго-н. von D);
з і́мем im Námen;
назва́ць рэ́чы сваі́мі імёнамі das Kind beim (réchten) Námen nénnen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Ашаву́рак ’непаваротлівае і нецямкое дзіця’ (КЭС, лаг.), ’абармот, непаслухмяны (пра дзяцей)’ (нясвіж., Цыхун, вусн. паведамл.). Няясна, магчыма, ад ша́ваць ’слаба варушыць, шамацець’, параўн. ашамётак, з экспрэсіўным нарашчэннем ‑ур‑ (пераходная ступень (а)шава — (а)шавура як рус.кожа і кожура, параўн. таксама прозвішчаШа(в)ура). Менш верагодна па фанетычных і семантычных прычынах сувязь з рус.маск.ошвырок ’аполак, абрэзак’, укр.о́шварь, польск.oszwar ’тс’, параўн. аполак ’непатрэбны чалавек’, ці польск. гіст. abszaur ’таможанны чыноўнік, які калісьці па вёсках шукаў тытуню, прывезенага кантрабандай’ (з ням.Abschauer, Карл.). Параўн. ашвурак.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Гайда́р, гайда́й ’паганяты жывёлы’ (палес., Выгонная Л. Ц., вусн. паведамл.), гайда́й, гойда́й ’гандляр коньмі’ (лун., Шатал.). Параўн. Вяр.-Крыв.гайдай у песнях (Дзмітр.). Як відаць з геаграфіі слова, у бел. мове яно вядома толькі на поўдні. Укр.гайда́р(ь), гайдай ’пастух авечак’ (агляд іншых форм гл. у Рудніцкага, 528). Як мяркуе Рудніцкі (там жа), мабыць, ад выклічніка га́йда́ (цюрк.). Гэта этымалогія ёсць ужо ў Цімчанкі. Слоў гайда́р, гайда́й няма, здаецца, у рус. мове (няма ў Даля і ў СРНГ). Можна думаць, што гэтыя словы ўтварыліся ва ўкр. мове (параўн. і ўкр. прозвішчаГайда́й, Гайда́р).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Жале́тка1 ’камізэлька’ (Бяльк.; навагр., Нар. сл., 76, 236; Сл. паўн.-зах.). З рус.жиле́тка (з 1784 г.), жиле́т (з 1799 г.)’тс’, франц.gilet ’тс’ (з 1557 г.) < ісп.jileco (суч. > jaleco) < араб. (XVI ст.) jalako, jaleko куртка’ < тур.yelek ’камізэлька’. Даза, 362; Блох-Вартбург, 290. Паводле іншай, менш верагоднай версіі, франц.gilet ад імя шута Gille (Шанскі, 1, Ж, 292).
Жале́тка2 ’лязо для бяспечнай брытвы’ (шчуч., З нар. сл., 42). Новае (відаць, 20–30‑я гады) запазычанне з польск.żyletka ’тс’ < франц.Gillêtte (прозвішча вынаходніка, адкуль і назва фірмы). Дарашэўскі, 10.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Маге́ра1 ’кікімара’ (мсцісл., З нар. сл.) з’яўляецца, відаць, кантамінацыяй з традыцыйнай назвы жаночай істоты дамавіка — ма́ра́ (гл.) і меге́ра (гл.).
Маге́ра2 ’неахайны, някемлівы чалавек’ (Янк. 2). Няясна. Магчыма, звязана з чэш.валаш.mega, megal, megaňa ’непаваротлівы, няўклюдны’, славац.mego ’тоўсты, як бочка, грубіян’, якія таксама няясныя (Махэк₂, 358). Янкоўскі (2, 101) выводзіць ад маге́рка ’лямцавая ці суконная шапка’.
Маге́ра3 ’гарэлка’ (жлоб., Мат. Гом.). Няясна. Магчыма, звязана з ням.mager ’худы, бедны, посны’ ці ад прозвішча прадпрымальніка, які гнаў гарэлку. Не выключана сувязь з магера1 (як вынік піцця — белая гарачка).