грэ́ка-турэ́цкі
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
грэ́ка-турэ́цкі |
грэ́ка-турэ́цкая |
грэ́ка-турэ́цкае |
грэ́ка-турэ́цкія |
| Р. |
грэ́ка-турэ́цкага |
грэ́ка-турэ́цкай
грэ́ка-турэ́цкае |
грэ́ка-турэ́цкага |
грэ́ка-турэ́цкіх |
| Д. |
грэ́ка-турэ́цкаму |
грэ́ка-турэ́цкай |
грэ́ка-турэ́цкаму |
грэ́ка-турэ́цкім |
| В. |
грэ́ка-турэ́цкі (неадуш.)
грэ́ка-турэ́цкага (адуш.) |
грэ́ка-турэ́цкую |
грэ́ка-турэ́цкае |
грэ́ка-турэ́цкія (неадуш.)
грэ́ка-турэ́цкіх (адуш.) |
| Т. |
грэ́ка-турэ́цкім |
грэ́ка-турэ́цкай
грэ́ка-турэ́цкаю |
грэ́ка-турэ́цкім |
грэ́ка-турэ́цкімі |
| М. |
грэ́ка-турэ́цкім |
грэ́ка-турэ́цкай |
грэ́ка-турэ́цкім |
грэ́ка-турэ́цкіх |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
іта́ла-турэ́цкі
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
іта́ла-турэ́цкі |
іта́ла-турэ́цкая |
іта́ла-турэ́цкае |
іта́ла-турэ́цкія |
| Р. |
іта́ла-турэ́цкага |
іта́ла-турэ́цкай
іта́ла-турэ́цкае |
іта́ла-турэ́цкага |
іта́ла-турэ́цкіх |
| Д. |
іта́ла-турэ́цкаму |
іта́ла-турэ́цкай |
іта́ла-турэ́цкаму |
іта́ла-турэ́цкім |
| В. |
іта́ла-турэ́цкі (неадуш.)
іта́ла-турэ́цкага (адуш.) |
іта́ла-турэ́цкую |
іта́ла-турэ́цкае |
іта́ла-турэ́цкія (неадуш.)
іта́ла-турэ́цкіх (адуш.) |
| Т. |
іта́ла-турэ́цкім |
іта́ла-турэ́цкай
іта́ла-турэ́цкаю |
іта́ла-турэ́цкім |
іта́ла-турэ́цкімі |
| М. |
іта́ла-турэ́цкім |
іта́ла-турэ́цкай |
іта́ла-турэ́цкім |
іта́ла-турэ́цкіх |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
венецыя́на-турэ́цкі
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
венецыя́на-турэ́цкі |
венецыя́на-турэ́цкая |
венецыя́на-турэ́цкае |
венецыя́на-турэ́цкія |
| Р. |
венецыя́на-турэ́цкага |
венецыя́на-турэ́цкай
венецыя́на-турэ́цкае |
венецыя́на-турэ́цкага |
венецыя́на-турэ́цкіх |
| Д. |
венецыя́на-турэ́цкаму |
венецыя́на-турэ́цкай |
венецыя́на-турэ́цкаму |
венецыя́на-турэ́цкім |
| В. |
венецыя́на-турэ́цкі (неадуш.)
венецыя́на-турэ́цкага (адуш.) |
венецыя́на-турэ́цкую |
венецыя́на-турэ́цкае |
венецыя́на-турэ́цкія (неадуш.)
венецыя́на-турэ́цкіх (адуш.) |
| Т. |
венецыя́на-турэ́цкім |
венецыя́на-турэ́цкай
венецыя́на-турэ́цкаю |
венецыя́на-турэ́цкім |
венецыя́на-турэ́цкімі |
| М. |
венецыя́на-турэ́цкім |
венецыя́на-турэ́цкай |
венецыя́на-турэ́цкім |
венецыя́на-турэ́цкіх |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
белару́ска-турэ́цкі
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
белару́ска-турэ́цкі |
белару́ска-турэ́цкая |
белару́ска-турэ́цкае |
белару́ска-турэ́цкія |
| Р. |
белару́ска-турэ́цкага |
белару́ска-турэ́цкай
белару́ска-турэ́цкае |
белару́ска-турэ́цкага |
белару́ска-турэ́цкіх |
| Д. |
белару́ска-турэ́цкаму |
белару́ска-турэ́цкай |
белару́ска-турэ́цкаму |
белару́ска-турэ́цкім |
| В. |
белару́ска-турэ́цкі (неадуш.)
белару́ска-турэ́цкага (адуш.) |
белару́ска-турэ́цкую |
белару́ска-турэ́цкае |
белару́ска-турэ́цкія (неадуш.)
белару́ска-турэ́цкіх (адуш.) |
| Т. |
белару́ска-турэ́цкім |
белару́ска-турэ́цкай
белару́ска-турэ́цкаю |
белару́ска-турэ́цкім |
белару́ска-турэ́цкімі |
| М. |
белару́ска-турэ́цкім |
белару́ска-турэ́цкай |
белару́ска-турэ́цкім |
белару́ска-турэ́цкіх |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
армя́на-турэ́цкі
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
армя́на-турэ́цкі |
армя́на-турэ́цкая |
армя́на-турэ́цкае |
армя́на-турэ́цкія |
| Р. |
армя́на-турэ́цкага |
армя́на-турэ́цкай
армя́на-турэ́цкае |
армя́на-турэ́цкага |
армя́на-турэ́цкіх |
| Д. |
армя́на-турэ́цкаму |
армя́на-турэ́цкай |
армя́на-турэ́цкаму |
армя́на-турэ́цкім |
| В. |
армя́на-турэ́цкі (неадуш.)
армя́на-турэ́цкага (адуш.) |
армя́на-турэ́цкую |
армя́на-турэ́цкае |
армя́на-турэ́цкія (неадуш.)
армя́на-турэ́цкіх (адуш.) |
| Т. |
армя́на-турэ́цкім |
армя́на-турэ́цкай
армя́на-турэ́цкаю |
армя́на-турэ́цкім |
армя́на-турэ́цкімі |
| М. |
армя́на-турэ́цкім |
армя́на-турэ́цкай |
армя́на-турэ́цкім |
армя́на-турэ́цкіх |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
по́льска-турэ́цкі
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
по́льска-турэ́цкі |
по́льска-турэ́цкая |
по́льска-турэ́цкае |
по́льска-турэ́цкія |
| Р. |
по́льска-турэ́цкага |
по́льска-турэ́цкай
по́льска-турэ́цкае |
по́льска-турэ́цкага |
по́льска-турэ́цкіх |
| Д. |
по́льска-турэ́цкаму |
по́льска-турэ́цкай |
по́льска-турэ́цкаму |
по́льска-турэ́цкім |
| В. |
по́льска-турэ́цкі (неадуш.)
по́льска-турэ́цкага (адуш.) |
по́льска-турэ́цкую |
по́льска-турэ́цкае |
по́льска-турэ́цкія (неадуш.)
по́льска-турэ́цкіх (адуш.) |
| Т. |
по́льска-турэ́цкім |
по́льска-турэ́цкай
по́льска-турэ́цкаю |
по́льска-турэ́цкім |
по́льска-турэ́цкімі |
| М. |
по́льска-турэ́цкім |
по́льска-турэ́цкай |
по́льска-турэ́цкім |
по́льска-турэ́цкіх |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ру́ска-турэ́цкі
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
ру́ска-турэ́цкі |
ру́ска-турэ́цкая |
ру́ска-турэ́цкае |
ру́ска-турэ́цкія |
| Р. |
ру́ска-турэ́цкага |
ру́ска-турэ́цкай
ру́ска-турэ́цкае |
ру́ска-турэ́цкага |
ру́ска-турэ́цкіх |
| Д. |
ру́ска-турэ́цкаму |
ру́ска-турэ́цкай |
ру́ска-турэ́цкаму |
ру́ска-турэ́цкім |
| В. |
ру́ска-турэ́цкі (неадуш.)
ру́ска-турэ́цкага (адуш.) |
ру́ска-турэ́цкую |
ру́ска-турэ́цкае |
ру́ска-турэ́цкія (неадуш.)
ру́ска-турэ́цкіх (адуш.) |
| Т. |
ру́ска-турэ́цкім |
ру́ска-турэ́цкай
ру́ска-турэ́цкаю |
ру́ска-турэ́цкім |
ру́ска-турэ́цкімі |
| М. |
ру́ска-турэ́цкім |
ру́ска-турэ́цкай |
ру́ска-турэ́цкім |
ру́ска-турэ́цкіх |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
турэ́цкі, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да Турцыі, туркаў, які належыць, уласцівы ім. У вывучаных помніках выяўлена каля 140 цюркізмаў, пераважна слоў татарскай і турэцкай моў. Жураўскі. Дзед Астап проста сніць свае турэцкія баталіі. Лынькоў.
2. Як састаўная частка некаторых батанічных назваў. Турэцкі тытунь. Турэцкая лілія.
•••
Турэцкая шабля гл. шабля.
Як турэцкі святы — нічога не мае, бедны, голы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Плю́ндры (іран.) ’штаны’ (маз., Нар. Гом.), плюдры ’тс’, ’лахманы, рыззё’ (Нас.), плюндра ’тс’ (Шат.), ст.-бел. плюдры, плюйдры ’штаны’ (1598, Булыка, Лекс. запазыч., 109). З польск. phtdry — від штаноў нямецка-французскага крою XV–VIII стст.: спачатку кароткія, з буфамі, затым phiderki ’зімовыя штонікі, падбітыя футрам’, пазней гэтая абразлівая назва phtdry пашырылася нават на турэцкія шаравары — скарачэнне з п.-ням. phiderhosen ’штаны з буфамі’ < pludeni ’раздувацца’ (Кюнэ, Poln., 87: Банькоўскі, 2, 61 I).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АДРЫЯНО́ПАЛЬСКІ МІ́РНЫ ДАГАВО́Р 1829.
Падпісаны паміж Расіяй і Турцыяй 14 вер. ў г. Адрыянопаль (цяпер Эдырне, Турцыя). Завяршыў рус.-тур. вайну 1828—29 (гл. ў арт. Руска-турэцкія войны). Да Расіі адышлі вусце Дуная з астравамі і шэраг крэпасцяў на ўсх. беразе Чорнага м. Турцыя прызнала далучэнне да Расіі Грузіі, Імерэтыі, Мегрэліі, аўтаномію Малдавіі, Валахіі, Сербіі і права Грэцыі на ўнутр. аўтаномію. Басфор і Дарданелы абвяшчаліся адкрытымі пралівамі.
т. 1, с. 137
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)