Не́пагадзь ’непагода’ (Касп., Сл. ПЗБ, Бяльк.). Да паго́да (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сы́шчык, ‑а, м.
Тайны агент вышукной паліцыі; шпег. Была такая слота-непагода, Што нават сышчык, затуліўшы твар, Свой пост пакінуў каля сцен завода, Падаўся грэцца ў бліжэйшы бар.Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Няхві́ля ’бура, навальніца’: «Поднялась да лихая нехвиля, човнокъ да затопила» (слуц., Шн. 3), няхваля ’навальніца’ (Марц.). Да хвіля ’бура’ (гл.), не тут мае узмацняльны характар; форма з ‑α‑ пад уплывам хваля (гл.) ці навала ’навальніца’. Іншаславянскія паралелі: чэш.nechvile ’непагода’, славен.neurje ’непагода, бура, навальніца’ (ад ura ’час’); параўн. таксама ням.Wetter ’пагода’ і ’бура, навальніца’, Unwetter ’бура, навальніца’ і пад.
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
не́пагадзь, ‑і, Т ‑ддзю, ж.
Зацяжная непагода. Зверху, амаль што нячуйны, сыпаўся дробненькі, як пыл, дожджык-імжака; .. абцяжаранае змрокам і непагаддзю, нізка асела неба.Быкаў.Мікола развітаўся і выйшаў з хаты ў цемень, у гразь, у халодную асеннюю непагадзь.Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Únwetter
n -s, - непаго́да, не́пагадзь
ein ~ zieht heráuf — набліжа́ецца бу́ра [навальнца]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Úngewitter
n -s, - непаго́да, бу́ра, (мо́цная) навальні́ца
ein ~ zog auf — насо́ўвалася бу́ра [навальні́ца]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
◎ Намосклый ’прамоклы, размоклы (толькі пра драўлянае)’ (драгіч., Клімч.). Звязана з рус.мозглый ’гнілы’ (< *mbzg^jь), аглушэнне зычных, магчыма, у выніку збліжэння з намоклы; аднак не выключаны і зыходны варыянт кораня з аглушэннем, гл. укр.карп.москоли ’непагода’, а таксама гідронім Маск‑ βά, які параўноўваюць з чэш., славац.moskva ’сырое збожжа’ (Фасмер, 2, 660).