Ваво́з ’крыты ход у падасець’ (Бяльк.). Да вазіць; параўн. уваход < хадзіць. Не выключана, аднак, што гэта слова можа быць запазычаннем польск. wąwóz ’цясніна’ з пераасэнсаваннем.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Вароваць, варовать ’абумоўліваць’ (Гарб.). Ст.-бел. варовати (Булыка, Запазыч.). З польск. warować (Булыка, там жа), а гэта з ням. währen (гл. Брукнер, 601). Гл. вараваць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Варшта́т ’варштат; ткацкі станок’ (БРС, Гарэц., Інстр. II, Влад., 199). Запазычанне з польск. warsztatгэта з ням. Werkstatt; гл. Брукнер, 603). Параўн. варста́т, варста́к.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ры́галь ’падваліна пад падлогай’ (бяроз., Нар. сл.). Няясна. Верагодней за ўсё гэта запазычанне з ням. Riegel ’засаўка, запор, замок’, як і некаторыя іншыя будаўнічыя тэрміны.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Глей ’глей; гразкая, гліністая глеба’ (БРС, Нас., Касп., Шат., Сцяшк. МГ, Бяльк.). Лексема прасл. характару. Параўн. рус. глей, укр. глей, польск. glej (але Слаўскі, 1, 282, думае пра запазычанне польск. слова з усх.-слав. моў), чэш. glej ’клей, смала на дрэвах’ (гэта слова прыводзіць Трубачоў, Эт. сл., 6, 162, але g‑ указвае на запазычанне), серб.-харв. гле̑ј ’сорт гліны’. Трубачоў (там жа) лічыць, што гэта прасл. слова. Але Слаўскі (там жа) больш пераканаўча мяркуе, не прыводзячы матэрыялу з серб.-харв. мовы, што гэта толькі ўсх.-слав. лексема прасл. характару. Абодва даследчыкі бачаць сувязь слав. слова з іншымі і.-е. мовамі: с.-н.-ням. klei ’гліна’, грэч. γλία ’клей’. Гл. яшчэ Бернекер, 1, 310; Фасмер, 1, 411.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Бу́хаць ’удараць; кідаць; стукаць; падаць; крычаць (пра птушак) і г. д.’ Рус. бу́хать, укр. бу́хати, польск. buchać, чэш. bouchati, серб.-харв. бухнути, балг. бу́хам і г. д. Прасл. *buxati (ад выклічніка *bux!; гукапераймальнае). Гл. Бернекер, 97; Праабражэнскі, 1, 56; Фасмер, 1, 255; Слаўскі, 1, 48; Рудніцкі, 276; БЕР, II, 93; падрабязна Смаль-Стоцкі, Приміт., 142–143. Наўрад ці трэба лічыць самастойнымі ўтварэннямі (як гэта ў Бернекера, 97) *buxati ’крычаць’ і *buxati ’біць, удараць’. Таксама, паколькі тут гукапераймальныя асновы, не трэба шукаць і.-е. роднасныя сувязі (як гэта ў Фасмера, 1, 255). Няпэўна Махэк₂, 62, які зыходным лічыць *bukati, а *buxatiгэта «інтэнсіўная» форма (*buk‑s‑ati). Параўн. бухцець, бухто́рыць (гл. пад бухцець).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

інсцэніза́цыя ж, інсцэніро́ўка ж

1. тэатр Inszenerung f -, -en, Dramatiserung f -, -en, Bühnenfassung f -, -en (рамана);

2. перан (прытворства, імітацыя) Inszenerung f -, -en;

гэ́та была́ звыча́йная інсцэніза́цыя das war infach vrgetäuscht

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

заікну́цца

1. (запнуцца на паўслове) stcken bliben*, stcken vi (у працэсе маўлення);

2. (намякнуць на што) erwähnen vt;

ён паспрабава́ў заікну́цца пра гэ́та er verschte, ine schüchterne ndeutung zu mchen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

запаве́тны (асабліва каштоўны) shnlich(st), ershnt, heiß ershnt;

гэта маё запаве́тнае жада́нне das ist mein shnlichster Wunsch;

2. (старадаўні) alt, althrgebracht, überkmmen, ltertümlich;

3. (сакрэтны) vertrulich, himlich;

запаве́тная размо́ва vertruliches Gespräch

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

аго́ркнуць

1. (пра смак) btter sein [wrden];

2. перан (надакучыць, абрыдзець) ǘberdrüssig wrden;

мне гэ́та аго́ркла ich bin der Sche ǘberdrüssig; ich habe es satt [über]; ich habe die Nse voll davn (разм)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)