Verbum

◎ Прагно́й ₁ ’сітавасць (у драўніне)’ (ТС). Да прагніць з аблаўтам у корані.

◎ Прагно́й ₂ ’вір’ (брагін., Шатал.), прогнои ’багністая мясціна на балоце’ (ТС). Укр. прагнаі ’незамярзаючае месца на балоце, топкае месца’, прогноіна ’дрыгва’. Да прагніць з чаргаваннем галосных у корані. Адносна семантычнага пераходу ’вір’ — ’балота’ гл. Талстой, Геогр., 213.

Пру́дзішча ’месца, дзе быў млын’ (Нас.), ст.-бел. прудище ’сажалка, высахлы ставок’; славен. prodíšče, серб.-харв. пру̏дшите ’рачны нанос’, балг. пръ́дище ’месца, дзе цякла рака і нанесла пясок і жвір’. Прасл. *prǫdiště, вытворнае ад *prǫdъ, гл. пруд ₁. Гл. Бярнар, RÉS, 27, 31–40; БЕР, 5, 819–820.

Пустэ́льня ’адасобленае месца, пустка, пустыня’ (Нас., Бяльк.; Шат.), ’закінуты, занядбаны куток, месца толькі для пустынніка’ (Др.), ’вялікі будынак’ (Жд. 1), pustélnia ’вялікая і няўтульная хата’ (Варл.). Запазычана з польск. pustelnia ’тс’ (Цвяткоў, Запіскі, 2, 57), апошняе, паводак Банькоўскага (2, 966), наватвор Славацкага (1847) на базе pustelnik, гл. папярэдняе слова.

Ако́пак ’месца, дзе стаяла капа сена’ (КЭС, лаг.) да капа (гл.). Параўн. словаўтварэнне з абабак.

Вы́быць ’перажыць, выцерпець; адысці з пэўнага месца’ (КЭС, лаг.; Шн., 2). Да быць ’знаходзіцца’ (гл.).

Кану́рак ’вузкае месца за печчу’ (Сцяшк.). Узнікла ў выніку кантамінацыі лексем закама́рак і нара́ (гл.).

◎ Лахтачы́на ’паніжанае месца’ (слонім., КЭС). Відавочна, лагтачына. Узнікла шляхам кантамінацыі лексем лагчына і лссгачына (гл.).

Ле́цішча ’месца летняга адпачынку’ (іўеў., Сл. паўн.-зах.), ’кашара’ (Нар. лекс. Гом.). Да лета (гл.).

◎ Натомес ’на тое месца’ (клец., Бел. дыял., 134). З *нато‑ мес(ца), гл. папярэдняе слова.

Пасе́лішча ’селішча’, ’месца, заселенае людзьмі, вёска, пасёлак’ (ТСБМ). Да се́лішча (гл.). Па‑ пад уплывам пасяліцца.