Канапа́ціць ’затыкаць шчыліны пакуллем, мохам’ (ТСБМ), канапа́тка ’інструмент для канапачання’ (карм., Мат. Гом.). Відавочна, паходзіць з рус. конопа́тить. Да каноплі (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Квя́ты ’краскі’ (Касп., Мал., Нар. словатв., Янк. Мат.), ’вазоны’ (Сл. паўн.-зах.), ’настой з кветак’ (Сл. паўн.-зах.). Да квят (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кляшчы́ 1 ’абцугі’ (Сцяшк., Мат. Маг., Сл. паўн.-зах.). Гл. клешчы 1.
Кляшчы́ 2 ’клюшні’ (Сл. паўн.-зах.). Гл. клюшня 1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Парава́н ’занавеска’ (Сцяшк., Мат. Гом.). З польск. parawan (ik) ’шырма, прыкрыццё’. Польск. з франц. paravent ’тс’, літаральна ’супраць ветру’ (Брукнер, 396).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Паршу́к, поршу́к ’струп’ (ТС), ’прышч’ (Мат. Гом.). Утворана ад паршывы (або ад пирша) з суф. ‑ук (параўн. Сцяцко, Афікс. наз., 129).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пастроіць ’парадзіць’ (КЭС, лаг.), ’адрамантаваць’ (Мат. Гом., ТС), ’палатаць’ (Ян.), ’прыгатаваць’, ’прыбрацца’ (ТС), ’пабудаваць’ (Бяльк.). Да строіць, строіцца (< прасл. strojiti) (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Па́сыр ’драўляны валікі штангенцыркуль, якім вымяраюць таўшчыню ствала’ (Інстр. III; чач., Мат. Гом.) — скарочаная форма тэхнічнага тэрмін^ пасамётра, ці пасімётра ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пекяры́ца, (пекеры́ца) ’пякотка’ (нараўл., Мат. Гом.). Да пе́кці, пячы́ (гл.), аснова якіх была падоўжана экспрэсным суф. ‑ер‑ (параўн. блюзн‑ер‑ыць).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мядоўніца ’посуд для мёду’ (браг., Мат. Гом.). Да мядо- вькмёд (гл.). Аб суфіксе ‑оўн‑іца гл. Сцяцко, Афікс. наз., 171–172.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Нагокаць ’зрабіць многа’ (чач. Мат. Гом.). Экспрэсіўнае ўтварэнне ад гокаць ’стукаць, біць’, у аснове якога гукапераймальны выклічнік гок!, параўн. набу́хаць ’наліць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)