гай, ‑ю, М аб гаі і ў гаі, м.
Невялікі лес, звычайна лісцёвы; дуброва. За полем пачынаўся гай з густога алешніку і бярэзніку. Якімовіч. Цэлы гай старасвецкіх дубоў раскінуўся на беразе Нёмана. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абхапі́цца, ‑хопіцца; зак.
Абхапіць, абняць адзін аднаго. — Хлопцы, ды гэта ж Цярэшка, мой сын, матрос з Чорнага мора! — І яны абхапіліся, трэслі адзін аднаго за плечы, грукалі кулакамі адзін аднаго па спінах. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мурла́ты, ‑ая, ‑ае.
Разм. З тоўстым шырокім тварам; мардаты. Цікава мне было даведацца, што ў .. [Зякіна] за хвароба, што ён у шпіталі ляжыць. На пагляд, здаецца, ніякай хваробы ў яго няма, — чырвоны, мурлаты. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павыма́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Выняць адно за другім усё, многае. Павымаць з чамадана рэчы. □ І от ужо хлеб спёкся. Хіма павымала боханы і паставіла на ўслоне пры сцяне, каб астывалі. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падзіра́віць, ‑раўлю, ‑равіш, ‑равіць; зак., што.
Нарабіць дзірак у чым‑н. Падзіравіць вядро. / у перан. ужыв. Учора ж адвячоркам, ледзь падзьмуў сівер, з-за хмар выбліснула сонца, а ноччу неба падзіравілі зоркі. Калодзежны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мана́ткі, ‑аў; адз. няма.
Разм. Рэчы, пажыткі, скарб. У нядзелю Антось прывёз хлопцаў з усімі манаткамі ў Яўхімаву хату. С. Александровіч. [Ляснічы:] — Ну, чалавеча, Збірай манаткі і ў Парэчча За добры час перабірайся! Колас.
[Ад лац. manata — жменя, ручная ноша.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́пел, ‑у, м.
Пылападобная, звычайна шэрая маса, якая застаецца пасля згарання, спальвання чаго‑н. Сцёпка дакурыў люльку, выбіў з яе попел, схаваў за пазуху і толькі тады падаўся памаленьку ў панскія пакоі. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пра́сніца, ‑ы, ж.
Прыстасаванне, на якое падвешваецца кудзеля для прадзення. Схадзіліся на вячоркі дзяўчаты з прасніцамі і калаўроткамі, а да іх далучаліся хлопцы. Колас. Сядзелі за прасніцамі жанкі, прадучы кужаль і кудзелю. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паняты́, ‑ога, м.
Асоба, якая запрашаецца органамі ўлады ў якасці сведкі пры вобыску, вопісе маёмасці, аглядзе і пад. Назаўтра камісія з панятых і леснікоў налічыла па лесе больш за пяцьсот свежых пнёў. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нацерушы́цца, ‑цярушыцца; зак.
1. Насыпацца, высыпацца. [Андрэй] хадзіў па двары, зграбаў.. сена, што нацерушылася з вазоў, падбіраў палянякі дроў. Чарнышэвіч.
2. безас. Напалаць у якой‑н. колькасці (пра дробны снег). Нацерушылася снегу за ноч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)