недаве́р’е, ‑я, н.
Адсутнасць давер’я, падазроныя адносіны да каго‑, чаго‑н. Далейшая размова збліжае .. [Андросаву і Лабановіча], рассейвае тое недавер’е і тую асцярожнасць, што замінаюць выяўленню шчырасці і адкрытасці паміж людзьмі, асабліва малазнаёмымі. Колас. Людское недавер’е — бадай самая страшная рэч. Карпаў. // Сумненне ў верагоднасці, праўдзівасці чаго‑н. — Прыязджайце лепш у Маскву вучыцца ў медінстытут. — Няўжо праўда? — з радасным недавер’ем вырвалася ў Алесі. Васілевіч.
•••
Вотум недавер’я гл. вотум.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бу́рны
1. разм stürmisch, úngestüm, héftig;
бу́рнае мо́ра stürmisches Meer;
2. (характар) úngestüm, héftig, léidenschaftlich;
бу́рная размо́ва stürmische Unterrédung, héftige Auseinándersetzung;
3.:
бу́рны рост прамысло́васці das stürmische Wáchstum der Industríe
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ску́ка ж.
1. нуда́, -ды́ ж., нудо́та, -ты ж.;
кака́я ску́ка! яка́я нуда́ (нудо́та)!;
его́ разгово́р наво́дит ску́ку яго́ размо́ва наганя́е нуду́;
2. (томление, тоска) сум, род. су́му м., марко́та, -ты ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
запаве́тны (асабліва каштоўны) séhnlich(st), erséhnt, heiß erséhnt;
гэта маё запаве́тнае жада́нне das ist mein séhnlichster Wunsch;
2. (старадаўні) alt, althérgebracht, überkómmen, áltertümlich;
3. (сакрэтны) vertráulich, héimlich;
запаве́тная размо́ва vertráuliches Gespräch
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
штуршо́к, -шка́ м., в разн. знач. толчо́к; (удар ногой — ещё) пино́к;
ш. ле́вай руко́й — толчо́к ле́вой руко́й;
падзе́мныя ~шкі́ — подзе́мные толчки́;
гэ́та размо́ва паслужы́ла ~шко́м для разго́ртвання падзе́й — э́тот разгово́р послужи́л толчко́м для развёртывания собы́тий
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
клапатлі́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Схільны да клопатаў; паглыблены ў клопаты; руплівы. Клапатлівы гаспадар. □ Над пасекай гулі клапатлівыя нястомныя пчолы. Асіпенка. // Які выражае клапатлівасць; заклапочаны, неспакойны. Альбіна, не спускаючы вачэй са Станіслава, заўважыла яго клапатлівы роздум, яго несамавітую ўстрывожанасць, кінулася да яго. Сабаленка.
2. Звязаны з клопатамі, турботамі, які патрабуе клопатаў, турбот. Ваўчок зморшчыўся, як моршчыўся заўсёды, калі размова заходзіла пра новую і клапатлівую справу. Хадкевіч. // Поўны клопатаў, турбот. Клапатлівая дзейнасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўтары́цца, ‑таруся, ‑торышся, ‑торыцца; зак.
1. Прагучаць, пачуцца зноў, яшчэ раз; узнавіцца. Трошачкі счакаўшы, выццё, яшчэ болей жудаснае, паўтарылася зноў. Колас. Стук паўтарыўся, быў ён рэзкім, настойлівым. Лынькоў. Плач, падобны да енку, нудны і жаласлівы, паўтарыўся. Арабей.
2. Адбыцца, здарыцца зноў, яшчэ раз. Размова паўтарылася. Хвароба паўтарылася. □ І хоць не ўсё паўторыцца на свеце, Я веру ў гэты лес, я веру ў сад. Пысін.
3. Зак. да паўтарацца (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчэ́бет, ‑у, М ‑беце, м.
Спеў шчыглоў, ластавак і некаторых іншых птушак. На світанні яны [палескія лясы] звіняць птушыным шчэбетам, пераклікаюцца глухім перастукам дзятлаў і буркатаннем дзікіх галубоў. Грахоўскі. Шчэбетам сустрэлі [ластаўкі] Родны край з дарогі. На тэлеантэне Пасядзелі трохі. Калачынскі. // перан. Гучны, хуткі, ажыўлены гоман, размова. Дзеці рассыпаліся па лесе і агаласілі яго сваім крыкам і шчэбетам. Колас. / у перан. ужыв. Сталы стаялі ўпрытык. Ад металічнага шчэбету машынак можна было аглухнуць. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
flach
1.
a
1) пло́скі, пляска́ты
2) нізі́нны; ро́ўны
3) неглыбо́кі, паве́рхневы
4) перан. бана́льны
éine ~e Unterháltung — пуста́я размо́ва
2.
adv пла́стам
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Пы́каць ’пукаць губамі, курыць люльку, запінацца пры размове ці чытанні’ (Нас., Шат., Гарэц., Др.-Падб., Варл.), ’гаварыць невыразна, неразборліва’ (ТСБМ, Ян., Сл. ПЗБ), ’марудна рабіць’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ), пы́кнуць ’пікнуць’ (Яруш.), пык, пык‑мык — імітуе шамканне губамі, заіканне, курэнне (Нас.; мсцісл., Нар. лекс., Растарг.), пэк‑мэк ’тс’ (драг., Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.), пыкі ’ціхая, патайная размова’ (Нас.), пыклі́вы, пуклі́вы ’марудны’ (паст., в.-дзв., рас., Сл. ПЗБ). Гукапераймальнае, сюды ж пік ’становішча таго, хто хацеў апраўдацца, але раптам змоўк’ (Нас.), пі́кавы, пы́кавы ’заіка’ (пін., кам., З нар. сл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)