Каліевы палявы шпат, пародаўтваральны мінерал, якому ўласцівы белы, шэры, ружовы і інш. колеры; шырока выкарыстоўваецца ў шкляной і керамічнай прамысловасці.
[Грэч. orthos — прамы і klasis — разлом.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раздро́блены, ‑ая, ‑ае.
1.Дзеепрым.зал.пр.ад раздрабіць.
2.узнач.прым. Разбіты, расколаты на дробныя часткі. Раздроблены мінерал.// Пашкоджаны (пра косць).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стэаты́т, ‑у, М ‑тыце, м.
1. Тлусты на вобмацак мінерал, які складаецца з тальку.
2. Штучны ізаляцыйны матэрыял, які атрымліваюць у выніку апрацоўкі тальку.
[Ад грэч. stear, steatos — тлушч.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
хруста́ль, -ю́, м.
1. Шкло высокай якасці з асобым бляскам, здольнае моцна праламляць святло.
Ваза з хрусталю.
2.зб. Вырабы з такога шкла.
Знізіць цэны на х.
○
Горны хрусталь — празрысты бясколерны мінерал, разнавіднасць кварцу, які выкарыстоўваецца для аптычных і ювелірных вырабаў.
|| прым.хруста́льны, -ая, -ае.
Х. бакал.
Хрустальная ваза.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гагарыні́т, ‑у, М ‑ніце, м.
Бясколерны або ружова-жоўты мінерал, адкрыты ў 1961 г. у Казахстане і Тувінскай АССР, названы ў гонар Ю. А. Гагарына.
[Ад уласн. імя.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самаўзнаўля́цца, ‑яецца; незак.
Мець уласцівасць узнаўляцца, стварацца нанава. Як мінерал, вада мае адну цудоўную якасць, якая вылучае яе сярод іншых, — здольнасць самаачышчацца і самаўзнаўляцца.«Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тытані́т, ‑у, М ‑ніце, м.
Мінерал бурага, жоўтага ці зеленаватага колеру, які сустракаецца ў выглядзе дробных зярнят ці крышталяў і выкарыстоўваецца для атрымання тытану 2.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АЛЬМАНДЗІ́Н,
мінерал групы гранатаў Fe3Al2(SiO4)3. Крышталізуецца ў кубічнай сінганіі. Крышталі, суцэльныя масы. Колер фіялетава-чырвоны, густа-чырвоны да карычнявата-чорнага. Цв. 7—7,5. Шчыльн. 3,8—4,3 г/см³. Тыповы мінерал рэгіянальна метамарфізаваных гліністых горных парод, а таксама ў гранулітах і зонах кантактавага метамарфізму. Пашыраны абломкавы мінерал. Радовішчы — элювіяльныя, алювіяльныя і прыбярэжна-марскія россыпы з разбураных гранатзмяшчальных крышт. сланцаў (Шры-Ланка, Індыя, Бразілія, ЗША, Расія). Абразіўны матэрыял. Празрыстыя, прыгожа афарбаваныя крышталі — каштоўныя камяні.
