мясцо́васць ж Gégend f -, -en, Gelände n -(e)s, -e;

у на́шай мясцо́васці bei uns, in únserer Gégend;

умо́вы мясцо́васці вайск Geländeverhältnisse pl;

ве́даць [знаць] мясцо́васць órtskundig sein, sich áuskennen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

wonder​2 [ˈwʌndə] v.

1. дзіві́цца, здзіўля́цца, дзі́ву дава́цца

2. хаце́ць ве́даць, ціка́віцца;

I wonder who he is. Цікава, хто ён такі;

I shouldn’t wonder if… infml не бу́дзе дзі́ва, калі́…;

I wonder! Не ведаю!; Цікава! (выражае недавер, сумненне)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

norweski

1. нарвежскі;

kawior norweski — трасковая ікра;

2. м. нарвежская мова;

znać dobrze norweski — добра ведаць нарвежскую мову

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

znać się

zna|ć się

незак.

1. na czym разбірацца ў чым; разумець што;

~ć się na muzyce — разбірацца ў музыцы;

nie ~ć się na żartach — не разумець жартаў;

2. z kim ведаць каго, быць знаёмым з кім;

~ć się nawzajem — ведаць адно аднаго;

~my się na tym! разм. нас не ашукаеш!;

~ć się jak łyse konie разм. добра ведаць адно аднаго

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

◎ Найме́нна ’абавязкова’ (ашм., Сцяшк. Сл.), найіменна ’абавязкова, дакладна’ (маладз., Янк. Мат.). Са спалучэння *на іменне, параўн. іменне, іменне ’імя’ (Нас.), якое магло значыць ’на імя (ведаць)’, г. зн. ’дакладна, пэўна’, тады канцавое ‑а пад уплывам адпаведных прыслоўяў. Цікавую семантычную паралель, якая можа сведчыць у карысць версіі, даюць іменна (ад імя) і менавіта (< польск. mianowicie ад miano ’імя’), згодна з Брукнерам (329), першаснае значэнне ’называючы (па імёнах)’. Гл. наступнае слова.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Няві́сны ’сляпы’ (Сл. ПЗБ), рус. невисной, невишной ’тс’, польск. дыял. niewisny, niewistny ’тс’. Паводле Мяркулавай (Этимология–1977, 90), ад прасл. дыял. *vistьnъtъ, вытворнага ад *vistь ’зрок’, сюды ж невіснець ’пацямнець (пра вочы)’ (Нас.) (да ’ vide t і, гл. відзець); звязана з *vistь, *veste ’сапраўдны’ (да *vedeti, гл. ведаць), параўн. нівісь (невѣсь, невѣсть) ’невядома’ (Нас.), укр. невістний ’невядомы’, в.-, н.-луж. njewesty ’тс’, ст.-слав. нев^стъ і інш.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кане́шне і кане́чне,

1. пабочн. сл. Само сабой зразумела, без сумнення. Аб гэтым канцэрце яшчэ задоўга прагудзелі ўсе вушы, і я вырашыў не прамінуць яго і, канешне, запрасіць Соню. Ракітны. Канечне, вельмі добра ведаць мову суседзяў, але найперш трэба ведаць сваю. Арабей.

2. прысл. Абавязкова, што б там ні было. Рызыкаваць хлопцам не хацелася: у іх жа вунь колькі зброі, і яны павінны канешне знайсці партызан... Якімовіч. // безас. у знач. вык. (часцей з адмоўем). Разм. Абавязкова. — А ты, брат Янка, пільнуй адзежу, бо прыдзецца зняць усё, апроч шапак... Не канечне стаяць над ёю крукам, — зрабіў агаворку Марцін, — а з вока спускаць не трэба. Колас. Пасля пачалі казаць: «Няхай сабе жывуць здаровенькі, а мне не канешне зрывацца з бацькаўскіх сцежак». Чорны.

3. сцвярдж. часціца. Так, зразумела, вядома. — [Ваш сын] служыў разам з маім Андрушам, хацела праведаць, пагаварыць... — А-а, яно канешне, канешне, — няпэўна прамовіў стары. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Spráchfertigkeit

f -, -en дар сло́ва, красамо́ўства

~ besítzen* — 1) свабо́дна размаўля́ць на ро́зных мо́вах, до́бра ве́даць мо́вы; 2) вало́даць да́рам мо́вы

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

бу́дзень, ‑дня; мн. будні, ‑дняў; м.

1. Будны, не святочны дзень. Ці то ў будзень, ці то ў свята, Як адчыніш толькі дзверы — У каго які занятак, Можна ведаць па кватэры. Непачаловіч.

2. перан. Штодзённае жыццё. Працоўныя будні. □ Мы ідзём з пуцёўкаю райкома праз гарачыя крутыя годы ў камунізма будзень, як дадому. Вялюгін. Не выгрызе сцежкі Асенняя злосць, Дзе творыцца новы І радасны будзень. Хадыка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

планшэ́т, ‑а, М ‑шэце, м.

1. Спец. Дошка з нацягнутай на яе паперай, на якую наносіцца план мясцовасці пры здымках. Трэба ведаць, як маршрут на планшэт панесці. Гілевіч.

2. Спец. План мясцовасці, атрыманы пры геадэзічнай здымцы.

3. Плоская сумка, празрыстая з верхняга боку, у якой носяць карты (тапаграфічныя і інш.). Вымаючы з планшэта карту, Шутаў з хваляваннем пазіраў — вылічваў — колькі яшчэ да граніцы. Мележ.

[Фр. planchette.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)