2. Кіраваць, ведаць кім‑, чым‑н. [Навучэнка:] — Калі б я распараджаўся .. [Рабушкам], а то ён сабе гаспадар, што захоча, тое і робіць.Новікаў.Праўда, сам Базыль ужо не мог упраўляцца з лодкаю, ёю распараджаўся старэйшы сын Паўлюк.Колас.// Весці сябе як гаспадар, камандзір; камандаваць. [Аксіння] ніколькі не здзівілася таму, што .. [Шашура] распараджаецца, і паслухмяна пайшла дахаты.Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
sáttelfest
a
1) які́ мо́цна сядзі́ць у сядле́
2) до́бра падрыхтава́ны, дасве́дчаны
~ in etw. sein — цвёрда ве́дацьшто-н.
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Latéin
n -s лаці́на, лаці́нская мо́ва
◊ mit séinem ~ zu Énde sein — быць у тупіку́; не ве́даць, што рабі́ць дале́й
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
мясцо́васцьж Gégend f -, -en, Gelände n -(e)s, -e;
у на́шай мясцо́васці bei uns, in únserer Gégend;
умо́вы мясцо́васцівайск Geländeverhältnisse pl;
ве́даць [знаць] мясцо́васцьórtskundig sein, sich áuskennen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
wonder2[ˈwʌndə]v.
1. дзіві́цца, здзіўля́цца, дзі́ву дава́цца
2. хаце́ць ве́даць, ціка́віцца;
I wonder who he is. Цікава, хто ён такі;
I shouldn’t wonder if…infml не бу́дзе дзі́ва, калі́…;
I wonder! Не ведаю!; Цікава! (выражае недавер, сумненне)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
norweski
1. нарвежскі;
kawior norweski — трасковая ікра;
2.м. нарвежская мова;
znać dobrze norweski — добра ведаць нарвежскую мову
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
znać się
zna|ć się
незак.
1.na czym разбірацца ў чым; разумець што;
~ć się na muzyce — разбірацца ў музыцы;
nie ~ć się na żartach — не разумець жартаў;
2.z kimведацькаго, быць знаёмым з кім;
~ć się nawzajem — ведаць адно аднаго;
~my się na tym! разм. нас не ашукаеш!;
~ć się jak łyse konie разм. добра ведаць адно аднаго
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
◎ Найме́нна ’абавязкова’ (ашм., Сцяшк. Сл.), найіменна ’абавязкова, дакладна’ (маладз., Янк. Мат.). Са спалучэння *на іменне, параўн. іменне, іменне ’імя’ (Нас.), якое магло значыць ’на імя (ведаць)’, г. зн. ’дакладна, пэўна’, тады канцавое ‑а пад уплывам адпаведных прыслоўяў. Цікавую семантычную паралель, якая можа сведчыць у карысць версіі, даюць іменна (ад імя) і менавіта (< польск.mianowicie ад miano ’імя’), згодна з Брукнерам (329), першаснае значэнне ’называючы (па імёнах)’. Гл. наступнае слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Няві́сны ’сляпы’ (Сл. ПЗБ), рус.невисной, невишной ’тс’, польск.дыял.niewisny, niewistny ’тс’. Паводле Мяркулавай (Этимология–1977, 90), ад прасл.дыял.*vistьnъtъ, вытворнага ад *vistь ’зрок’, сюды ж невіснець ’пацямнець (пра вочы)’ (Нас.) (да ’ vide t і, гл. відзець); звязана з *vistь, *veste ’сапраўдны’ (да *vedeti, гл. ведаць), параўн. нівісь (невѣсь, невѣсть) ’невядома’ (Нас.), укр.невістний ’невядомы’, в.-, н.-луж.njewesty ’тс’, ст.-слав. нев^стъ і інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кане́шнеікане́чне,
1.пабочн.сл. Само сабой зразумела, без сумнення. Аб гэтым канцэрце яшчэ задоўга прагудзелі ўсе вушы, і я вырашыў не прамінуць яго і, канешне, запрасіць Соню.Ракітны.Канечне, вельмі добра ведаць мову суседзяў, але найперш трэба ведаць сваю.Арабей.
2.прысл. Абавязкова, што б там ні было. Рызыкаваць хлопцам не хацелася: у іх жа вунь колькі зброі, і яны павінны канешне знайсці партызан...Якімовіч.//безас.узнач.вык.(часцейзадмоўем). Разм. Абавязкова. — А ты, брат Янка, пільнуй адзежу, бо прыдзецца зняць усё, апроч шапак... Не канечне стаяць над ёю крукам, — зрабіў агаворку Марцін, — а з вока спускаць не трэба.Колас.Пасля пачалі казаць: «Няхай сабе жывуць здаровенькі, а мне не канешне зрывацца з бацькаўскіх сцежак».Чорны.
3.сцвярдж.часціца. Так, зразумела, вядома. — [Ваш сын] служыў разам з маім Андрушам, хацела праведаць, пагаварыць... — А-а, яно канешне, канешне, — няпэўна прамовіў стары.Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)