Нейлон ’штучнае сінтэтычнае валакно’ (ТСБМ), нейлонка ’нейлонавая мужчынская кашуля’ (лаг., Жыв. сл.). Запазычана праз рус.нейлон з англ.nylon — штучна створанай назвы; націск на апошнім складзе, магчыма, сведчыць пра французскае пасрэдніцтва пры запазычанні ў рускую мову.
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Капро́н ’штучнае валакно з сінтэтычнай смалы капралактаму’ (ТСБМ), у склад якога ўваходзіць капронавая кіслата, якая была так названа паводле лац. назвы ’казы’ — capra (невялікая колькасць кіслаты маецца ў казіным малацэ) (Шанскі, 2 (К), 58; ЕСУМ, 2, 376).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Па́кля ’кароткае грубае валакно, непрыгоднае для пражы, якое адыходзіць пры апрацоўцы льну або канапель’ (ТСБМ). З рус.па́кля; (дзе запазычанне з літ.pàkulos мн. л., лат.pakulas (Фасмер, 3, 189; там жа і інш. літ-pa). Параўн. пакулле.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
фі́бра
(лац. fibra = валакно)
1) уст.валакно расліннай або жывёльнай тканкі;
2) перан. сімвал душэўных сіл (напр. ненавідзець усімі фібрамі душы);
3) гнуткая моцная папяровая маса, апрацаваная хімічным спосабам і спрасаваная, якая з’яўляецца ізаляцыйным матэрыялам, замяняе скуру пры вырабе чамаданаў і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Лужджы́ць ’церці лён, аддзяляючы валакно ад кастрыцы’ (воран., Сл. ПЗБ) — звонкі варыянт лушчыць пад уплывам балт. моў, параўн. літ.lùgždinti, lukšdénti ’лушчыць’ (Сл. ПЗБ, 2, 679). Параўн. вы‑лукшчывацца ’аддзяляцца (пра льновалакно)’ — літ.išsi‑lukštinti ’тс’ (Лаўчутэ, 68) і лукшчы́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кенды́р
(тур. kendir = каноплі)
травяністая расліна сям. барвенкавых, пашыраная пераважна ў субтропіках, валакно якой выкарыстоўваецца ў тэкстыльнай прамысловасці.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
flaxen
[ˈflæksən]
adj.
1) ільняны́, льняны́, зь лёну
2) які́ ко́лерам і мя́ккасьцю нага́двае валакно́ лёну; бяля́вы, блянды́ністы
flaxen hair — льняны́я, бяля́выя валасы́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
во́лас, ‑а і ‑у; мн. валасы, ‑оў; м.
1.‑а. Рагавое ніткападобнае валакно на скуры чалавека і жывёл. Сівы волас.//толькімн. Расліннасць на галаве чалавека; шавялюра. Селянін без шапкі з ускудлачанымі валасамі віхрам імчаўся на шпаркім кані.Колас.
2.‑у, зб. Такое валакно з конскага хваста або грывы, якое ўжываецца для розных тэхнічных патрэб. Конскі волас.
•••
Валасы (сталі) дыбарам — пра пачуццё жаху, вялікага страху, зведанага кім‑н.
Волас з галавы не ўпаў — застацца некранутым, не панесці страты; не панесці ніякага пакарання.
Волас у волас — такія падобныя адзін на аднаго, што цяжка адрозніць.
Дажыць да сівых валасоўгл. дажыць.
І на волас не заснуў — зусім, ніколькі не заснуў.
Ірваць на сабе валасыгл. ірваць 1.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Важка1 ’гіра’ (Касп.); ’фунтовая гіра’ (Інстр. III). Да важа (гл.).
Важка2 ’цяжка’ (БРС, З нар. сл., Хрэст. дыял., Шпіл., Мат., Шн. Песні). Да важкі1.
Важка3 ’кудзеля, апрацаванае льняное валакно, прыгатаванне ў пралку’ (Касп.). Да ваг (гл.) з суфіксам ‑ьк‑.