Вы́барсаць ’выцягнуць абору з лапця’ (бялын., Янк. Мат., Янк. I, Шат.). Ад барса́ць ’зацягваць абору ў лапці’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Візі́ра ’прасека’ (светлаг., Мат. Гом.). Новаўтварэнне, да візірка 1 (гл.). Параўн. рус. арханг., с.-урал. визира ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пліку́н, пліку́пчык ’чырок-свістунок, Anas crecca’ (БелСЭ; гом., Мат. Гом.). Гукапераймальнае. Параўн. яшчэ літ. pliaukšt! ’ляп! шчоўк!’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Празно́г ’хвароба жывёлы (калі… каровы кроўю мочацца)’ (брагін., Мат. Гом.). Няясна. Магчыма, сапсаванае непроз < нефроз ’хвароба нырак’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Празы́рыць ’прагнаць энергічна, не даючы апамятацца’ (Янк. 2; Мат. Гом.). Да зырыць ’дысцыплінаваць’ (Варл., Стан.), гл. зыр.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пуцёвы ’добры, спагадлівы’ (ст.-дар., Жыв. НС), пуця́шчы ’добры’ (карм., Мат. Гом.). Да пуць ’лад, парадак’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ро́джаны ’народжаны’ (Янк. 2, Жд. 3, Мат. Гом.) — з прасл. дзеепрыметніка *ordjenъ, які з *orditi > радзі́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Скажэ́нны ‘звар’яцелы’ (ТСБМ, Бяльк., Сцяшк. Сл., Растарг., Мат. Гом., Ян.), укр. скаже́нний ‘тс’. Да ска́зіць < ка́зіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ска́кі ‘танцы’ (Бяльк., Варл., Мат. Гом.). Да скакаць, скокі (гл.) з незвычайным пераходам о > а пад націскам.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Скон ‘момант наступлення смерці’ (ТСБМ, Ласт., Байк. і Некр., Стан., Мат. Гом., Растарг.). Да канаць, кон (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)