arrest

[əˈrest]

1.

v.t.

1) арышто́ўваць

2) затры́мваць; спыня́ць

arrested development — затрыма́нае разьвіцьцё

3) зьвярта́ць, захапля́ць, прыко́ўваць

to arrest someone’s attention — захапі́ць не́чыю ўва́гу

2.

n.

1) а́рышт -у m.; зьняво́леньне n.

2) спыне́ньне, затрыма́ньне n.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

заста́ць, ‑стану, ‑станеш, ‑стане; зак., каго-што.

1. Прыбыўшы, паспець убачыць, знайсці каго‑, што‑н. на месцы. Макар Міхайлавіч пазірае, як набліжаецца вечар, і думае, што яму трэба спяшацца, каб застаць у лесе грузчыкаў. Мяжэвіч. Зося, як вярнулася з горада, не застала на полі старой дзічкі. Чорны.

2. Заспець, захапіць дзе‑н., у якім‑н. стане, за якім‑н. заняткам. Ноч застала Паходню і Зараніка ў полі. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прасле́даваць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; незак., каго-што.

1. Гнацца за кім‑, чым‑н., стараючыся дагнаць, захапіць, знішчыць. Праследаваць звера. Праследаваць ворага. □ Фашысты больш не праследавалі .. [партызан], самі баяліся засады. Новікаў.

2. перан. Не пакідаць у спакоі, даймаць, мучыць. Здагадкі, адна страшнейшая за другую, неадчэпна праследавалі .. [Аніссю]. Лынькоў.

3. Учыняць ганенні каму‑н., прыгнятаць. Вядома, што царызм праследаваў усякія праяўленні нацыянальных асаблівасцей беларусаў. Лушчыцкі.

4. Спец. Аддаваць пад суд. Праследаваць у судовым парадку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чараўнік, ✂, м.

  1. У казках і павер’ях: той, хто валодае чарамі; вядзьмар.

    • Злы ч. ператварае чалавека ў жабу.

  2. Знахар, лекар-самавучка, які лечыцца нібыта з дапамогай вядзьмарства, чараў.

  3. перан. Чалавек, здольны захапіць чым-н., зачараваць.

    • Ч. слова.
    • Ч. беларускай паэзіі.

|| прым. чараўніцкі, ✂.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

завало́даць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае і заўлада́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., кім-чым.

1. Узяць што‑н. у сваё ўладанне; захапіць. Чалавек навучыўся браць багацці зямлі, навучыўся рабіць машыны, завалодаў морамі, рэкамі, паветрам. Галавач. [Птушаняты] злосна штурхаюцца, стараючыся завалодаць большым і лепшым кавалкам. В. Вольскі.

2. перан. Прыцягнуць да сябе, падпарадкаваць свайму ўплыву. Відаць было, што памочнік хацеў завалодаць адзін увагаю панны Ядвісі, а настаўніка адцерці. Колас. Ідэя электрыфікацыі завалодала калгаснікамі ўсіх калгасаў сельсавета. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

seize [si:z] v.

1. (on/upon) хапа́ць; хапа́цца; схапі́ць; схапі́цца;

seize power захапі́ць ула́ду;

seize hold of smth. ухапі́цца за што-н.

2. выкарысто́ўваць;

Seize (on) any opportunity you can. Хапайся за любую магчымасць.

3. захо́пліваць (сілай); ахо́пліваць;

He was seized with terror. Яго апанаваў жах.

seize up [ˌsi:zˈʌp] phr. v. заяда́ць (пра матор)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

забра́ць, -бяру́, -бярэ́ш, -бярэ́; -бяро́м, -бераце́, -бяру́ць; -бяры́; -бра́ны; зак.

1. каго-што. Узяць, захапіць. З. з сабой рэчы. З. у палон. З. грошы.

2. што. Адняць, прымусіць патраціць. Работа забрала многа часу.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., каго. Авалодаць кім-н., падпарадкаваць сабе (разм.). Мяне забраў страх. З. за жывое.

4. што. Увабраць, засунуць (пра адзенне) або зменшыць у шырыні або даўжыні пры шыцці. З. штаны ў боты. З. рукаў.

|| незак. забіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. забіра́нне, -я, н. (да 1, 2 і 4 знач.) і забо́р, -у, м. (да 1 знач.; спец.). Забор вады. Забор пробы.

|| прым. забо́рны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.). Заборная канструкцыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пазайма́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Запоўніць сабою, заняць усё, многае. Усе двары пазаймалі прыезджыя людзі. Колас. // Узяць у сваё карыстанне, скарыстаць для сваіх мэт усё, многае.

2. Захапіць нейкую колькасць чаго‑н., нейкую прастору. Бацька праз людзей даведаўся, што ехаць нам цяпер можна толькі на станцыю Парафіянава, бо папярэднія нашы станцыі пазаймалі немцы. Дубоўка.

3. Ахапіўшы, пагнаць куды‑н. усіх, многіх. Пазаймаць кароў у статак.

4. Заняць каго‑н. чым‑н. некаторы час. Пазаймаць гасцей паўгадзінкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

накрыць, ✂; зак.

  1. гл. крыць.

  2. Пакрыць, закрыць чым-н. зверху.

    • Н. машыну брызентам.
    • Н. праціўніка артылерыйскім агнём (перан. папасці ў цэль).

  3. Злавіць, захапіць знянацку на месцы злачынства (разм.).

    • Н. бандытаў.

◊

  • Накрыць (на) стол — падрыхтаваць стол для яды, паставіўшы ўсё неабходнае.

|| незак. накрываць, ✂.

|| наз. накрыванне, ✂.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

забра́ць

1. (адабраць) wégnehmen* vt; (áb)nehmen* vt;

забра́ць з сабо́ю mítnehmen* vt;

2. (захапіць) mítnehmen* vt; entnéhmen* vt (на пробу);

3. разм (арыштаваць) verháften vt, féstnehmen* vt;

4. разм (на другую работу) versétzen vt;

5. разм (пра думкі, пачуцці) pácken vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)