вяршо́к ​1, ‑шка, м.

Мера даўжыні, роўная 4,4 см, якой карысталіся да ўвядзення метрычнай сістэмы.

вяршо́к ​2, ‑шка, м.

1. Верхняя частка чаго‑н.; верх, верхавіна. Вяршок дрэва. □ Здалёк бабкі здаваліся прысадзістымі белымі кустамі з завостранымі вяршкамі. Якімовіч. Маладыя яблынькі адно самымі вяршкамі выглядалі паверх жыта. Чорны.

2. толькі мн. (вяршкі́, ‑оў). Тлусты верхні слой на малацэ, якое адстоялася; смятанка. [Нявестка:] — Кожны дзень хтосьці з’ядаў вяршкі ў збанках з малаком. Пальчэўскі.

•••

Збіраць вяршкі з чаго гл. збіраць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кара́бкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

Лезці ўгору, чапляючыся рукамі і нагамі, хапаючыся за што‑н.; караскацца. Косцік абхапіў рукамі камель і, перабіраючы нагамі, пачаў карабкацца на хвою. С. Александровіч. Учапіўшыся рукамі за пачарнелую траву на ўзбочыне, Соня карабкалася з канавы на дарогу. Курто. // Разм. Падымацца, узбірацца куды‑н. з вялікай цяжкасцю. Адразу, як толькі Марыя канчае свае справы з прарабам, карабкаемся ўдзвюх на трэці паверх. Васілевіч. З парасніку вытыркаецца фурманка і, нібы сонная, павольна карабкаецца на ўзгорак. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

партэ́р

(фр. parterre, ад par = па + terre = зямля)

1) ніжні паверх глядзельнай залы ў тэатры або кінатэатры з месцамі для публікі;

2) адкрытая частка парку, аформленая газонамі, кветнікамі, вадаёмамі, фантанамі;

3) сп. становішча барца, калі ён стаіць на каленях і абапіраецца на дыван рукамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

loft

[lɔft]

1.

n.

1) падстрэ́шша n.; гара́ f., гары́шча n. (у до́ме); манса́рда f.

2) вы́шкі pl. (у гумне́, хляве́)

3) ве́рхні паве́рх (скла́ду фа́брыкі)

4) хо́ры (у царкве́)

5) галубя́тнік -а m.; чарада́ галубо́ў

2.

v.t.

падбі́ць угару́ (мяч)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ні́жні únter; Únter-; únterst (ніжэйшы); únterständig (аб званні);

ні́жні рад die únter(st)e Réihe;

ні́жні паве́рх Érdgeschoss n -es, -e;

ні́жняя скі́віца Únterkiefer m -s, -;

ні́жні тон муз der tíefste Ton;

ні́жняя пала́та (парламента) паліт Únterhaus n -es

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

імперыя́л

(фр. impérial, ад плац. imperialis = імператарскі)

1) гатунак сыру ў Францыі і іншых еўрапейскіх краінах;

2) руская залатая манета, якая чаканілася з 1775 г. і была вартасцю 10 рублёў, а пасля 1897 г. да 1917 г. — 15 рублёў;

3) верхні паверх у двухпавярховых дыліжансах, омнібусах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

◎ На́біржына ’вузкая дошка, што накладваецца на капылы паверх вязаў’ (смарг., Шатал.). Відаць, да бераг ’край’, параўн. іншую назву той жа дэталі — наберажня (гл.); дэфармацыя і дээтымалагізацыя можа быць звязана з уплывам дзеяслова тыпу літ. biržyti, сярод значэнняў якога сустракаецца і ’лупіць, біць, сцябаць’, што адпавядала б унутранай форме іншай назвы гэтай дэталі — на́плестка (ад пляскиць?), або назоўнікаў тыпу biržlis ’бярозавая галінка’ ці beržinė ’бярозавы дубец’, што можна разглядаць як іншую версію паходжання слова, бо першапачаткова названую дэталь у санях маглі рабіць са скручаных бярозавых дубцоў, параўн. намара‑ зень (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пе́ршы ліч der érste; érstgenannt;

пе́ршае выда́нне die érste Áuflage;

пе́ршы паве́рх Érdgeschoss n -es, -s, Partérre [-´tɛrə і -´tɛr] n -s, -s;

пе́ршы раз zum érstenmal, zum érsten Mále;

заня́ць пе́ршае ме́сца den érsten Platz belégen;

пе́ршая дапамо́га érste Hílfe;

◊ пе́ршы-ле́пшы der Érstbeste

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

upper

[ˈʌpər]

1.

adj.

1) ве́рхні

the upper lip — ве́рхняя губа́

the upper floor — ве́рхні паве́рх

2) вышэ́йшы (ра́нгам, ура́дам, стано́вішчам)

3) вы́шні, ве́рхні

upper Nioman — ве́рхні Нёман, вярхо́ўе Нёману

2.

n.

верх чараві́ка або́ бо́та (ча́стка бо́та без падэ́швы)

•

- to get the upper hand

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

бу́рка ​1, ‑і. ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

1. Шырокая і доўгая адзежына з даматканага сукна з башлыком, якая надзяваецца паверх кажуха. Потым.. [Ліза] чула, як увайшоў у хату дзед, скінуў бурку і пачаў тупаць па кухні цяжкімі ботамі. С. Александровіч.

2. Род плашча або накідкі з тонкага лямцу, якой карыстаюцца коннікі на Каўказе. Гэта былі вельмі маляўнічыя коннікі ў круглых кубанках з чырвоным верхам і, нягледзячы на спякоту, у чорных шыракаплечых і шыракаполых бурках, на добрых сытых конях, падабраных адзін у адзін па масці. Машара.

бу́рка ​2,

гл. буркі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)