measure​2 [ˈmeʒə] v.

1. вымяра́ць;

an instrument for measuring electrical current інструме́нт для вымярэ́ння электры́чнага то́ку

2. ацэ́ньваць;

What criteria can we use to measure the progress in this field? Якімі крытэрыямі мы можам ацаніць прагрэс у гэтай галіне?

3. мець паме́ры, велічыню́;

The room measures 16 by 12 feet. Пакой мае памеры 16 на 12 футаў.

measure out [ˌmeʒərˈaʊt] phr. v. адмяра́ць (ад большай колькасці);

Measure out 50 grams of sugar. Адмерай(це) 50 грамаў цукру.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

set​2 [set] adj.

1. нерухо́мы, засты́лы;

a set stare нерухо́мы по́гляд;

with a set face з каме́нным тва́рам

2. пастая́нны, цвёрда вы́значаны; нязме́нны;

set wages цвёрды акла́д;

a set pattern штамп;

a set phrase клішэ́

3. насто́йлівы, упа́рты;

a man of set opinions чалаве́к цвёрдых по́глядаў;

We’ve come here for a set purpose. Мы прыйшлі сюды з цвёрдым намерам.

♦

be set on doing smth. мець наме́р рабі́ць што-н.;

be (dead) set against smth. быць су́праць чаго́-н.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

temperatura

temperatur|a

ж. тэмпература;

~a pokojowa — пакаёвая тэмпература;

~a rośnie (podnosi się) — тэмпература павышаецца;

~a spada (obniża się) — тэмпература спадае (зніжаецца);

~a wrzenia фіз. тэмпература кіпення;

mieć ~ę мед. мець [павышанную] тэмпературу;

2. перан. накал;

~a meczu — накал матча

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Idée

f -, Idé¦en

1) ідэ́я; ду́мка

éine fíxe ~ — назо́йлівая ідэя

nicht die blásse ~! — не магу́ сабе́ ўяві́ць

auf éine ~ kómmen* — натра́піць на ду́мку

2) разм. паня́цце; уяўле́нне, разуме́нне

kéine ~ (von D) háben — не мець уяўле́ння (аб чым-н.)

3)

éine ~ — кры́ху [кры́шку]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

klar

1.

a

1) я́сны, све́тлы; празры́сты

2) зразуме́лы

2.

adv зразуме́ла, я́сна

klipp und ~ — разм. зразуме́ла, я́сна, недвухсэнсо́ўна

sich (D) über etw. im Kláren sein — дакла́дна ўяўля́ць сабе́ што-н., мець дакла́днае ўяўле́нне пра што-н.

ins Kláre kómmen* — дамо́віцца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

vermögen

vt магчы́, мець магчы́масць

ich vermág hier nichts (zu tun) — я нічо́га тут не магу́ зрабі́ць

er vermág mich nicht zu überzéugen — ён не мо́жа мяне́ перакана́ць

er hat sie zu bewégen vermócht… — яму́ ўдало́ся ўгавары́ць іх [яе́] (зрабіць што-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

bestímmen

1.

vt

1) прызнача́ць

j-n zu séinem Náchfolger ~ — прызнача́ць каго́-н. сваі́м перайма́льнікам; вызнача́ць; акрэ́сліваць

gesétzlich ~ — узако́ніць

2) (zu D) схіля́ць, заахво́чваць (да чаго-н.)

3) вызнача́ць (паняцце)

2.

vi (über A) распараджа́цца (чым-н.), мець (што-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

áushalten

*

1.

vt

1) вытры́мліваць, цярпе́ць, перано́сіць

2) вы́трымаць (іспыт)

kéinen Vergléich ~ — не вы́трымаць параўна́ння

3) утры́мліваць, мець на ўтрыма́нні

2.

vi трыма́цца

die Fárbe hält nicht aus — фа́рба не трыма́ецца

es ist mit ihm nicht áuszuhalten — з ім не́льга ўжы́цца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

éinschlagen

*

1.

vt

1) забіва́ць

2) разбі- ва́ць

3) заго́ртваць

4) ісці́ (якім-н. шляхам)

2.

vi

1) удара́ць, папада́ць (пра маланку, снарад)

2) мець по́спех, быць хо́дкім

das schlägt nicht in mein Fach ein — гэ́та не па майму́ абся́гу

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Трыма́ць ‘узяўшы ў рукі (рот, зубы), не даваць выпасці’ (ТСБМ, Нас., Некр. і Байк., Шат., Шымк. Собр., Касп., Мядзв., Мал., Яруш., ТС), трыма́ці, трыма́ті, трыма́ты ‘тс’ (Бес., Булг., ЛА, 3), трума́ць ‘тс’ (гродз., Нар. лекс.); перан. трыма́ць ‘утрымліваць, захоўваць за сабою, быць уладальнікам’ (ТСБМ, Нас., Байк. і Некр., Ласт.; ашм., Сл. ПЗБ), ‘мець у сваёй уладзе, у духоўным падпарадкаванні’, ‘прымушаць знаходзіцца каго-небудзь дзе-небудзь супраць яго волі, не выпускаць’ (ТСБМ) (там жа), ‘выхоўваць, трымаць у рамках’ (маст., Сл. ПЗБ), ‘трымаць скаціну’ (Бяльк.), ‘гадаваць, разводзіць’ (Сл. ПЗБ), ‘служыць апорай, падтрымліваць, быць на чыімсьці баку’ (ТСБМ, Шат.), ‘стаяць, працягвацца (пра мароз)’ (беласт., Сл. ПЗБ), ‘захоўваць; трымаць (у хляве)’ (там жа, Бяльк., Вушац. сл.), ‘адпаведным чынам паводзіць сябе’ (ТСБМ), ‘ажыццяўляць, выконваць, здзяйсняць (экзамен, адказ, ініцыятыву)’ (там жа), ‘трываць’ (ТС); ст.-бел. тримати, тримать, трымати ‘трымаць, не выпускаць, захоўваць, выкарыстоўваць; утрымліваць; мець думку, погляд, стаўленне’ (1492 г., ГСБМ). Параўн. польск. trzymać ‘трымаць’, чэш. мар. třímati ‘тс’, чэш. літарат. třímat ‘сціскаць, моцна трымаць’, усх.-славац. trimae se ‘трымацца ў добрым здароўі’, ‘быць добра выхаваным’, якія, паводле Борыся (652), узыходзяць да прасл. дыял. *trimati ‘ўтрымліваць, затрымліваць, захоўваць у пэўнай пазіцыі’, што разглядаецца як каўзатыў ад прасл. (s)trьmĕti ‘тырчаць, выступаць, быць нерухомым’, што да прасл. *strьmъ ‘які тырчыць, выступае, стромкі’. Побач са славен. tŕma ‘ўпартасць’, tŕmati, tŕmiti ‘ўпарціцца’, малапольск. trzmić ‘вытыркацца’, ст.-чэш. třmĕti ‘паднімаць угору’, такі шлях развіцця падмацоўваецца знешнімі параўнаннямі з нідэрл. stram, н.-ням. stramm ‘тугі’, ‘бадзёры, бойкі, моцны’, ст.-грэч. στερέμνιος ‘цвёрды, тугі, моцны’ < і.-е. *(s)terh₁‑ ‘быць цвёрдым, моцным, тугім’ (Бязлай, Eseji, 150; Сной₂, 705; Махэк₂, 653; Борысь, 652; ЕСУМ, 5). Мартынаў (Прарадзіма, 24) генетычна суадносіць *trimati з балг. трем ‘ганак’, макед. трем ‘сені, крыты ганак’, серб. тре̑м ‘сені’, славен. trȇm ‘павець, страха’ і разглядае ст.-англ. trymman ‘трымаць, умацоўваць’ у якасці славянскай інфільтрацыі ў германскія мовы, што сведчыць пра яго інавацыйны характар, які праявіўся і ў экспансіі на ўсходнеславянскія тэрыторыі — беларускую і ўкраінскую (Золтан, Athila, 546; Гарбуль, 184), дзе ўспрымалася як запазычанне, у якім rz (ř) замяняецца на р, але гэта не дае падстаў думаць, што запазычанне адбылося яшчэ да замены rʼ > ř > rz у польскай мове (Векслер, Гіст., 65). Сюды ж вытворныя трыма́ньне ‘паводзіны’ (Байк. і Некр.), трыма́ны ‘які ўжо быў ва ўжытку’ (Нас.), а таксама трыма́лы ‘ўстрыманы, сціплы’ (Нас.), трыма́ласць ‘вытрыманасць’ (Байк. і Некр.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)