шкада́безас.у знач.вык scháde, es ist bedáuerlich, es tut (mir) leid;
мне шкада́ яго́ er tut mir leid; er dáuert mich (высок.);
мне шкада́ яго́ да слёз ich könnte wéinen, so leid tut er mir;
мне для Вас нічо́га не шкада́ für Sie ist mir nichts zu scháde;
шкада́ но́вага касцю́ма scháde um den néuen Ánzug
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
чы́рвань, ‑і, ж.
1. Уласцівасць чырвонага; чырвоны колер. Сонца яшчэ не паказалася з-за высокага бору ў канцы вёскі, і ён .. быў як намалёваны на чырвані неба.Крапіва.Ясна гарэў сухі хвораст, асыпаючы ў шэры попел хрусткія вугалькі, напоўненыя жывой чырванню агню.Самуйлёнак.У чырвань, золата ўбраны стаяць у пушчах нашых дрэвы.Дубоўка.
2. Чырвоныя плямы на целе, пачырваненне ад прыліву крыві, запалення. Слёз у .. [Мацвея] было мала, толькі чырвань з’явілася вакол вачэй.Чорны.З кулямёта.. [лейтэнанту] прабіла абедзве нагі вышэй костачак. Ногі распухлі і паліліся нездаровай чырванню.Курто.
3. Румянец. — Усё, Сяргей Рыгоравіч, — адказала [Люда]. Вочы дык узняла, а чырвань на шчоках яшчэ пагусцела.Брыль.І шчокі, і нос, і вушы гарэлі бледнай чырванню.Лынькоў.
•••
Увагнаць у чырваньгл. увагнаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мо́раср., прям., перен. мо́ре;
вы́йсці ў м. — вы́йти в мо́ре;
залаці́стае м. пшані́цы — золоти́стое мо́ре пшени́цы;
○ адкры́тае м. — откры́тое мо́ре;
закры́тае м. — закры́тое мо́ре;
◊ м. слёз — мо́ре слёз;
жыццёвае м. — жите́йское мо́ре;
ка́пля ў мо́ры — ка́пля в мо́ре;
м. па кале́на — мо́ре по коле́но;
чака́ць каля́ м. паго́ды — ждать у мо́ря пого́ды;
са дна м. даста́ць — со дна мо́ря доста́ть;
м. крыві́ — мо́ре кро́ви;
за ~рам, за мара́мі — уст. за мо́рем, за моря́ми;
разліўно́е м. — разлива́нное мо́ре;
на то́е і шчупа́к у мо́ры, каб кара́сь не драма́ў — посл. на то и щу́ка в мо́ре, чтоб кара́сь не дрема́л;
за мо́рам цяля́ — паўрубля́, ды сто пераво́зу — посл. за́ морем телу́шка — полу́шка, да рубль перево́зу
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
папалі́ць1, ‑палю́, ‑па́ліш, ‑па́ліць; пр. папалі́ў, ‑палі́ла; зак., каго-што.
1. Спаліць, знішчыць агнём, спёкай і пад. усё, многае. У Лядах на Нёмане стаяў партызанскі дазор, а ў зрубе.. — застава. У зрубе, а не ў хаце, таму што ад восені хат у Лядах не было: іх папалілі фашысцкія карнікі.Брыль.[Янка:] — Ты, вось, паглядзі на луг, на груды: папаліла іх сонца з вясны. А прайшлі дажджы, яны пачалі ажываць.Колас.
2. і без дап. Паліць некаторы час.
папалі́ць2, ‑лью́, ‑лье́ш, ‑лье́; ‑льём, ‑льяце́ і ‑лію́, ‑ліе́ш, ‑ліе́; ‑ліём, ‑ліяце́; пр. папалі́ў, ‑ліла́, ‑ліло́; зак., што і чаго.
Разм. Ліць доўга, неаднаразова; выліць у вялікай колькасці. Папаліць вады на грады. □ [Карызна:] — Каб мне столькі радасці, колькі кожная слёз папаліла за свой век.Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
to uch bottomBrE дайсці́ да са́мага ні́зкага ўзро́ўню (пра цэны, падзеі);
touch wood дакрана́цца да чаго́-н. каб прадухілі́ць бяду́
touch down[ˌtʌtʃˈdaʊn]phr. v. прызямля́цца (пра самалёт)
touch up[ˌtʌtʃˈʌp]phr. v. выпраўля́ць, паляпша́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
чужы́ fremd;
пад чужы́м і́мемúnter fálschem Námen, únter éinem Décknamen;
з чужы́х слоў wie man erzählt, vom Hörensagen;
◊
чужы́мі рука́мі жар заграба́ць≅ sich (D) die Kastáni¦en aus dem Féuer hólen lássen*;
сядзе́ць на чужы́м гарбе́j-m auf der Tásche líegen*;
на чужо́е дабро́ нясі́слёз вядро́≅ böser Gewínn fährt bald dahín;
у чужо́й царкве́ све́чак не папраўля́й≅ in Rom tu wie Rom tut
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
душы́цца1, душуся, душышся, душыцца; незак.
1.чым і адчаго. Задыхацца (ад кашлю, смеху, слёз і пад.). Душыўся .. [Міхалкаў бацька] кашлем доўга, аж заходзіўся.Чорны.На беразе стаялі Алік і Валерык і аж душыліся ад смеху.Шашкоў.// Прагна, паспешліва есці. Немец аж душыўся гэтай сытай ядой, недалікатна напіхаючы повен рот.Чорны.//перан.Разм. Карміцца аднастайнай ежай (звычайна нізкаякаснай). Душыцца поснай бульбай.//перан. Цяжка і многа працаваць. На пятнаццаць гадзін з дня ў дзень душылася [маці] на фабрыцы за кавалак хлеба.Якімовіч.//перан.Разм. Жыць у цеснаце. — Багацейшая ды мацнейшыя сем’і ўжо ў хатах. Ну і мне надакучыла ў зямлянцы душыцца з сям’ёй.Чарнышэвіч.
2. Штурхацца ў цеснаце, у натоўпе. Людзі душыліся, піхаліся, імкнуліся стаць бліжэй да каменя.Пестрак.
3.Зал.да душыць 1 (у 1, 6 знач.).
душы́цца2, душуся, душышся, душыцца; незак.
Апырсквацца або націрацца духамі, адэкалонам. Душыцца адэкалонам. Часта пачаў душыцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
1.каго-што. Прабраць, пранізаць (пра мароз, холад, вецер і пад.). Пракосы ляжалі як горы, і іх трэба было варочаць некалькі разоў на дзень, каб сонца і вецер пранялі іх наскрозь.Паслядовіч.Праходзячы ля хаты Галаўнёва, [Горбікаў] раптам адчуў, што ледзяныя дрыготкі пранялі і без таго халоднае яго цела.Дудо.А я ляжу ўвесь мокры, і такі мяне холад праняў, што я ўскочыў на ногі ды даў такога драла, што і ваўкі, напэўна б, не дагналі.Каваль.
2.каго. Глыбока, моцна падзейнічаць, зрабіць вялікае ўражанне на каго‑н. І так .. [Мешчаракоў] праняў нечым на сходзе людзей, што прывялі яны потым не толькі коней, узятых у іх раней, а і тых, што хавалі да гэтага ў лесе.Мехаў./убезас.ужыв.— Нічога, Арынка, дармо... Так, выпіў трошкі лішняга, яно і праняло да слёз...Хадкевіч.
3.безас.каго. Разм. Пранесці (аб паносе).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)