маніпуля́цыя
(фр. manipulation, ад лац. manipulus = пучок)
1) складаны прыём у ручной рабоце, якая патрабуе вялікай дакладнасці, а таксама пры дэманстраванні фокусаў;
2) перан. спрытная махінацыя.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
ticklish [ˈtɪklɪʃ] adj.
1. адчува́льны да казыта́ння;
a ticklish person чалаве́к, які́ баіцца казыта́ння
2. даліка́тны, склада́ны;
a ticklish qu es tion даліка́тнае пыта́нне;
The whole thing is very ticklish. Справа патрабуе вялікага такту.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
калаксілі́н
(ад гр. kolla = клей + oksys = кіслы)
няпоўны складаны эфір цэлюлозы, цвёрдае аморфнае бясколернае рэчыва; выкарыстоўваецца пры вырабе выбуховых рэчываў, лакаў і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
натралі́т
(ад натрый + -літ)
мінерал, складаны водазмяшчальны алюмасілікат натрыю з групы цэалітаў сустракаецца ў вулканічных пародах як прадукт змянення нефеліну і палявых шпатаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
сінкліно́рый
(н.-лац. synclinorium, ад гр. synklino = нахіляюся + oros = верх)
буйны і складаны выгін тоўшчаў горных парод, які мае ў цэлым сінклінальную форму.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
фергусані́т
[ад англ. Ferguson = прозвішча амер. хіміка (1750—1774)]
мінерал, складаны вокісел ніобію, танталу, тытану, ітрыевых рэдкіх зямель цёмна-бурага або чорнага колеру.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АМО́НІЙ, амонію катыён,
складаны катыён агульнай формулы [RR1NR2R3]+, дзе R, R1, R2, R3 — вадарод, алкіл, арыл. Катыён [NH4]+, які існуе ў водных растворах аміяку, у саставе малекул неарган. і арган. злучэнняў адыгрывае ролю аднавалентнага металу, напр. гідраксід амонію (NH4OH), сульфат амонію [(NH4)2SO4], ацэтат амонію (CH3COONH4) і інш. Амоній з алкіл- і арыл-радыкаламі — катыён амоніевых соляў (гл. Амонію злучэнні).
т. 1, с. 320
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГВАРЫ́НІ, Гуарыні (Guarini) Гверына (17.1.1624, г. Мадэна, Італія — 6.3.1683), італьянскі архітэктар. Працаваў у Рыме, Мадэне, Месіне, Парыжы, з 1666 у Турыне. У яго пабудовах адлюстравана дынаміка позняга барока, складаны матэм. разлік спалучаецца з містычнай ірацыянальнасцю арх. вобразаў, напружанасцю формаў, вычварнасцю крывалінейных планаў: царква Сан-Ларэнца (1668—87) і Палацца Карыньяна (1679—83) у Турыне і інш.
т. 5, с. 100
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
прыміты́ўны
(лац. primitivus)
1) просты, не складаны па будове, выкананню (напр. п. механізм);
2) недастаткова глыбокі, надта спрошчаны (напр. п. твор);
3) неразвіты (напр. п-ая асоба).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Тры́пціх ‘кампазіцыя з трох карцін, барэльефаў, малюнкаў, аб’яднаных адной ідэяй, тэмай і сюжэтам’, ‘складаны з трох створак абраз’ (ТСБМ). Праз рускую мову (три́птих) або непасрэдна з с.-грэч. τρίπτυχος ‘трайны, складзены ў тры столкі’, у якім першая частка τρί‑ — да тры (гл.), а другая πρυχή ‘складка, фальбона’ этымалагічна няясная (ЕСУМ, 5, 640; Трубачоў, Дополн., 4, 103; Голуб-Ліер, 490).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)