(пра надпіс), згла́дзіцца (тс. перан., пра ўспамін і г.д.)
II
a размы́ты, расплы́вісты, невыра́зны
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
сму́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Які адчувае смутак; маркотны, сумны (пра чалавека). Матрона, смутная, пастаяла трохі, покі не схавалася фігура Івана за выступам яру, куды павярнула дарога, а потым пайшла на свой агарод збіраць зелле.Колас.Хлопцы смутныя: загінуў атаман.Дзяргай.// Які выражае смутак; выкліканы смуткам, журбою. Смутныя вочы. Смутная ўсмешка.// Поўны смутку, журбы. Годзе кіснуць, марнець, Песні смутныя пець, — Ладзіць новую час гаспадарку!Купала.// Бязрадасны, які навявае сум. Блізка, блізка восень, Смутная часіна!Колас.Шэры, смутны, павісаў над полем вечар.Навуменка.У кватэры, дзе ўсё лета панаваў смутны, нежылы парадак, адразу сярдзіта загуў пыласос.Карпаў.
2. Поўны беспарадку; мяцежны. Смутныя часы.
3.Разм.Невыразны, няпэўны. [Астапа] не пакідала смутная трывога. Была яна нейкай глухой, невыразнай.Лынькоў.У Язэпа пацямнела ў вачах. Адразу ж прыгадаліся размовы ў Іванёнкаў — смутныя, няясныя, з недагаворкамі.Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сляпы́
1.прым. blind;
сляпы́ на адно́ во́ка auf éinem Áuge blind;
сляпы́ палётав. Blíndflug m -es, -flüge;
2. (невыразны) blind, úndeutlich, únleserlich;
сляпы́ шрыфтúnleserliche Schrift;
3.у знач.наз.м. Blínde (sub) m -n, -n;
Тавары́ства сляпы́х Blíndenverband m;
◊
гэ́та і сляпы́ ўба́чыцьразм. das sieht (doch) ein Blínder;
ты сляпы́, ці што?разм. hast du kéine Áugen im Kopf?
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
По́- прыстаўка для абазначэння розных прасторавых, часавых і іншых адносінаў. Надае значэнні: назоўнікам — ’прадмет, падобны да таго, што названа ўтваральным словам, але не з’яўляецца ім у поўнай меры’: по́гуд ’невыразны гул’ (Сцяшк. Сл.), по́кут ’покуць’, по́кліть ’свіран, клець’ (Тарн.); прыметнікам і прыслоўям — ’некаторае ўзмацненне якасці’ ці ’прысутнасць яе ў малой меры’: по́даўна ’даволі даўно, даўнавата’ (ТСБМ, Нас., Шат., Сл. ПЗБ, ТС), по́дыўна ’тс’ (Бяльк.), по́даўка, по́цесна ’цеснавата’, по́вісокі ’высакаваты’, по́малы ’малаваты’, по́цемна ’цемнавата’, по́весел ’пад чаркай’ (Нас.), по́велікі ’велікаваты’ (ТС). Паводле Цвяткова, по‑ ў апошніх формах генетычна суадносіцца з паказчыкам вышэйшай ступені параўнання ў балгарскай мове: по‑висок ’вышэйшы’ (Цвяткоў, Запіскі, 51); а таксама ў македонскай мове: помлад ’маладзейшы’. У тым жа значэнні вядома большасць славянскіх моў: укр.по́широкий ’трохі шырэйшы’, по́твердний ’цвердаваты’, польск.pobielawy ’белаваты’, чэш.posilný ’даволі моцны, трохі мацнейшы’, в.-луж.počorni ’чарнаваты’, н.-луж.pocarny ’тс’, славен.počrn ’тс’, серб.-харв.подобар ’даволі добры’; гэта дазваляе рэканструяваць праслав.*po‑ з адпаведным значэннем, параўн. лат.padargs ’задарагі, дарагаваты’, што выводзіцца са значэння ’пасля, за’ адпаведнага прыназоўніка (ESSJ, 1, 189; БЕР, 5, 395; Скок, 2, 692–693; ESJSt, 11, 667), гл. па1, па2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
dúmpf
a
1) ду́шны, заду́шлівы, ця́жкі (пра паветра)
2) глухі́ (пра гук)
3) невыра́зны (пра пачуццё)
4) цьмя́ны
~er Schmerz — тупы́ боль
~e Angst — тупы́ страх
◊ er hat éinen dúmpfen Kopf — у яго́ дурма́н у галаве́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
суко́нны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да сукна, з’яўляецца сукном. Суконная пража. Суконныя тканіны. □ [Баба:] — А я корціку аснавала шэсць губак... аснова парцяная, а ўток суконны будзе...Нікановіч.// Пашыты з сукна. [Тэкля] была апранута ў чыстую доўгую спадніцу і дабротны суконны сак.Краўчанка.Наперад выйшаў Пракоп у саматканым суконным фрэнчы.Грахоўскі.
2. Які служыць для вырабу сукна або гандлю сукном. Суконная фабрыка. Суконная мануфактура.
3. Які займаецца вырабам сукна або гандлем сукном. Сачыла рупліва бяльмо цыферблата. — Ці добра спіцца суконным магнатам.Панчанка.
4.перан.Невыразны; грубы. Суконная мова. □ Але гэта, відаць, часта бывае з усімі, хто бярэцца за пяро: у галаве носіш тое, што можа ўсхваляваць, запаліць чытача, а як сядзеш пісаць, дык з-пад пяра выходзяць нейкія вялыя, суконныя словы і думкі.Сабаленка.— Ото ж, якая дробязь, — Адказ я пачуў суконны. — Дасць вам даведку робат — Намеснік мой электронны.Макаль.
•••
Суконнае рылагл. рыла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)