надпі́ска, ‑і, ДМ ‑пісцы, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. надпісаць.
2. Тое, што змешчана зверху чаго‑н. напісанага. Надпіска над радком. Зрабіць надпіску.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Нашла́па ’бервяно ў зрубе, якое накладваецца паверх на асаду акон, дзвярэй’ (ТС), ’бервяно, якое кладзецца над войнамі і дзвярыма; бервяно, якое ляжыць на бэльках і служыць асновай пад кроквы; аполак, які закрывае прамежак паміж дошкамі ў столі; верхні вушак у дзвярах’ (палес., Нар. сл.), нашла́п ’тс’ (там жа), нашла́піць ’накрыць зверху’ (ТС), укр. палес. нашлопа ’бервяно, якое кладзецца над вокнамі і дзвярыма’. Да шла́паць, шла́пнуць ’наступіць наверх; прыціснуць, накласці зверху’, параўн. ашла́п, ашла́піць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ківа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.
1. Рытмічна хістацца з боку ў бок або зверху ўніз.
Галінкі ківаюцца на ветры.
2. Ісці з цяжкасцю, хістаючыся (ад стомы, хваробы і пад.).
Ледзь ківаецца стары дзядок.
|| аднакр. кіўну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся (да 1 знач.).
|| наз. ківа́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наддзяўбці́, -дзяўбу́, -дзяўбе́ш, -дзяўбе́; -дзяўбём, -дзеўбяце́, -дзяўбу́ць; наддзёўб, -дзяўбла́, -ло́; -дзяўбі́; -дзёўбаны; зак., што.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Вырваць дзюбай кавалачак чаго-н. зверху, з краю.
Н. спелую грушу.
2. Зрабіць долатам або якім-н. іншым інструментам паглыбленне на чым-н.
|| незак. наддзёўбваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
надпіса́ць, -пішу́, -пі́шаш, -пі́ша; -пішы́; -пі́саны; зак., што.
1. Зрабіць на чым-н. надпіс.
Н. канверт.
Н. кнігу.
2. Змясціць надпіс зверху чаго-н. напісанага, намаляванага.
Н. над радком.
|| незак. надпі́сваць, -аю, -аеш, -ае; наз. надпі́сванне, -я, н.
|| наз. надпі́ска, -і, ДМ -пісцы, мн. -і, -сак, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Скі́дзіны ‘амецце’ (пін., Шатал.), скы́дыны толькі мн. л. ‘адходы пры прасяванні зерня, якія застаюцца зверху’ (драг., Выг.). Да скідваць з суф. ‑ін‑, параўн. скі́дываць ‘часаць лён’. Гл. кідаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зарумя́ніцца, ‑нюся, ‑нішся, ‑ніцца; зак.
Зрабіцца румяным. Твар .. [Юзі] зарумяніўся ад работы, дыхаў здароўем. Бажко. // Запячыся, пакрыцца румянай скарынкай. Бульбіны зверху ўжо зарумяніліся і пачынаюць падгараць. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надску́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
Спец. Верхні слой скуры. Надскурка ахоўвае арганізм ад пранікнення бактэрый. // Плеўка, якая пакрывае зверху ліст і сцябло.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
назако́пваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
1. Паклаўшы ў паглыбленне, засыпаць зверху вялікую колькасць чаго‑н. Назакопваць зброі.
2. Засыпаць, зараўнаваць па чарзе многае. Назакопваць ям.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́паўзень, ‑зня, м.
Маленькая птушачка атрада вераб’іных, якая вельмі спрытна лазіць па дрэвах уверх і ўніз галавой. Па ствалу суседняга дрэва прабег зверху ўніз попаўзень. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)