1. Прызначаны для пераходу куды‑н. Пераходны тунель. Пераходны люк.
2. Які з’яўляецца пераходам ад аднаго стану да другога; прамежкавы. Пераходны перыяд. Пераходныя гаворкі. □ Гэта была пераходная пара года: яшчэ не дыхаў зазімак, але і сівец, што кусціўся пад дубам, не паспеў пацямнець ад дажджоў.Даніленка.[Раіса] была ў тым пераходным узросце, калі забываюцца дзіцячыя гульні, калі дзяўчына лічыць сябе ўжо дарослай і баіцца, што цікавасць да малодшых будзе вытлумачана як уласная нясталасць.Шамякін.
3. Які перадаецца, пераходзіць ад аднаго да другога. Пераходны чырвоны сцяг. Пераходны вымпел.
4. Які пераходзіць, пераносіцца на наступны год. Пераходныя сумы. Пераходныя фонды. Пераходная тэма.
5. У граматыцы — якому ўласціва пераходнасць і які патрабуе пасля сябе дапаўнення ў вінавальным склоне без прыназоўніка (пра дзеяслоў). Пераходныя і непераходныя дзеясловы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
übergehen
I übergéhen
*vt
1) aбміна́ць, праміна́ць, прапуска́ць, не заўважа́ць
etw. mit Schwéigen ~ — абыйсці́што-н. маўча́ннем
2) абыхо́дзіць (каго-н. пры размеркаванні)
3) паруша́ць (закон)
II übergehen
*vi(s)
1) перахо́дзіць, пераязджа́ць, перапраўля́цца (in A, zu D – куды-н., да каго-н., чаго-н.)
zum Ángriff ~ — перахо́дзіць у наступле́нне
2) перахо́дзіць (на чый-н. бок)
ins féindliche Láger ~ — перайсці́ ў варо́жы ла́гер
3) (zuD) перахо́дзіць, прыступа́ць (да чаго-н.)
zu éinem ánderen Théma ~ — перайсці́ да друго́й тэ́мы
4) (in A) перахо́дзіць, пераўтвара́цца (у што-н.)
der Régen ging in Schnee ü- ber — дождж перайшо́ў у снег
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
вандрава́ць
(польск. wędrować, ад ням. wandern)
1) часта мяняць месца жыхарства, весці неаседлы спосаб жыцця;
2) падарожнічаць;
3) пераходзіць ад аднаго ўладальніка да другога на працягу доўгага часу (аб прадметах).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
кампліме́нт, ‑а, М ‑нце, м.
Прыемная заўвага, пахвала каму‑н. — Я рады, што пасля мяне школа пераходзіць у моцныя, умелыя рукі, залатыя рукі, — зусім несвядома і шчыра зрабіў камплімент настаўніцы Іван Паўлавіч.Васілевіч.Кожны стараўся сказаць [Тамары Аляксееўне] самы прыемны .. камплімент, а калі ў каго не знаходзілася такога, то хоць .. прыемнаю ўсмешкаю выказаць сваё захапленне яе прыгажосцю.Колас.
[Фр. compliment.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ВЫ́МАРАЧНАЯ МАЁМАСЦЬ,
у цывільным праве маёмасць памерлага, у якога няма спадчыннікаў ні па законе, ні па завяшчанні або яны пазбаўлены спадчынадаўцам спадчыны ці адмовіліся ад яе. Паводле бел. заканадаўства вымарачная маёмасць пераходзіць на карысць дзяржавы, якая пасля прыняцця спадчыны адказвае па даўгах спадчынадаўцы ў межах сапраўднага кошту маёмасці, што перайшла да яе.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БЕРЖЭ́
(Berger),
карставая бездань у Зах. Альпах, у масіве Веркор, на тэр. Францыі. Уваход на выш. 1460 м, глыб. 1248 м (адна з найглыбейшых на Зямлі). На глыб. больш за 200 м бездань пераходзіць у пячору (Вялікую галерэю), якая апускаецца па нахіле слаёў. У глыбіні — вял. каньён, вадаспад Урагана. Спадзістая апошняя ч. заканчваецца водным сіфонам.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
shade2[ʃeɪd]v.
1. засланя́ць (ад святла), зацямня́ць, за́сціць
2. штрыхава́ць, тушава́ць;
sha ded areas on the map заштрыхава́ныя ме́сцы на ма́пе
3.(into) непрыкме́тна перахо́дзіць (з аднаго адцення ў іншае, з аднаго стану ў іншы)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
trespass2[ˈtrespəs]v.(on)
1. паруша́ць чужо́е пра́ва ўлада́ння;
“No trespassing” «Прахо́д забаро́нены» (надпіс)
2. злоўжыва́ць; ква́піцца;
trespass the bounds of good tasteперахо́дзіць ме́жы до́брага гу́сту;
trespass on smb.’s hospitality злоўжыва́ць чыёй-н. гасці́ннасцю
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Перахо́д1 ’эпідэмія якой-небудзь няцяжкай хваробы’ (стаўб., З нар. сл.), піряхо́д ’пераход часу пасля прымятага’ (Юрч. СНЛ), сюды ж перэхо́дзіць ’перахадзіць за тэрмін (аб карове)’, ’пераходзіць з аднаго месца на другое, у другі стан’ (ТС), пераходка ’брод’ (добр., Мат. Гом.). Да пера- і хадзі́ць, ісці (гл.).
Пераход2 ’параход’ (Некр., ТС). Пад уплывам народнай этымалогіі з параход (гл.) — пры ад’ідэацыі лексемы пераход — як ’сродак, пры дапамозе якога можна пераправіцца з аднаго месца ў іншае’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
surmount
[sərˈmaʊnt]
v.i.
1) перамага́ць, пераадо́льваць
He surmounted many dificulties — Ён перамо́г шмат ця́жкасьцяў
2) вы́сіцца, узвыша́цца (над навако́льлем)
3) перахо́дзіць
to surmount a hill — перайсьці́ ўзго́рак
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)