мо́днік, ‑а, м.
Разм. Той, хто ва ўсім прытрымліваецца моды; франт. Мяне асабліва цікавіў .. [гаспадар], бо глядзеў з партрэта на нас у капялюшыку набакір. Ну, ці ж гэта не моднік, не купалаўскі пан Быкоўскі? Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папі́сваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што і без дап.
Час ад часу, зрэдку пісаць. Сюды, на ўлонне бароў і паляк, Калісь прыязджаў з-за паўсвета Красой любавацца вяльможнейшы пан і нават папісваў санеты. Арочка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рабаўні́цтва, ‑а, н.
Тое, што і рабаванне; грабежніцтва. Легіянеры часта рабілі налёты на сялянскія хаты, дзе займаліся рабаўніцтвам і катаваннем старых і малых. Бядуля. [Салавей:] — Забіраеце наш хлеб, вывозіце кароў. Гэта — рабаўніцтва, пан камендант. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гу́шкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Рытмічна калыхацца, гайдацца з аднаго боку ў другі або зверху ўніз. Пан курыў, седзячы ў круглым крэсле, і .. гушкаўся назад, наперад, назад, наперад. Галавач. На хвалях гушкаецца мяч. А. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ве́тлівасць, ‑і, ж.
Уласцівасць ветлівага, прыветлівасць. Адчуванне цеплыні і сардэчнасці дапаўняла гаспадыня сваёй ветлівасцю. Шамякін. [Багуцкі:] — Аднак, дзе ваша ветлівасць, пан Шмульке? Не запрашаеце нават прысесці. Лынькоў. — Са службы? — дзеля ветлівасці запытаў.. [Сяргей] у Пятра Іванавіча. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абры́зглы, ‑ая, ‑ае.
Пра малако, якое пачало скісаць. [Кастусь:] — Мы дамовіліся раніцай наконт малака і хлеба, а што ж нам прыслаў пан? Абрызглага перагону, ды і хлеб ваш такі, што і свінні не елі б. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пашчапа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Раскалоць на часткі, на шчэпкі. Танк, які толькі што важка сышоў з платформы, пашчапаў, зрушыў дзе-нідзе намошчаныя шпалы. Мележ. Пан размахнуўся і пашчапаў сваю стрэльбу аб хвою. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запало́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Выклікаць страх, боязь, зрабіць палахлівым, нясмелым. Пан вырашыў смерцю запалохаць гордую сялянку. Шкраба. Адэля ўхапілася за бацькавы словы і паспрабавала запалохаць Казюка: — Як я ведаю, дык цябе шукаюць. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
андына́рыя, ‑і, ж.
Месячная натуральная плата прадуктамі і адзеннем; такую плату памешчыкі выдавалі прыгонным сялянам, якія не мелі ў сваім карыстанні зямлі і працавалі на памешчыцкім полі. Назаўтра пан даў загад аканому павялічыць андынарыю Якіму. Нікановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пыхце́ць, ‑хчу, ‑хціш, ‑хціць; незак.
1. Цяжка дыхаць, сапці. Пыхцела Юля, упіралася, падала, паднімалася і зноў падала, але свайго дамаглася. Гарбук.
2. Тое, што і пыхкаць. А чыгунок, бы пан пузаты, Кіпіць, пыхціць, шуміць заўзята. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)