surprise​1 [səˈpraɪz] n.

1. здзіўле́нне;

in surprise здзі́ўлена;

to my surprise на маё здзіўле́нне;

give smb. a surprise нечака́на здзіві́ць каго́-н.

2. сюрпры́з, нечака́насць, неспадзе́ў, неспадзява́нка

♦

take smb./smth. by surprise захапі́ць каго́-н. зняна́цку;

surprise, surprise infml як ні дзі́ўна

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Вурва́лак ’кусок палена, цурбалак’ (дзярж., З нар. сл.; Нар. сл.). Ад вы́рваць ’адарваць, аддзяліць’ з пераходам ы > у, гл. вы́рвалак ’вялікі кавалак’ (Бяльк.), або урва́ць ’захапіць, адарваць’; параўн. урвала́ ’жарт, каламбур’ (сакольск., Арх. Федар.), што адпавядае польск. kawał ’тс’ (і ’кусок, кавалак’). Параўн., аднак, бурва́лак ’палена і інш.’ (гл.), для якога ўказваюць літоўскую крыніцу (Арашонкава і інш., БЛ, 3, 36), і паралельныя формы гродз. ушва́лак і бушва́лак ’кусок палена’ (Цых., ад *шваліць?), брагін. ушва́рак ’тс’ (Шатал., ад шва́рнуць ’шпурнуць’?) і інш., адносна спарадычнай замены в на б у ізаляваных словах параўн. Машынскі, Kultura, 2, 2, 856, 884.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

трыумвіра́т

(лац. triumviratus, ад tres, trium = тры + vir = муж)

1) саюз трох палітычных дзеячаў у Старажытным Рыме перыяду заняпаду рэспублікі (I ст. да н. э.), які імкнуўся захапіць вярхоўную ўладу;

2) перан. тры асобы, якія аб’ядналіся для сумеснай дзейнасці.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

scramble [ˈskræmbl] v.

1. кара́скацца, узбіра́цца; праціска́цца, прабіра́цца;

scramble over a wall перала́зіць це́раз сцяну́;

scramble among rocks кара́скацца па ска́лах

2. (for) змага́цца (каб захапіць што-н.);

scramble for one’s living з ця́жкасцямі зарабля́ць на жыццё

3. бо́ўтаць, узбо́ўтваць;

scramble eggs рабі́ць яе́чню-баўту́ху

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

нахапацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

1. Захапіць, схапіць многа чаго‑н. [Сынклета Лукічна:] — Не давай [коней]! Амелька будзе па начах сваю сядзібу апрацоўваць... Нахапаўся [зямлі] і на дачку і на сына... Шамякін.

2. перан. Неадабр. Павярхоўна, выпадкова засвоіць што‑н. Нахапацца новых слоў. ▪ За шмат гадоў работы Бялоцкі нахапаўся сяго-таго з сельскагаспадарчых ведаў. Але ж гэта былі абрыўкі, лахманы, адарваныя часам ад.. навукі. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

угрэбці і уграбці, уграбу, уграбеш, уграбе; уграбём, уграбяце; пр. угроб, уграбла і уграбла, угрэбла і уграбло; заг. уграбі; зак., што.

1. Загрэбці што‑н. куды‑н. Угрэбці салому ў гумно. Угрэбці жар у печ.

2. перан. Разм. Захапіць, прысвоіць што‑н. Пасля таго, як Хурс угроб сабе ў рукі заводзік, ён некалькі дзён і [начэй] праседзеў на ім разам з майстрам. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

налажыць​1 дзеяслоў | закончанае трыванне

  1. Палажыць зверху, паверх чаго-н.

    • Н. зверху пліту.
    • Н. гіпс.

  2. Зрабіць якую-н. памету, запіс, знак.

    • Н. рэзалюцыю.
    • Н. свой адбітак на што-н. (пераноснае значэнне: пакінуць след, адбітак на кім-н.).

  3. што і чаго. Кладучы, напоўніць чым-н.

    • Н. воз сена.

  4. Падвергнуць чаму-н., што абазначана назоўнікам.

    • Н. штраф.
    • Н. спагнанне.
    • Налажыць галавой (размоўнае) — прапасці, загінуць.
    • Налажыць лапу (руку) на што (размоўнае) — захапіць што-н., падпарадкаваць сабе.

|| незакончанае трыванне: накладваць.

|| назоўнік: налажэнне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

захо́пліваць несов.

1. (силой овладевать кем-, чем-л.) захва́тывать;

2. (брать с собой) захва́тывать;

3. (уводить, уносить куда-л.) увлека́ть;

4. застава́ть, захва́тывать, застига́ть;

5. (заставать) захва́тывать, застига́ть;

1-5 см. захапі́ць 1-3, 5, 7

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

Initiatíve

[-və]

f -, -n ініцыяты́ва, пачына́нне

die ~ ergréifen* — браць на сябе́ ініцыяты́ву

aus éigener ~ — па ўла́снай ініцыяты́ве

die ~ an sich réißen* — захапі́ць ініцыяты́ву

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

nap

I [næp]

1.

v.(-pp-)

1) прыкархну́ць, задрама́ць

2) to catch napping — захапі́ць каго́ зьняна́цку, нечака́на або́ непадрыхтава́ным

2.

n.

дрымо́та f., перасо́нак -ку m.

II [næp]

n.

ворс -у m. (на ткані́не)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)