по́дступ

1. (действие) по́дступ, -пу м.; (подход) падыхо́д, -ду м.;

2. мн. по́дступы, -паў;

на по́дступах к чему́-л. на по́дступах да чаго́-не́будзь;

◊

к нему́ и по́дступу нет да яго́ і по́дступу няма́, да яго́ і не падступі́цца;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

ве́стка ж. изве́стие ср., све́дение ср., весть;

мець ~ку (~кі) — име́ть изве́стие (изве́стия);

паво́дле іх ве́стак — по их све́дениям;

ад яго́ даўно́ няма́ ~так — от него́ давно́ нет изве́стий (весте́й);

паво́дле ве́стак дру́ку — по сообще́ниям печа́ти;

◊ прапа́сці без ~ткі — пропа́сть бе́з вести

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

quarrel​1 [ˈkwɒrəl] n.

1. спрэ́чка, сва́рка; зва́дка;

a quarrel about/over smth. спрэ́чка з-за чаго́-н.;

make up/patch up a quarrel паміры́цца;

seek a quarrel шука́ць сва́ркі

2. : have no quarrel with smb./smth. не мець нічо́га су́праць каго́-н./чаго́-н.;

I have no quarrel with him. Мне няма за што на яго крыўдзіцца.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

worry​2 [ˈwʌri] v.

1. (about/over) непако́іцца, турбава́цца, хвалява́цца;

worry about nothing хвалява́цца з-за дро́бязей;

There’s nothing to worry about. Няма чаго турбавацца.

2. непако́іць, хвалява́ць, турбава́ць, дакуча́ць, назаля́ць;

She worried herself sick about her missing son. Яна вельмі непакоілася за свайго прапаўшага сына.

♦

worry to death выкліка́ць мо́цнае хвалява́нне;

not to worry infml нява́жна

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

думаць дзеяслоў | незакончанае трыванне

  1. Накіроўваць думкі на каго-, што-н., разважаць.

    • Многа думаў аб жыцці.
    • Д. над задачай.

  2. Меркаваць, прытрымлівацца якой-н. думкі.

    • Думаю, што справа гэта не заслугоўвае ўвагі.

  3. Лічыць вінаватым у чым-н.

    • Дарэмна на яго д.

  4. з інфінітывам: Мець намер што-н. зрабіць.

    • Думаю застацца дома.

  5. Клапаціцца, турбавацца.

    • Трэба д. аб дзецях.
    • А што ты думаеш! (размоўнае) — а чаму б і не паспрабаваць (не зрабіць).
    • І думаць няма чаго (размоўнае) — пра поўную немагчымасць зрабіць што-н.
    • І не думай (размоўнае) — пра катэгарычную забарону рабіць што-н.
    • Многа думаць аб сабе — быць высокай думкі аб сабе.
    • Трэба думаць (размоўнае) — напэўна, мабыць, хутчэй за ўсё.

|| закончанае трыванне: падумаць.

|| назоўнік: думанне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

przelewać się

przelewa|ć się

незак.

1. пералівацца;

2. пралівацца;

u nich się nie przelewać się — у іх лішняга няма, яны маюць абмежаваныя магчымасці; яны ледзь зводзяць канцы з канцамі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

святы́

1. héilig; перан тс hoch, erháben;

свята́я вада́ Wéihwasser n -s;

свята́я спра́ва éine erhábene Sáche;

святы́ абавя́зак héilige Pflicht;

у яго́ нічо́га няма́ свято́га nichts ist ihm héilig;

2. у знач наз м рэл Héilige (sub) m -n, -n;

святы́ ты́дзень царк Ósterwoche f -;

◊ свята́я святы́х das Állerheiligste (sub)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

галоўны, ‑ая, ‑ае.

1. Самы важны, асноўны, найбольш істотны. Галоўны герой твора. ▪ Бязмежная адданасць справе і скромнасць шчырага працаўніка — вось дзве галоўныя рысы характару пагранічніка. Брыль. Бумажкоў, галоўны арганізатар атрада, быў і яго камандзірам. Чорны. // у знач. наз. галоўнае, ‑ага, н. Янка Купала перадаў галоўнае — сатырычна-маралістычны пафас байкі. Палітыка. // у знач. пабочн. Самае асноўнае, істотна важнае. Многа думаў.. Сцёпка, і надумаўся ён за навуку сур’ёзна ўзяцца. Але як? Часу няма і, самае галоўнае, — няма кніжак. Колас. // Цэнтральны, самы значны, самы вялікі (пра вуліцу, магістраль і пад.). Галоўная вуліца. ▪ Уздыхнуў паравоз парай і без гудкоў, без свісткоў выбраўся на галоўны пуць. Лынькоў.

2. Які ўзначальвае каго‑, што‑н., старшы па службе. Галоўны інжынер. Галоўны канструктар. Галоўны урач.

•••

Галоўная кватэра гл. кватэра.

Галоўная кніга гл. кніга.

Галоўны сказ гл. сказ.

Галоўны член сказа гл. член.

Галоўным чынам гл. чын.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Гадаты́вус ’рэзанёр, гаварун’ (ужывалася пераважна шляхтай, Нас.). Запазычанне з польск. gadatywus ’тс’. Гэта апошняе ўтворана ў польск. мове на базе дзеяслова gadać ’балбатаць, гаварыць’ і суфіксальнай часткі ‑tywus (паводле лац. слоў на ‑t‑ivus). У польск. мове гэта спачатку, можа, жартоўнае ўтварэнне (параўн. яшчэ іншыя лацінізаваныя польскія ўтварэнні ад gadać — gadateusz, gadeus ’гаварун’). Але бел. гадатыўка ’гаваруха, гаварлівая (гаворыцца пераважна ў колах шляхты)’ (Нас.) ўтворана на беларускай глебе ад гадатывус (у польск. мове слова gadatywka няма, гл. SW).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Галяле́ць ’блішчаць (пра ваду на лугах і палях)’ (Янк. III). Няяснае слова. Магчыма, ёсць нейкая сувязь са слав. *galo ’прагаліна і да т. п.’, але такая этымалогія застаецца вельмі гіпатэтычнай (няма дадатковых даных), хоць з семантычнага боку яе можна прыняць (*galo ’прагаліна’ — ’прагаліна, голае месца’ > ’голае месца з вадой, што блішчыць’, нарэшце, самастойны дзеяслоў галяле́ць). Трэба звярнуць увагу на тое, што *galo ў некаторых мовах (дыялектах) значыць проста ’возера’ (напр., укр. га́ло; гл. яшчэ Талстой, Геогр., 104–109).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)